Baby Bag

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ჩემი მასწავლებელი არასდროს არ გვასწავლიდა იმიტომ, რომ ლექსი ზეპირად გვეთქვა,“- შალვა ამონაშვილის რჩევები პედაგოგებსა და მშობლებს

„ჩემი მასწავლებელი  არასდროს არ გვასწავლიდა იმიტომ, რომ ლექსი ზეპირად გვეთქვა,“- შალვა ამონაშვილის რჩევები პედაგოგებსა და მშობლებს

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა ჰუმანური პედაგოგიკის მნიშვნელობის შესახებ ისაუბრა:

„კავკასიის მთები არ მოგწონთ? ამ ორ მთას შორის რომ პატარა მთაა, ის გოგებაშვილია. გოგებაშვილის მწვერვალი დავარქვი. როგორ ცოცხლდებიან მთები?! გახედავ და ჩემი მთებია. ჩემი პროფესიაა ბავშვების სიყვარული, ანუ პედაგოგიკა. მიყვარს ბავშვების აღზრდის შესახებ ფიქრი. მთელი ჩემი ცხოვრება ამას ვემსახურები. ეს ყველაფერი აქ დაიწყო, თბილისში. 60-70-80-იან წლებში ვქმნიდით ამ პედაგოგიკას პირველ ექსპერიმენტულ სკოლაში და საქართველოს ბევრ სკოლაში.

არ გამოდგება ყვირილი, დასჯა, აკრძალვები. ეს ბავშვები არიან ახალი თაობის ბავშვები. მათ სინათლის ბავშვები ჰქვიათ, ვარსკვლავის ბავშვები ჰქვიათ. ბავშვი, როდესაც გამგები გვერდით არ ჰყავს, ეძებს გამოსავალს. ხანდახან უნდა, რომ დაგვსაჯოს, გადაყლაპავს რაღაც აბებს, ასე ხდება სუიციდები. ჩვენ ვართ ბიძგის მიმცემები ამ ამბავში. შეუყვარდა მეექვსე კლასელს მეცხრე კლასელი, არ შედგა ეს, წავიდა გოგონა და მოიკლა თავი. ვიღაცას რომ ეთქვა ლიტერატურის მასწავლებელს, რომ სიყვარული ასეთია, გაუძელით, ბავშვებო. თქვენც შეგიყვარდებათ, განა მარტო იმან და იმან შეიყვარეს ერთმანეთი რომანში?!

საქართველოში მასწავლებელს არ აქეზებენ, რომ შემოქმედი იყოს. წავიკითხავთ რაღაც რომანს, მშვენიერი ქართველი მწერლები გვყვანან და უნდა გადმოვცეთ შინაარსი. ვის უნდა ეს შინაარსები?! გადმოსცა მოსწავლემ შინაარსი. მერე რა?! როდესაც ამაზე ვალაპარაკობ, სულ ჩემი მასწავლებელი მახსენდება, ვენაცვალე იმის სულს, ვარვარა ვარდიაშვილი. არასდროს არ გვასწავლიდა იმიტომ, რომ ლექსი ზეპირად გვეთქვა. ახლაც არიან ასეთი მასწავლებლები, რა თქმა უნდა,“- აღნიშნა შალვა ამონაშვილმა.

წყარო: ​„ამონაშვილის აკადემია“

წაიკითხეთ სრულად