Baby Bag

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

რას გრძნობს მუცლადმყოფი ბავშვი, როდესაც ორსული დედა სევდიანია და ტირის?

რას გრძნობს მუცლადმყოფი ბავშვი, როდესაც ორსული დედა სევდიანია და ტირის?

მუცლადმყოფი ბავშვის განცდები მჭიდრო კავშირშია ორსული დედის განცდებსა და შეგრძნებებთან. თქვენი შვილი მუცელში სწორედ იმას განიცდის, რასაც თქვენ გრძნობთ და მისი განცდების ინტენსივობა თქვენი განცდების ინტენსივობის ტოლფასია. თუ თქვენ სევდიანი ხართ და ტირით, მუცლადმყოფი ბავშვიც სევდიანია.

გესტაციურ პერიოდში ბავშვი დაბადებისთვის ემზადება. მზადების პროცესში ძალიან მნიშვნელოვანია შეტყობინებები, რომელსაც ის დედისგან იღებს. კალიფორნიის უნივერსიტეტში ჩატარებულმა კვლევამ აჩვენა, რომ დედის ემოციური მდგომარეობა გავლენას ახდენს ბავშვის განვითარებაზე დაბადებამდე და მის შემდეგ. კვლევით დადგინდა, რომ საშვილოსნოში მყოფი ბავშვი საკუთარი განვითარების პროცესის აქტიური მონაწილეა. ის დაბადების შემდგომ სიცოცხლეზე ინფორმაციას აგროვებს. კვლევით დადასტურდა, რომ მუცლადმყოფი ბავშვი დედის ემოციურ მდგომარეობას გრძნობს და განიცდის.

ბავშვი ზრდასთან ერთად აქტიურად იღებს შეტყობინებებს დედისგან და ეს არ არის მხოლოდ მისი გულისცემა ან მუსიკა, რომელსაც დედა უსმენს. ბავშვი პლაცენტის მეშვეობით სიგნალებს იღებს, რომელიც მას დედის ემოციურ მდგომარეობაზე ინფორმაციას აწვდის. თუ დედა ძალიან სევდიანია ან დეპრესიაშია, ბავშვი ამას გრძნობს და განიცდის. დედის ემოციური მდგომარეობა ბავშვის განვითარებაზე დიდ გავლენას ახდენს. გრძელვადიან პერსპექტივაში დედის დეპრესიულმა მდგომარეობამ შეიძლება გამოიწვიოს ბავშვის ნევროლოგიური და ფსიქიატრიული პრობლემები.

ყველაზე კარგი, რისი გაკეთებაც დედას გესტაციური პერიოდის განმავლობაში შეუძლია, არის ემოციური წონასწორობის შენარჩუნება და სიმშვიდე, რადგან ეს ბავშვს სწორად განვითარების შესაძლებლობას მისცემს. დედის განწყობის მუდმივი ცვალებადობა ბავშვზე ძალიან ზემოქმედებს. ბედნიერების ხანმოკლე ეპიზოდების მწუხარებითა და სევდით ხშირი ჩანაცვლება ბავშვს თავს დაუცველად აგრძნობინებს. ფსიქოლოგები თვლიან, რომ ბავშვზე დედის აზრებიც ახდენს გავლენას. ის გრძნობს, როდესაც დედისთვის არასასურველი შვილია, რაც მომავალში ფსიქოლოგიურ პრობლემებს უქმნის.

მნიშვნელოვანია, რომ ორსული თავს მშვიდად გრძნობდეს. ეცადეთ, ორსულობისას მაქსიმალურად აიცილოთ თავიდან სტრესი და ნეგატიური განცდები. შეგიძლიათ ამ მიზნით მიმართოთ იოგას, მედიტაციასა და განტვირთვის ვარჯიშებს. დაიხმარეთ ახლობლები და მეგობრები, რათა შფოთვისა და სევდიანი განწყობის დაძლევა შეძლოთ.

წყარო: ​youaremom.com

წაიკითხეთ სრულად