Baby Bag

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ყველა პაციენტმა ბინაზე დაიწყო სისხლის გამათხელებლების მიღება და ხშირ შემთხვევაში გაცილებით უარესი შედეგი მიიღეს,“ - ინფექციონისტი ეკა ჭოლაძე

„ყველა პაციენტმა ბინაზე დაიწყო სისხლის გამათხელებლების მიღება და ხშირ შემთხვევაში გაცილებით უარესი შედეგი მიიღეს,“ - ინფექციონისტი ეკა ჭოლაძე

ინფექციონისტმა ეკა ჭოლაძემ საზოგადოებაში სისხლის გამათხელებლების პოპულარობის პრობლემაზე ისაუბრა და აღნიშნა, რომ მსგავსი მედიკამენტების მიღება საფრთხილოა:

„პანდემიის დასაწყისიდან, როდესაც გამოჩნდა მოსაზრება, რომ კოაგულაცია უნდა იკონტროლოს პაციენტმა, სისხლის გამათხელებლები უნდა მიიღოს, აღმოვჩნდით მეორე უკიდურესობაში, როდესაც ყველა პაციენტმა ბინაზე დაიწყო მათი მიღება. ხშირ შემთხვევაში გაცილებით უარესი შედეგი მიიღო პაციენტმა.“

ეკა ჭოლაძის თქმით, თუ პაციენტი ჯანმრთელია და ვირუსი მსუბუქად მიმდინარეობს, კოაგულოგრამის კონტროლი საჭირო არ არის:

​ამ შემთხვევაში ძალიან ბევრი ფაქტორი უნდა იყოს გათვლილი და გათვალისწინებული. ვირუსის მსუბუქი მიმდინარეობის შემთხვევაში თრომბოემბოლიის რისკი ძალიან მცირეა. თუ პაციენტი არის ახალგაზრდა, ჯანმრთელი, არ არის დატვირთული, არ აქვს ქრონიკული რისკ-ფაქტორები, არის მსუბუქი მიმდინარეობა, არანაირ საჭიროებას არ წარმოადგენს გეგმიურად კოაგულოგრამის კონტროლი. არც ასაკი არ განაპირობებს სისხლის გამათხელებლების მიღების პირდაპირ ჩვენებას. ამ წალმებს ბევრი გართულება აქვს და გახანგრძლივებული მოქმედებისაა. სწრაფად მათი მოქმედების შემაჩერებელი წამლები არ გვაქვს, ასე რომ მათი მიღება ძალიან საფრთხილოა.“

„თუნდაც პატარა სისხლჩაქცევა თავისუფლად ამატებს D-დიმერის რაოდენობას. ეს არ ნიშნავს, რომ იქ სადმე თრომბია და აუცილებლად უნდა დავიწყოთ ანტიკოაგულანტი. ძალიან დიდი სიფრთხილეა საჭირო ასეთი მედიკამენტის მიღებისას. მხოლოდ D-დიმერით მუშაობა ძალიან არასწორია. თრომბოციტები უნდა იყოს შემოწმებული, ასევე თირკმლის ფუნქცია. ყოველგვარი მანიპულაციის გარეშე ამ წამლების დაწყება ძალიან საშიშია,“ - აღნიშნულ საკითხზე ეკა ჭოლაძემ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „სხვა შუადღე“ ისაუბრა.

წყარო: ​„სხვა შუადღე“

წაიკითხეთ სრულად