Baby Bag

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

„მშობლები უფრო მეტ დროს ატარებენ გაჯეტებთან, ვიდრე შვილები და ბავშვი ამას უყურებს,“- ფსიქოლოგი ზაზა ვარდიაშვილი

„მშობლები უფრო მეტ დროს ატარებენ გაჯეტებთან, ვიდრე შვილები და ბავშვი ამას უყურებს,“- ფსიქოლოგი ზაზა ვარდიაშვილი

ფსიქოლოგმა ზაზა ვარდიაშვილმა ბავშვების ეკრანდამოკიდებულების პრობლემაზე ისაუბრა და აღნიშნა, რომ თითოეულ ასაკში პრობლემის დასაძლევად განსხვავებული მიდგომაა საჭირო:

„ბავშვები დიდ დროს ატარებენ არა პირდაპირ კომუნიკაციაში, არამედ გაჯეტებთან. გაჯეტებზე მიჯაჭვულობის დასაძლევად გააჩნია ასაკს და მიდგომას. მშობლები თვითონ არიან არათანმიმდევრულები. ბევრი მშობელი მეუბნება ოთხი წლის ბავშვზე: „იცით, რა კარგად ფლობს კომპიუტერს?!“ შვიდი წლის ასაკში ამბობენ: „ვერ ვწყვეტთ ამ თამაშებს.“ ბავშვში ჯერ ჩადეს მექანიზმი, რომ ის ამაყობდა ამით და მერე უკვე უშლიან.“

„ბავშვი სწავლობს მშობლების მაგალითით. მშობლები უფრო მეტ დროს ატარებენ გაჯეტებთან, ვიდრე შვილები. ბავშვი ამას უყურებს. ეს დადასტურებულია უკვე: 10 წლამდე ბავშვებს, როდესაც მშობელი ეუბნებოდა: „წამოდი, გავისეირნოთ,“ ბავშვების 97% დიდი სიხარულით ტოვებდა თამაშებს და მიჰყვებოდა მშობელს. მათთვის უფრო მეტად სასიამოვნო ეს იყო. შემდგომ ასაკში უკვე გაჯეტები და ინტერნეტი ასრულებს კომუნიკაციის როლს. ამ ასაკში უკვე თანატოლებთან კომუნიკაცია ნომერ პირველი პრიორიტეტია. გარდატეხის ასაკში მშობელს შეუძლია იმის ორგანიზება, რომ მისცეს ბავშვს საშუალება მეგობრები მოიყვანოს სახლში. ბევრად უკეთ მოხდება კომუნიკაცია და ბევრად ნაკლები დრო ექნება ბავშვს ამ გარემოში,“- აღნიშნულ საკითხზე ზაზა ვარდიაშვილმა საპატრიარქოს ტელევიზიის გადაცემაში „განთიადი“ ისაუბრა.

წყარო: ​„განთიადი“

წაიკითხეთ სრულად