Baby Bag

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

„სათამაშოების და საგნების დამდუღვრა კატეგორიულად არასწორია,“- ბავშვთა ნევროლოგი ბაკურ კოტეტიშვილი

„სათამაშოების და საგნების დამდუღვრა კატეგორიულად არასწორია,“- ბავშვთა ნევროლოგი ბაკურ კოტეტიშვილი

ბავშვთა ნევროლოგმა ბაკურ კოტეტიშვილმა ბავშვისთვის სახლში სტერილური გარემოს შექმნის ნეგატიურ მხარეებზე ისაუბრა:

„სათამაშოების და საგნების დამდუღვრა კატეგორიულად არასწორია. უბრალოდ ჩვენი საკუთარი ხელიდან და სახიდანაც იმდენი ბაქტერია გადადის, რომელსაც ვერავინ ვერ საზღვრავს. ვერ დამდუღრავ მთელ სახლს, ვერ დამდუღრავ მთელ გარემოს. ვერანაირ სახლში ვერ მოაწყობთ იმ სისტემას, რაც არის ბუნებრივად გარეთ. იმდენი სტიმულია გარეთ, უბრალოდ სიომ დაუბერა და ფოთოლი ააფრიალა, ეს უკვე სტიმულია ბავშვისთვის. რატომ მოსწონს მას ყველაფრისთვის ხელის ხლება, ეს არის ტაქტილური შეგრძნება. ეს ყველაფერი მისი ტვინისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია.

როგორც კი ახალშობილი ხმას ამოიღებს, მაშინვე უფროსების პასუხი არის: „არა, ჩუ-ჩუ.“ შესაბამისად იწყება უამრავი ზეწოლა ბავშვზე. რაც ბავშვი დაიწყებს უკვე სიარულს, ეხება უამრავ საგანს, გამოაღებს კარადას და ყველა ეუბნება: „დახურე.“ ჩვენ ფიზიკურს ვეძახით, მაგრამ ზრდა არის ტვინის მომწიფება, მეტი არაფერი. თუნდაც ხოხვით, თუნდაც კუბიკის ერთმანეთზე დალაგებით ის ვითარდება.

ბავშვობა არის ყველაზე ბედნიერი ასაკი ადამიანის მთელი სიცოცხლის მანძილზე. დააცადეთ ბავშვებს, იყვნენ ბავშვები. პატივი ეცით მათ უფლებებს. აუცილებლად უნდა ითამაშოს ბავშვმა გარეთ თანატოლებთან,“- მოცემულ საკითხზე ბაკურ კოტეტიშვილმა ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დღე“ ისაუბრა.

წყარო:​ „იმედის დღე“

წაიკითხეთ სრულად