Baby Bag

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

„არაფერს არ ვჭამ და მაინც ვსუქდები," - პრობლემის მიზეზებზე ენდოკრინოლოგი ლაშა უჩავა საუბრობს

„არაფერს არ ვჭამ და მაინც ვსუქდები," - პრობლემის მიზეზებზე ენდოკრინოლოგი ლაშა უჩავა საუბრობს

ენდოკრინოლოგმა ლაშა უჩავამ წონაში მატების ყველაზე ხშირ გამომწვევ მიზეზებზე ისაუბრა და ხაზი გაუსვა კვების რაციონის მნიშვნელობას:

„არსებობენ ადამიანები, რომლებიც კონსულტაციაზე მოდიან და ამბობენ:​ „არაფერს არ ვჭამ და მაინც ვსუქდები.“ გადამწყვეტი მნიშვნელობ აქვს, რას ვჭამთ. შესაძლებელია, მაგიდა მთლიანად შევავსოთ სხვადასხვა საკვები პროდუქტით, ადამიანმა მიიღოს მთლიანი სუფრა და მას არ შეექმნას არანაირი წონის პრობლემა, მაგრამ მუჭში ჩავიყაროთ გარკვეული პროდუქტი და მოვიმატოთ.“

ლაშა უჩავას თქმით, წონის მატებაში მნიშვნელოვანი წვლილი მიუძღვის გენეტიკასაც:

„სიმსუქნეში დიდი მნიშვნელობა აქვს გენეტიკას. დიდი მნიშვნელობა აქვს ასევე ფიზიკურ აქტივობას, რაც ვიღებთ და რას გავცემთ. არიან ადამიანები, რომლებმაც, შესაძლოა, დღის განმავლობაში მიიღონ 1000-1200 კილოკალორია, რომელზეც წესით და რიგით წონის მატება არ უნდა იყოს, მაგრამ მათ საერთოდ არ აქვთ გახარჯული კალორაჟი. ასეთი ადამიანები 1000 კილოკალორიაზეც მოიმატებენ.“

„ეს არის კვების კულტურა, როდესაც ჩვენ გარკვეული რეჟიმით მივირთმევთ. საკვები, როგორც ხორცის გასატარებელ მანქანაში, ასე უცებ არ გადამუშავდება ჩვენს ორგანიზმში. მას სჭირდება გარკვეული ნივთიერებები, დრო. ამ ნივთიერებების გამომუშავებასაც გარკვეული რესურსი აქვს ჩვენს ორგანიზმში. თუ ჩვენ ამ ნივთიერებებს კუმულირება არ ვადროვეთ და დავღალეთ ჩვენი ორგანიზმი, მ​იღებული საკვები ადეკვატურად ვერ გადამუშავდება. ამის ფონზე ირღვევა ნივთიერებათა ცვლა,“ - აღნიშნულ საკითხზე ლაშა უჩავამ ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „ჩვენი ოჯახი“ ისაუბრა.

წყარო: ​„ჩვენი ოჯახი“

წაიკითხეთ სრულად