Baby Bag

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

თუ გსურთ, რომ ბავშვის ქცევა გამოსწორდეს, დილით მისი გაღვიძების სწორი ფორმა შეარჩიეთ

თუ გსურთ, რომ ბავშვის ქცევა გამოსწორდეს, დილით მისი გაღვიძების სწორი ფორმა შეარჩიეთ

დილით გაღვიძების ფორმა ადამიანის დღეს და მის განწყობას მნიშვნელოვნად განსაზღვრავს. ზრდასრულებს კარგად გვესმის, რომ ძილის ხარისხი და დილის განწყობა ჩვენს ხასიათზე გავლენას ახდენს. აღნიშნული წესები ბავშვების შემთხვევაშიც სწორედ ასევე მოქმედებს.

თუ ბავშვს ნაჩქარევად აღვიძებთ, რადგან გვიან ადექით და ოჯახის ყველა წევრს სადღაც ეჩქარება, მას დღის განმავლობაში ამაღლებული განწყობა ნამდვილად არ ექნება. ​იმას, თუ როგორ აღვიძებენ მშობლები შვილებს დილით, ბავშვების ხასიათსა და პროდუქტიულობაზე უდიდესი გავლენის მოხდენა შეუძლია.

მშობლები ბავშვის გაღვიძებისას დადებით და მხიარულ განწყობაზე უნდა იყვნენ. ეს ბავშვებზეც პოზიტიურად აისახება და მათი დღე სასიამოვნოდ დაიწყება.

მშობლებმა დილით ბავშვებზე ოცი წუთით ადრე მაინც უნდა გაიღვიძონ, რათა ბავშვს მომზადებულები დახვდნენ და საჭიროების შემთხვევაში ნებისმიერი დახმარება აღმოუჩინონ. ბავშვის საგარეო ტანისამოსი წინა ღამით გაამზადეთ, დაეხმარეთ ბავშვს ჩანთის ჩალაგებაში და დარწმუნდით, რომ თქვენს შვილს სკოლის დავალებები მომზადებული აქვს.

ცუდ ხასიათზე ყოფნისას გადაწყვეტილებების მიღება რთულია. ამიტომ აჯობებს, ბავშვთან შეთანხმებით წინასწარვე გაამზადოთ მათთვის ტანისამოსი და საუზმეც. ​დილით თქვენს შვილებს, შესაძლოა, არ ჰქონდეთ იმის განწყობა, რომ მსგავს საკითხებზე იფიქრონ.

არცერთ ზრდასრულს არ სურს, რომ დასტრესილმა ნაჩქარევად გაიღვიძოს, როდესაც დილით სადღაც მიდის. ანალოგიური წესი მოქმედებს ბავშვების შემთხვევაშიც. აუცილებლად გამონახეთ დრო, რომ საწოლიდან ბავშვებზე ადრე ადგეთ, რათა ისინი მშვიდად და აუჩქარებლად გააღვიძოთ. დილით დადებითი ემოციებითა და თბილი განწყობით გაღვიძებული ბავშვი მთელი დღის განმავლობაში მეტად პროდუქტიული და მშვიდი იქნება.

წყარო: moms.com

წაიკითხეთ სრულად