Baby Bag

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

„თაფლს და დარიჩინს სისხლის გამათხიერებელი თვისებები აქვს,“- თერაპევტ-დიეტოლოგი ასმათ კევლიშვილი

„თაფლს და დარიჩინს სისხლის გამათხიერებელი თვისებები აქვს,“- თერაპევტ-დიეტოლოგი ასმათ კევლიშვილი

თერაპევტ-დიეტოლოგმა ასმათ კევლიშვილმა კომშის სასარგებლო თვისებებზე ისაუბრა და აღნიშნა, რომ მისი კურკების ნახარში ბრონქიტის დროს ძალიან სასარგებლოა:

„განვიხილოთ თქვენთვის კარგად ნაცნობი კომში. როდესაც გვაქვს ბრონქიტი, ამ დროს კომშის კურკების ნახარში არის ძალიან კარგი. ერთი კომშის შიგთავსი უნდა ვხარშოთ ლორწოვანი, ბლანტი მასის მიღებამდე.  ჩავაგდოთ ორი ცალი მიხაკი და მასთან ერთად ვხარშოთ. მიხაკი ეხმარება ორგანიზმიდან ლორწოს გამოდევნას.​ შიგთავსი ხველის დამარბილებელია, მიხაკი კი ეხმარება ლორწოს გამოდევნას. ვისაც დაბალი არტერიული წნევა აქვს, შეუძლია ნებისმიერ საკვებს დაუმატოს მიხაკი და აიმაღლოს არტერიული წნევა. 2-3 წლამდე ბავშვებს მიხაკს არ ვუმატებთ.“

ასმათ კევლიშვილის თქმით, უმჯობესია, თუ კომშს შემწვარი ან მოხარშული სახით მივიღებთ:

„კომში უმჯობესია მივიღოთ შემწვარი ან მოხარშული, კომპოტის სახით. ცოცხალი ნაყოფი კუჭის ლორწოვან გარსს აღიზიანებს. გავჭრათ კომში შუაზე, ამოვიღოთ გული. გული, როგორც გითხარით, შეგვიძლია მოვხარშოთ. დანარჩენი გამოვაცხოთ ღუმელში. რომ გამოვიღებთ, ამის შემდეგ კომშს ვუმატებთ თაფლს და დარიჩინს.“

„თაფლი არის საბადო მთელი მინერალების. თაფლი არის სისხლის გამათხიერებელი.​ ასევე სისხლის გამათხიერებელი თვისება აქვს დარიჩინს. იმ სპეციალისტების თქმით, ვინც უშუალო კავშირში არიან კოვიდ-19-ის მართვასთან, სისხლის სტრუქტურა ისე იცვლება, რომ შეიძლება სულ არ ვიცოდეთ ჩვენი სისხლის გაბლანტებისკენ, შესქელებისკენ მიდრეკილების შესახებ და უცებ გართულდეს ისე, რომ ძალიან მაღალი მაჩვენებელი მივიღოთ სისხლის შედედების, რომელიც თრომბოზებისა და თრომბოემბოლიების გართულებებს გვაძლევს.ვისაც გაქვთ მაღალი არტერიული წნევა და შაქრის მაღალი შემცველობა სისხლში, დარიჩინი შაქარს და წნევას დაბლა სწევს,“ - აღნიშნულ საკითხზე ასმათ კევლიშვილმა ტელეკომპანია „პულსის“ გადაცემაში „ჩვენებური სურნელი“ ისაუბრა.

წყარო:​ „პულსი“

წაიკითხეთ სრულად