Baby Bag

როგორი აღზრდა აყალიბებს მოძალადე და ტირან ადამიანს? - ფსიქოლოგი თეა გოგოტიშვილი

როგორი აღზრდა აყალიბებს მოძალადე და ტირან ადამიანს? - ფსიქოლოგი თეა გოგოტიშვილი

ფსიქოლოგმა თეა გოგოტიშვილმა იმ მიზეზებზე ისაუბრა, რომელიც ადამიანს ძალადობრივ, ტირანულ და სადისტურ თვისებებს უყალიბებს:

„ვეცდები, მაქსიმალურად სტრუქტურირებული სურათი შევქმნა. ჩვენი პიროვნების ფორმირება ხდება ბავშვობაში. ეს არის ფუნდამენტი, რომელზეც შენობა იგება. ის მერე განიცდის ცვლილებებს, ადამიანს აქვს თავისუფალი ნება. მხოლოდ მას შეუძლია მოინდომოს ცვლილება, დაიხმაროს სპეციალისტი. კვლევებზე დაყრდნობით შეგვიძლია ვთქვათ, რომ არის საკითხები, რომლებიც დიდი რისკის მატარებელია ძალადობრივი, ტირანული, სადისტური თვისებების ჩამოყალიბებისთვის. 6 წლამდე ხდება არაცნობიერი განწყობების ჩამოყალიბება, რომელიც შემდგომში თავისთავად ვლინდება.“

თეა გოგოტიშვილის თქმით, ძალადობის გარემოში აღზრდა მჩაგვრელ ადამიანს აყალიბებს:

„ძალადომის გარემოში ყოფნა ერთ-ერთი მიზეზია. ოჯახის გარემო არის გადამწყვეტი ასეთ შემთხვევაში. ოჯახი, მშობლები, აღმზრდელები არიან ადამიანის პიროვნული ჩონჩხის შემქმნელები. თუ ბავშვი თავს დათრგუნულად გრძნობს, ფიზიკური ან ფსიქოლოგიური ჩაგვრის მსხვერპლია, ეს რისკს ზრდის. გარემო დაკვირვების საფუძველზე გაშინაგნდება. ბავშვი 3-დან 6 წლამდე მშობლებთან გაიგივებას ახდენს. უმეტეს შემთხვევაში საკუთარი სქესის მშობელთან ახდენს გაიგივებას. იწყება ქცევის მოდელების ჩაწერა პირდაპირ. 3-დან 6 წლამდე ბავშვს მშობლის იდეალიზაციის მოთხოვნილება აქვს. ეს ბუნებრივი ტენდენციაა. ზოგჯერ იმდენად ფრუსტრაციის გარემოა, რომ ეს იდეალიზაციის რეალიზება ვერ ხდება. აქ იწყება ტრავმის მიღება.“

„პატარა ბავშვი როგორც ღრუბელი ისრუტავს იმას, რასაც ხედავს. მას არ აქვს კრიტიკის უნარი. ის ხედავს და ამას აღიქვამს. ერთ შემთხვევაში ბავშვს შეიძლება ძალადობა ჩამოუყალიბდეს, როგორც ქცევის მოდელი, ან პოლარობამ იმოქმედომ. შეიძლება ის გახდეს მჩაგვრელი ან მეორე უკიდურესობის განწყობა შეექმნას და თვითონ გახდეს მსხვერპლი. ბავშვი, რომელიც იზრდება ჩაგვრის გარემოში, შეიძლება თავს გრძნობდეს ჩაგრულად ან ჰქონდეს მჩაგვრელთან იდენტიფიკაცია. დიქტატორს შეიძლება თვითონ არ ჩაგრავდნენ, მაგრამ ისინი ბავშვობიდან იდენტიფიცირდნენ მჩაგვრელთან. ის ტირანს უყურებდა როგორც იდეალს ბავშვობაში. მას ჰქონდა ფონი, რომ უნდა იდენტიფიცირებულიყო მჩაგვრელთან, იმიტომ, რომ ძალაუფლება იდგა ჩაგვრაზე,“ - აღნიშნულ საკითხზე თეა გოგოტიშვილმა ტელეკომპანია POSTV-ის გადაცემაში „დღის პოსტი“ ისაუბრა.

წყარო: ​„დღის პოსტი“

შეიძლება დაინტერესდეთ

„თუ ბავშვმა დაარტყა სხვას, როგორც წესი, ჩვენთან იწყება მისი დასჯა,“ - ნეიროფსიქოლოგი მარიამ ხვადაგიანი

„თუ ბავშვმა დაარტყა სხვას, როგორც წესი, ჩვენთან იწყება მისი დასჯა,“ - ნეიროფსიქოლოგი მარიამ ხვადაგიანი

ნეიროფსიქოლოგმა მარიამ ხვადაგიანმა ბავშვის აგრესიული ქცევის გამოვლენის შემთხვევაში, მშობლებს ურჩია, რომ მისი დასჯისგან თავი შეიკავონ და ბავშვს აუხსნან, თუ რატომ მოიქცა ის არასწორად:

„თუ ჩემმა შვილმა დაარტყა სხვას, როგორც წესი, ჩვენთან იწყება მისი დასჯა. თავზე ხელი არ უნდა გადავუსვა არავითარ შემთხვევაში, მაგრამ უნდა გავარკვიო, რატომ არ შეუძლია მას კონფლიქტის მოგვარება დარტყმის გარეშე და მე როგორ დავეხმარო ამაში. რა თქმა უნდა, უნდა განვიხილო, რომ ეს ქცევა არის მიუღებელი. შენ, როგორც ჩემს შვილს გაქვს უფლება ნებისმიერ ასაკში მოხვიდე ჩემთან და მოგისმენ, რომ ამიხსნა, რატომ გააკეთე ეს, სანამ მორალს წავიკითხავ, სანამ ვიტყვი, რომ „შენ მე შემარცხვინე.“

მარიამ ხვადაგიანის თქმით, ყველა ადამიანი ბრაზდება, თუმცა ბავშვს ქცევის მართვა უფრო მეტად უჭირს, ვიდრე ზრდასრულს:

„ყველანი გავბრაზებულვართ. ყველას გვქონია სურვილი, რომ ვიღაცას დავარტყათ გაბრაზებულზე, მაგრამ ამას არ ვაკეთებთ. ​რაღაც ასაკში, სანამ ამას გააცნობიერებს, გააკეთა ბავშვმა, შეეშალა. ბავშვს მშობლისგან სჭირდება უპირობო სიყვარული და მხარდაჭერა, რომ ასწავლოს. ისიც თუ მეჩხუბება, მე კიდევ უფრო გარიყული ვარ.“

„როდესაც მშობელი უყვირის ამ დროს ბავშვს, ის იმავე ქცევას ახორციელებს. ისეც არ უნდა გავიგოთ, რომ ჩვენ არ ვრეაგირებთ. არ ვეუბნებით, რომ „მერე რა მოხდა.“ ვუხსნით ბავშვს, რატომ არ შეიძლება ამის გაკეთება. თანაგანცდაში შესვლა 5 წლამდე ბავშვებს უჭირთ. ესეც უნდა ვასწავლოთ,“ - აღნიშნულ საკითხზე მარიამ ხვადაგიანმა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „ამ შაბათ-კვირას“ ისაუბრა.

წყარო: ​„ამ შაბათ-კვირას“

წაიკითხეთ სრულად