Baby Bag

როგორი აღზრდა აყალიბებს მოძალადე და ტირან ადამიანს? - ფსიქოლოგი თეა გოგოტიშვილი

როგორი აღზრდა აყალიბებს მოძალადე და ტირან ადამიანს? - ფსიქოლოგი თეა გოგოტიშვილი

ფსიქოლოგმა თეა გოგოტიშვილმა იმ მიზეზებზე ისაუბრა, რომელიც ადამიანს ძალადობრივ, ტირანულ და სადისტურ თვისებებს უყალიბებს:

„ვეცდები, მაქსიმალურად სტრუქტურირებული სურათი შევქმნა. ჩვენი პიროვნების ფორმირება ხდება ბავშვობაში. ეს არის ფუნდამენტი, რომელზეც შენობა იგება. ის მერე განიცდის ცვლილებებს, ადამიანს აქვს თავისუფალი ნება. მხოლოდ მას შეუძლია მოინდომოს ცვლილება, დაიხმაროს სპეციალისტი. კვლევებზე დაყრდნობით შეგვიძლია ვთქვათ, რომ არის საკითხები, რომლებიც დიდი რისკის მატარებელია ძალადობრივი, ტირანული, სადისტური თვისებების ჩამოყალიბებისთვის. 6 წლამდე ხდება არაცნობიერი განწყობების ჩამოყალიბება, რომელიც შემდგომში თავისთავად ვლინდება.“

თეა გოგოტიშვილის თქმით, ძალადობის გარემოში აღზრდა მჩაგვრელ ადამიანს აყალიბებს:

„ძალადომის გარემოში ყოფნა ერთ-ერთი მიზეზია. ოჯახის გარემო არის გადამწყვეტი ასეთ შემთხვევაში. ოჯახი, მშობლები, აღმზრდელები არიან ადამიანის პიროვნული ჩონჩხის შემქმნელები. თუ ბავშვი თავს დათრგუნულად გრძნობს, ფიზიკური ან ფსიქოლოგიური ჩაგვრის მსხვერპლია, ეს რისკს ზრდის. გარემო დაკვირვების საფუძველზე გაშინაგნდება. ბავშვი 3-დან 6 წლამდე მშობლებთან გაიგივებას ახდენს. უმეტეს შემთხვევაში საკუთარი სქესის მშობელთან ახდენს გაიგივებას. იწყება ქცევის მოდელების ჩაწერა პირდაპირ. 3-დან 6 წლამდე ბავშვს მშობლის იდეალიზაციის მოთხოვნილება აქვს. ეს ბუნებრივი ტენდენციაა. ზოგჯერ იმდენად ფრუსტრაციის გარემოა, რომ ეს იდეალიზაციის რეალიზება ვერ ხდება. აქ იწყება ტრავმის მიღება.“

„პატარა ბავშვი როგორც ღრუბელი ისრუტავს იმას, რასაც ხედავს. მას არ აქვს კრიტიკის უნარი. ის ხედავს და ამას აღიქვამს. ერთ შემთხვევაში ბავშვს შეიძლება ძალადობა ჩამოუყალიბდეს, როგორც ქცევის მოდელი, ან პოლარობამ იმოქმედომ. შეიძლება ის გახდეს მჩაგვრელი ან მეორე უკიდურესობის განწყობა შეექმნას და თვითონ გახდეს მსხვერპლი. ბავშვი, რომელიც იზრდება ჩაგვრის გარემოში, შეიძლება თავს გრძნობდეს ჩაგრულად ან ჰქონდეს მჩაგვრელთან იდენტიფიკაცია. დიქტატორს შეიძლება თვითონ არ ჩაგრავდნენ, მაგრამ ისინი ბავშვობიდან იდენტიფიცირდნენ მჩაგვრელთან. ის ტირანს უყურებდა როგორც იდეალს ბავშვობაში. მას ჰქონდა ფონი, რომ უნდა იდენტიფიცირებულიყო მჩაგვრელთან, იმიტომ, რომ ძალაუფლება იდგა ჩაგვრაზე,“ - აღნიშნულ საკითხზე თეა გოგოტიშვილმა ტელეკომპანია POSTV-ის გადაცემაში „დღის პოსტი“ ისაუბრა.

წყარო: ​„დღის პოსტი“

შეიძლება დაინტერესდეთ

„რჩევის მიცემა: „მე შენს ადგილას ამას ვიზამდი,“ არის შეცდომა კომუნიკაციის,“ - მარინა კაჭარავა

„რჩევის მიცემა: „მე შენს ადგილას ამას ვიზამდი,“ არის შეცდომა კომუნიკაციის,“ - მარინა კაჭარავა

ფსიქოლოგმა მარინა კაჭარავამ იმ ადამიანების შესახებ ისაუბრა, რომლებსაც გადაწყვეტილების მიღება აშინებთ. მისი თქმით, მსგავს ადამიანებს ყოველთვის სჭირდებათ დირიჟორი, რომელიც მათ უხელმძღვანელებს:

„არსებობს ასეთი დაავადება, აბულია ჰქვია. ადამიანი ვერ იღებს გადაწყვეტილებას, არ შეუძლია. არ შეუძლია იმიტომ, რომ თუ ვინმე არ მოქაჩავს და არ წაიყვანს, ისე ვერ მიდის. ეს არის ინფანტილიზმის ერთ-ერთი გამოხატულება. ​მას მუდმივად სჭირდება დირიჟორი, სცენარისტი, ადამიანი, ვინც მას სადღაც წაუძღვება. არსებობს მთელი რიგი ტექნიკები გადაწყვეტილების მისაღებად. კვადრატში ჩავწეროთ ყველა დადებითი და უარყოფითი მხარე, სქემა კეთდება. დადებითია ნებისმიერი რამ, რაც შეიძლება იყოს კარგი ამ არჩევანის დროს.“

მარინა კაჭარავამ აღნიშნა, რომ ადამიანისთვის რჩევის მიცემა რთულია და ამ კუთხით ხშირად შეცდომას ვუშვებთ:

„ძალიან რთულია რჩევა მისცე ადამიანს. როდესაც რჩევას გეკითხებიან, ერთი ისაა, რომ ის არ შეასრულებს. თუ შეასრულა და ცუდად გამოვიდა, შენ დაგაბრალებს. თუ კარგად გამოვიდა, იტყვის, რომ მე მაინც ასე ვაპირებდი და იმისთვის არ მომისმენია. რჩევის მიცემა: „მე შენს ადგილას ამას ვიზამდი,“ ​ეს არის შეცდომა კომუნიკაციის. თვითონ რას ფიქრობს ადამიანი, თვითონ როგორ ფიქრობს, მისთვის რა არის უკეთესი, თვითონ გადაწყვიტოს. მშობელზე უკეთ არავინ იცის მის შვილს რა სჭირდება. ვერავის მე ჭკუას ვერ ვასწავლი, ბუნებრივია. არც არის საჭირო. ლაპარაკია იმაზე, რომ ბავშვს მივცეთ ალტერნატივა, არჩევანის საშუალება. მისი არა მივიღოთ. თუ ეს სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვან თემას ეხება, ამ შემთხვევაში, რა თქმა უნდა, ვერ განვიხილავ და არ განვიხილავ ამას. ბავშვი რომ ფანჯარაზე აძვრება, იქ მასთან პოლემიკაში არ შედიხარ. მოკიდებ ხელს და ჩამოსვამ.“

„ცხოვრებისეულ საკითხებში უნდა მივცეთ არჩევანი, რა ჩაიცვას, რა ჭამოს. შეიძლება მეტი არაფერი არ მაქვს და ნუ შეჭამს მაშინ. არაფერი არ მოუვა ერთხელ რომ არ შეჭამოს. ეს უნარები ბავშვობიდანვე მუშავდება. როდესაც ის გაიზრდება, ვექტორი გადის გარეთ. თავიდან მშობელია ავტორიტეტი, მერე მოდის მასწავლებელი. ძალიან დიდი ბედნიერებაა კარგი პედაგოგი რომ ჰყავს ბავშვს, კარგი დამრიგებელი და კარგი ქართულის მასწავლებელი. 11-12 წლიდან ბავშვები ავტორიტეტებს კარგავენ მეტ-ნაკლებად. მშობელი ძალიან უნდა ეცადოს, რომ დარჩეს ავტორიტეტად. მე ხშირად ვამბობ ხოლმე: ნუ დააძახებინებთ შვილებს სახელებს. ​დედა და მამა ერთადერთია ამქვეყანაზე. ეს არის ის, რასაც სხვას ვერასდროს ვერ დაუძახებ. მშობელი უნდა დარჩეს ავტორიტეტად, გადამწყვეტ სიტყვას ის უნდა ამბობდეს, მაგრამ ბავშვს უსმენდეს,“ - აღნიშნულ საკითხებზე მარინა კაჭარავამ საპატრიარქოს ტელევიზიის გადაცემაში „განთიადი“ ისაუბრა.

წყარო:​ „განთიადი“

წაიკითხეთ სრულად