Baby Bag

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ეს დიეტა ძალიან გამოცდილია, ის დაახლოებით 1921 წელს შემოიღეს,“ - ენდოკრინოლოგი თამარ ზერეკიძე

„ეს დიეტა ძალიან გამოცდილია, ის დაახლოებით 1921 წელს შემოიღეს,“ - ენდოკრინოლოგი თამარ ზერეკიძე

ენდოკრინოლოგმა თამარ ზერეკიძემ კეტო დიეტის დადებითი და უარყოფითი მხარეების შესახებ ისაუბრა:

„კეტო დიეტა არის დიეტა, როდესაც ცხიმები არის წამყვანი რაციონში. 55-60% დღის რაციონი მოდის ცხიმოვან საკვებზე, შემდეგ მოდის ცილოვანი საკვები და დღის განმავლობაში 50 გრამზე ნაკლები არის ნახშირწყლები.“

​თამარ ზერეკიძის თქმით, კეტო დიეტა ორგანიზმისთვის საკმაოდ დიდი სტრესია:

ზეთსა და კარაქში მომზადებული ხორცი, მაწონი, ხაჭო, ყველი, ნიგოზი, თხილეული და მსგავსი საკვები უფრო არის დღის რაციონში. როდესაც რაღაც კონკრეტული არის პრიორიტეტი და სხვა ტიპის პროდუქტები შეზღუდულია, ეს ძალიან დიდი სტრესია. ჩემთვის ნებისმიერი ასეთი დიეტა არის სტრესული.“

„ეს დიეტა ძალიან გამოცდილია, იმიტომ, რომ ის დაახლოებით 1921 წელს შემოიღეს ეპილეფსიის სამკურნალოდ. ეპილეფსიის მქონე ბავშვებს ამ დიეტით მკურნალობდნენ მანამ, სანამ ანტიეპილეფსიურ პრეპარატებს შემოიღებდნენ. შემდგომში ნახეს, რომ ​წონის კლება ამ დიეტის ფონზე საკმაოდ ეფექტიანია. ერთ-ერთ დიეტის სახეობად დაინერგა კეტო დიეტა. მისი ხანგრძლივი ეფექტი არავინ არ იცის. მიზანშეწონილია, რომ ეს დიეტა გაკეთდეს რამოდენიმე კვირიდან მაქსიმუმ 8-12 თვემდე,“ - აღნიშნულ საკითხზე თამარ ზერეკიძემ რადიო „იმედის“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​რადიო „იმედი“

წაიკითხეთ სრულად