Baby Bag

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

„გავაკეთე საცივი ხორბლით, სხვანაირი გემო შემოიტანა, ცოტა დარიჩინსაც ვუმატებ“ - „მასტერშეფის" გამარჯვებული რუსო დაუშვილი

„გავაკეთე საცივი ხორბლით, სხვანაირი გემო შემოიტანა, ცოტა დარიჩინსაც ვუმატებ“ - „მასტერშეფის" გამარჯვებული რუსო დაუშვილი

მასტერშეფის" გამარჯვებულმა რუსო დაუშვილმა იმ კერძების შესახებ ისაუბრა, რომელსაც საახალწლოდ განსხვავებული წესით ამზადებს:

„ყველას ჰგონია, რომ ყველაზე გემრიელ საცივს აკეთებს. მე მგონია, რომ ჩვენთან ყველას ბებია კარგად აკეთებს საცივს. ეს გადმოდის მერე შთამომავლობაზეც. ჩემთანაც ტრადიციულად კეთდება საცივი, უბრალოდ ქათმით ვაკეთებთ ჩვენ, რადგან ინდაურის ხორცი დიდად არ მიყვარს. წელს პირველად ვცადე, რომ გამეკეთებინა ხორბლით. ნიგოზს დავუმატე ხორბალი და სისქისთვის ხორბლის ნახარში გამოვიყენე. სხვანაირი გემო შემოიტანა. მე ცოტა დარიჩინს ვუმატებ ხოლმე საცივში.“

რუსო დაუშვილის თქმით, ტრადიციულ გოზინაყთან ერთად ის გოზინაყის განსხვავებულ ვერსიასაც ამზადებს:

​გოზინაყიც გავაკეთე მოხალული ხორბლისგან და კარამელისგან, თუმცა, რა თქმა უნდა, ტრადიციული გოზინაყი აუცილებლად კეთდება ყველა ოჯახში. ნიგოზი და თაფლი არ გამომიყენებია. შაქრის კარამელს ვაკეთებ და ხორბალს ვხალავ ტაფაზე. გამოდის ძალიან ტკაცუნა თხილივით. გამოდის ძალიან ლამაზი და უფრო თხელი.“

„ბებიის რეცეპტებით ვამზადებდი ბევრ რამეს. ნამცხვრები ადრე რომ ცხვებოდა, მგონია, რომ ახლა ასეთი ნამცხვრები არ ცხვება, მაგალითად მანდარინის ტორტი. ახლა საახალწლოდ გავაკეთებ ჩემს ოჯახში რა ნამცხვრებიც ცხვებოდა. მანდარინის ტორტის მომზადებისას მანდარინს ატარებ კანიანად და ნიგვზით კეთდება. ეს რეცეპტი ბებომ მასწავლა. ახლა ვხვდები, როგორი საოცარი რეცეპტები აქვს ბებოს. ჩემთვის იმ გემოების გათანამედროვება, რომელიც ადრე იყო, უფრო საინტერესოა. მგონია, რომ ეს ბავშვობას გვახსენებს,“ - აღნიშნულ საკითხზე რუსო დაუშვილმა ტელეკომპანია POSTV-ის გადაცემაში „დღის პოსტი“ ისაუბრა.

წყარო: ​„დღის პოსტი“

წაიკითხეთ სრულად