Baby Bag

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

როგორ გადავაჩვიოთ ბავშვი კვების დროს ეკრანის ყურებას? - ნეიროფსიქოლოგ თამარ გაგოშიძის რჩევები მშობლებს

როგორ გადავაჩვიოთ ბავშვი კვების დროს ეკრანის ყურებას? - ნეიროფსიქოლოგ თამარ გაგოშიძის რჩევები მშობლებს

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვებში კვების დროს ეკრანის გამოყენების პრობლემაზე ისაუბრა და მშობლებს საინტერესო რჩევები მისცა, თუ როგორ გადააჩვიონ ბავშვი ჭამის პარალელურად მულტფილმების ყურებას:

„ეს ძალიან ბევრი მშობლის პრობლემაა, იმიტომ, რომ უპრობლემოდ აჭმევ, უპრობლემოდ ასმევ. მშობელი თვითონ უნდა მოემზადოს ფსიქოლოგიურად იმისთვის, რომ ახლა იქნება ომი სერიოზული. ბავშვისთვის სასიამოვნო ადგილი გამოვყოთ, სადაც იცის მან, რომ ეს არის მისი ადგილი, ეს არის მისი ჭურჭელი, სადაც ის ყოველთვის ჭამს. ექვს წლამდე ბავშვები სტერეოტიპულები არიან, უყვართ განმეორებითობა, მოულოდნელობებს ვერ იტანენ. სჯობს ბავშვმა წინასწარ იცოდეს, რომ ყოველთვის არის მისი ადგილი აქ ყოველგვარი მულტფილმის გარეშე.“

​ბავშვი ატეხავს ისტერიკას, არ უნდა სიტყვის თქმა. უბრალოდ დგახარ და ელოდები მშვიდად, თუ რამეს არ იშავებს ან აშავებს. ხანდახან არის, რომ ყრის ყველაფერს, თავს ურტყამს კედელს. ამ დროს ხელს ვადებთ კედელს და ჩვენს ხელს ურტყამს თავს. ეს არ უნდა იყოს ჩხუბი, არ უნდა ვუთხრათ: „ხომ იცი, რომ შენ ეს მაინც არ გაგივა.“ ჩვენ ველოდებით, როდის დამთავრდება ეს ისტერიკა. ჩემი გამოცდილებით, ერთადერთი ბავშვი მახსოვს, გოგო, რომელმაც ერთი საათი და ათი წუთი იტირა. მეტს ბავშვის ფიზიკა ვერ გაუძლებს. თუ ბავშვი თავს იზიანებს ან გარემოს აზიანებს, ამ შემთხვევაში ბავშვი ხელით გვიჭირავს მშვიდად, ჩხუბის, ჯიკაობის გარეშე. ვიჭერთ და ველოდებით მშვიდად. არ უნდა მისცე საშუალება, რომ რამე გადაყაროს. ეს არის სწავლებადი. ძალიან ბევრ მშობელს ვასწავლით ჩვენ ამას, არ სჯერა ხოლმე, მერე გვირეკავს და მადლობას გვეუბნება. ამბობს: არ მჯერა ამ სასწაულის, არ მჯერა, რომ ეს გამოგვივიდა,“- აღნიშნულ საკითხზე თამარ გაგოშიძემ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „სხვა შუადღე“ ისაუბრა.

წყარო: ​„სხვა შუადღე“

წაიკითხეთ სრულად