Baby Bag

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ვინც ფიქრობთ, რომ შრომას არაფერი მნიშვნელობა არა აქვს, წაგებული პოზიციიდან იწყებთ და ვერსად ვერაფერს ვერ მიაღწევთ,“- დავით გადელია

„ვინც ფიქრობთ, რომ შრომას არაფერი მნიშვნელობა არა აქვს, წაგებული პოზიციიდან  იწყებთ და ვერსად ვერაფერს ვერ მიაღწევთ,“- დავით გადელია

ბოჭორიშვილის სახელობის კლინიკის გენერალური დირექტორი დავით გადელია სოციალურ ქსელში პოსტს აქვეყნებს, რომელშიც იმ ადამიანებს ეხმაურება, რომელთაც შრომის მნიშვნელობის გააზრება უჭირთ:

„წავუანდერძებ...

არა, ჯერ არაფერი მემუქრება.... თითქოს.. ძაან არ შეშინდეთ- ისე, ცოტათი.. ანდერძი, როგორც წესი მემკვიდრეებს ეკუთვნის- შვილებს, შვილიშვილებს.. სწორედ მათთან ჭირს ზუსტი სიტყვების მოძებნა, რომ ბოლომდე წაიკითხონ, ყალბ პათეთიკად არ მიიჩნიონ, ჭკუა ბებიაშენს დაარიგე!" - არ თქვან. არა, თუ ანდერძი ძალიან კონკრეტულია: ხუთოთახიან ბინას ვაკეში ვუტოვებ ამას", ლექსუსს- იმას", აგარაკს კი-..." კი ბატონო, ასეთი ანდერძი უფრო ადვილი წასაკითხია და რა დაძალება უნდა! ისე, კაცმა რომ თქვას, მცირექონებიანებმაც მართლა უნდა განვკარგოთ ქონება ანდერძით, წესრიგი რომ არ დაირღვეს ჩვენს მერე, მაგრამ ჩვენ ხომ არ ვაპირებთ სიკვდილს ხვალ-ზეგ!? ასეთი თადარიგიანობით ქართველობას ხომ არ ვუღალატებთ!!?...

მოკლედ, შვილებო- ჩემო, ჩემი მეგობრების, ნაცნობების, თანამემამულეების- ამ ჯერზე ანდერძად მხოლოდ სიტყვებს გიტოვებთ. თქვენი საქმეა, დამიჯერებთ თუ არა. თუმცა არ დავმალავ- ამაზე მეტად არაფერი მინდა თქვენს გონებას ჩაეჭიდოს და მეც სათქმელი სწორად ვთქვა:

- ბოლო თვეა, კლინიკის სტაფის არასამედიცინო ნაწილი, ერთი X-დღისთვის ვასრულებდით ინტერიერთან დაკავშირებულ დიდ ფართობის სამუშაოებს, ძალიან კრეატიული გადაწყვეტებით. სამუშაო მოითხოვდა ამ საქმეში მთლიანად, მთელი გულით გადავარდნას- სრულ ძალისხმევას, უმეტესად სამუშაო საათების უგულველყოფასაც. ასეთი საერთო საქმის კეთებისას ძალიან კარგად ჩანს ვინ რას აკეთებს, ვინ რამდენს დებს, ვინ საჩკაობს".. აი აქ მინდა ანდერძის პირველი პუნქტი ვთქვა: არ არსებობს იმაზე დიდი თანადგომის განცდა, ვიდრე ერთად საქმის კეთებისას ერთგულებაა! როცა იცი არ გიღალატებს, მხარს არ გამოგაცლის, თავს არ დაზოგავს მიზნისთვის... შეგიძლიათ ასეთ ადამიანს პატივი არ სცეთ, რაიმე სუბიექტური მიზეზის გამო სხვა ამჯობინოთ, როცა მისი დაწინაურების საშუალება გექნებათ? -მე არა მაგრამ ის..?" თუ შენ არა, შვილო, მაშინ რატომ გგონია მამების თაობა, ან ნებისმიერი სხვა თაობის ადამიანი, მაღალ პოზიციაზე მყოფი, შენზე უფრო ცუდი, ნაძირალა, დაუნახავი? კიდევ მეტი- ისეთი სულელი, რომ ადამიანს, რომელიც გულს დებს საქმეში, ფუქსავატი კაიბიძიანი" ამჯობინოს??

პუნქტი2. -კერძო ბიზნესში ეს სრულიად გამორიცხულია, მთელი ახალგაზრდობა სახელმწიფო სამსახურში ვიყავი და იმ დროსაც დიდი მნიშვნელობა ჰქონდა ნიჭს და შრომას. თუმცა, ჩაწყობაც ბევრი იყო. მაგრამ ახლა..

ახლა ვინც ფიქრობთ, რომ შრომას არაფერი მნიშვნელობა არა აქვს-„მაინც ვერავინ ვერაფერს დაინახავს" ან პირიქით- ვინ შეგვამჩნევს კაცო საჩკაობას, ამ ხელფასზე თავი რატონ უნდა მოვიკლა-ამოხტება პუნქტი 3:-ან მართლა არ აკეთებთ რამე ღირებულს, ან დარწმუნებით გეტყვით- წაგებული პოზიციიდან, უფრო ზუსტად- ჩასვრილი პოზიციიდან იწყებთ და ვერსად ვერაფერს ვერ მიაღწევთ!

პუნქტი4:რაც არ უნდა დიდ კომპანიაში იყოთ უმნიშვნელო პოზიციაზე, ჩათვალეთ რომ თქვენი ბიზნესი გაქვთ! ის რასაც აკეთებთ- ექთანი ხართ, თუ კალატოზი- თქვენი ბიზნესია! ბიზნესი, რომელზეც დამოკიდებულია თქვენი ფინანსური კეთილდღეობა და რაც უფრო გულმოდგინედ გააკეთებთ- მით უფრო კარგი ფინანსური წარმატება გელით!

ეს პუნქტები ძალიან დიდი ხნის გამოცდილია- მიწის მუშაზეც, ექიმზეც და მსახიობზეც. არ ვიცი, მარკიზ დე სადის მებაღე დაფასდა თუ არა (იყო კი კაი მებაღე?), მაგრამ რაც ბაზარზე თავისუფალი ნების მქონე სამუშაო ძალა გამოჩნდა- მას შემდეგ ნამდვილად მუშაობს ყველა ეს პუნქტი და შ რ ო მ ა ყოველთვის ფასდება!“ - აღნიშნავს დავით გადელია. 

წაიკითხეთ სრულად