Baby Bag

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ცოტა გავაიშვიათოთ ამ მოვლენების მოსმენა, წუთში ერთხელ ნუ მოვისმენთ,“- ფსიქოლოგ ხათუნა მუზაშვილის რეკომენდაცია

„ცოტა გავაიშვიათოთ ამ მოვლენების მოსმენა, წუთში ერთხელ ნუ მოვისმენთ,“- ფსიქოლოგ ხათუნა მუზაშვილის რეკომენდაცია

ფსიქოლოგმა ხათუნა მუზაშვილმა ადამიანებს ურჩია ომთან დაკავშირებით სიახლეებს უწყვეტად არ გაეცნონ და ტვინი ჭარბი სტრესისგან დაიცვან:

„საყოველთაო რჩევაა, რომ ცოტა გავაიშვიათოთ ამ მოვლენების მოსმენა. რა თქმა უნდა, ეს ყველას გვაინტერესებს, მაგრამ წუთში ერთხელ ნუ მოვისმენთ. როდესაც თქვენ ფეხდაფეხ მიყვებით მოვლენებს, საკუთარ ტვინს გაბმულ, მუდმივ სტრესში ამყოფებთ. ამბების გაცნობას შორის შუალედების გაზრდა საკუთარი ფსიქიკის დაცვაა.“

ხათუნა მუზაშვილის თქმით, ადამიანებს შორის მზარდი აგრესია ომის პირობებში შემთხვევითი არ არის:

„ერთმანეთზე აგრესიაც არ არის შემთხვევითი. ამას საფუძვლად სულ სხვა რამ უდევს, ვიდრე გვგონია. საბრძოლო მოქმედებების დროსაც კი დაცულობის განცდა არის უმთავრესი. ამას ომში მყოფი ადამიანი იღებს გვერდზე მდგომებისგან, თანამოაზრეებისგან. ადამიანს ამ მდგომარეობაში უნდა შემოიკრიბოს თანამოაზრეები. ამიტომ არის ამდენი: წაგშლით, ჩემს გვერდზე მარტო თანამოაზრეები უნდა იყვნენ.“

„ძალიან მნიშვნელოვანია ამ სტრესის დროს მართლა შემოვიკრიბოთ თანამოაზრეები. მივცეთ საშუალება ერთმანეთს, რომ თანამოაზრეებს ვესაუბროთ. დავკავდეთ რაიმე ისეთით, რითაც დახმარება შეგვიძლია. თუ ჰუმანიტარული დახმარება გროვდება ომში მყოფი ადამიანებისთვის, ხომ კარგი. თუ არა, უბრალოდ გაჭირვებულ ადამიანებს რომ დავეხმაროთ გარშემო, ეს ძალიან სერიოზულ შვებას გვაძლევს, იმიტომ, რომ რაღაცას ვაკეთებთ,“- აღნიშნულ საკითხზე ხათუნა მუზაშვილმა ტელეკომპანია „POSTV”-ის გადაცემაში „დღის პოსტი“ ისაუბრა.

წყარო: ​„დღის პოსტი“

წაიკითხეთ სრულად