Baby Bag

„ასეთ პირობებში ბავშვი მატყუარა არ გაიზრდება...“ - შალვა ამონაშვილის რეკომენდაციები მშობლებს

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა ბავშვებში ტყუილის თქმისკენ მიდრეკილების მიზეზებზე ისაუბრა და მშობლებს საინტერესო რჩევები მისცა:

„ბევრი მშობელი ჩივის ხოლმე, რომ ბავშვი ტყუის და მართალს არ მეუბნებაო. როდესაც ბავშვი მართალს არ ამბობს, მიზეზი აქვს ამას. მას არ უნდა, რომ დედა ან მამა გააღიზიანოს. მშობლებმა რაღაც აუკრძალეს და იმან გააკეთა. ბავშვმა იცის, თუ გაამხელს, შეიძლება დასაჯონ, გაუწყრნენ. აქედან ორი გამოსავალია. ერთი, რომ ვიცი ბავშვი მატყუებს და ხმას ვიმაღლებ: „როგორ ბედავ, შვილო, ჩემთან ტყუილს?“ ვამხელ ბავშვს, კედელთან მივაყენებ: „განა ეს შენ არ გააკეთე?“ მერე ბავშვი იტყვის სიმართლეს და ატირდება. ამით ჩვენ თითქოს აღზრდა მოვახდინეთ, მაგრამ ეს არ არის აღზრდის წესი. ბავშვმა კი იტირა, მაგრამ წყენა რომ დარჩა გულში?! მან იტირა, მაგრამ ეს ტყუილი არსად წასულა, რადგან ის ელოდება, რომ ხვალაც თუ რაიმე მართალს ეტყვის დედას ან მამას, იგივე მოხდება. ამიტომ ეს ტყუილი რჩება და გადადის ჩვევაში.

ბავშვს და ჩვენც გვაქვს საიდუმლო განცდა ჩვენში. ამას ჰქვია სინდისი. სინდისი თანდაყოლილი განცდაა. სინდისმა ყოველთვის იცის, რა უნდა გავაკეთო და რა არ გავაკეთო. ბავშვმაც იცის, რომ ეს ცუდია და ეს კარგია, მაგრამ ცუდს მიეტანება, იმიტომ, რომ იქ მეტი ხალისია, აქ კი ყველაფერი მწყობრშია. ბავშვს თავი მოვაჩვენოთ, ვითამაშოთ, რომ ვითომ დავიჯერეთ მისი ნათქვამი. ჩემი გამომეტყველება ბავშვს თითქოს არწმუნებს, რომ ეს ასეა. ბავშვი თავის თავში გრძნობს, რომ მე შეცდომაში შემიყვანა. მას სინდისი ნელ-ნელა ქენჯნას დაუწყებს. ის გრძნობს, რომ დედა ან მამა მიხვდა რაღაცას, მაგრამ ის მხილებული არ არის. მხილებული რომ არ არის, გულში იტანჯება ბავშვი. ეს არის დაწყებული სამი წლიდან, ძალიან მცირედ, მაგრამ 6-7 წლის ბავშვი ძალიან განიცდის ტყუილს. ზოგჯერ მოგადგება და გეტყვის: „დედა, მე ტყუილი გითხარი შენ.“ ეს იმიტომ, რომ დედამ არ დასაჯა ბავშვი, მიიღო შვილი ისეთი, როგორიც არის. მაშინ მადლობას ვეტყვით, არაფერიაო, ვეტყვით.

ბევრი იკითხავს: „როგორ? მატყუარა გავზარდო ჩემი შვილი?“ ეს იქნება მაშინ, როდესაც მე არ დავუფასე ბავშვს მართლის თქმა. რაღაც დროს ხომ იქნება ბავშვი მართალი? უნდა გამიკვირდეს, გამიხარდეს. განა ერთხელ ან ორჯერ? სამჯერ, თხუთმეტჯერ... ძილის წინ უნდა ვუთხრა მადლობა: „შვილო, შენ როგორი მართალი ბიჭი ყოფილხარ! რა გოგო მყოლიხარ, ასეთი გამბედავი! ძალიან მახარებ ასეთი ქცევით!“ იმ ერთ გმირობას ისე დავუფასებ ბავშვს, რომ ეს უფრო მეტი იყოს მისთვის, ვიდრე ტყუილის თქმა. ასეთ პირობებში ბავშვი მატყუარა არ გამეზრდება.

დასჯის პირობებში ბავშვი უფრო ძლიერი მატყუარა იქნება. რაც უფრო მეტია დასჯა, უფრო მეტად ხელოვნურად უნდა მოგატყუოს. როდესაც ის დაინახავს, რომ მის მიერ ჩადენილ საქციელს სასჯელები არ მოჰყვება, ბავშვს არ დასჭირდება ტყუილი. ტყუილი არ ჩნდება იმ ოჯახში, სადაც მშობლები ბავშვს უგებენ. იქ ბავშვს არ აქვს მიზეზი, რომ მოგვატყუოს ჩვენ. ხომ გაქვს დედის გული? თვითონ მიხვდები, რის გამო რას ამბობს ბავშვი. ის მიზეზი თუ მოუხსენი, აღარ დასჭირდება მას ტყუილი, უბრალოდ იფანტაზიორებს,”- მოცემულ საკითხზე შალვა ამონაშვილმა საქართველოს პირველ არხზე „ტელესკოლის“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​„ტელესკოლა“

შეიძლება დაინტერესდეთ

რატომ უნდა ვასწავლოთ ბავშვს სირთულეებთან დამოუკიდებლად გამკლავება?

რატომ უნდა ვასწავლოთ ბავშვს სირთულეებთან დამოუკიდებლად გამკლავება?

ბავშვის ცხოვრებაში მშობლის ზედმეტი ჩართულობა მას თავდაჯერებას ართმევს და დეპრესიისკენ უბიძგებს. ბავშვები, რომლებზეც მშობლები მეტისმეტად ზრუნავენ, ცხოვრებისეული გამოწვევებისთვის მზად არასდროს არიან. თუ ბავშვს შესაძლებლობას მისცემთ, რომ სირთულეებს თავად გაუმკლავდეთ, ამით მას მრავალმხრივ დაეხმარებით.

  • დამოუკიდებლობა ბავშვს განვითარებაში ეხმარება

ბავშვის ცხოვრებაში რამდენიმე მნიშვნელოვანი ეტაპია, როდესაც მას სირთულეებთან გამკლავება უწევს. ერთ-ერთია ხოხვის დაწყება. იატაკზე ხოხვისას ბავშვის ვესტიბულარული აპარატი ვითარდება, ის კოორდინაციის უნარს ივითარებს და სენსორულ უნარებსაც ხვეწს. გარდა ამისა, ხოხვის დაწყება ბავშვს პრობლემების გადაჭრას ასწავლის, მისი კოგნიტური უნარები კი მნიშვნელოვნად უმჯობესდება. ბავშვი მოძრაობაში არასდროს შეზღუდოთ. მას უსაფრთხო გარემო შეუქმენით და ნება მიეცით თავისუფლად იმოძრაოს.

  • დამოუკიდებელი ბავშვები პრობლემების გადაჭრას სწავლობენ

ბავშვმა აუცილებლად უნდა იცოდეს პრობლემურ ვითარებასთან დამოუკიდებლად გამკლავება. თუ ის გადაწყვეტილების მიღებას მშობლის ჩარევის გარეშე ვერასდროს ახერხებს, მას პრობლემის გადაჭრა გაუჭირდება. შესაძლოა, დამოუკიდებლად გადაწყვეტილებების მიღებისას ბავშვმა ბევრი შეცდომა დაუშვას, რაც აუცილებელია. ბავშვი არამხოლოდ გამარჯვებით, არამედ მარცხითაც სწავლობს.

  • დამოუკიდებლობა ბავშვს ემოციების მართვას ასწავლის

ბავშვმა ასაკის და ვითარების შესაბამისად მოქცევა უნდა ისწავლოს. ერთი წლის ბავშვისთვის გარეგან სტიმულებზე ტირილით რეაგირება სავსებით ბუნებრივია, თუმცა შედარებით მოზრდილი ბავშვები სხვაგვარად უნდა იქცეოდნენ. ბავშვს გარეგან სტიმულებზე განსხვავებული რეაქციის გამომჟღავნება უნდა ასწავლოთ და იმპულსურობა დააძლევინოთ.

  • დამოუკიდებელი ბავშვები გონიერები არიან

ბავშვთან ერთად რთული საშინაო დავალებების მომზადებისას მას უფრო მეტ ზიანს მიაყენებთ, ვიდრე სარგებელს მოუტანთ. თქვენი დახმარებით შესრულებული დავალება თქვენს შვილს უფრო ჭკვიანს არ გახდის. ცუდი ნიშნის მიღება ბავშვს სწავლაში მეტად დაეხმარება. ამგვარად ის მომავალში შეცდომების დაშვებას მოერიდება და გააცნობიერებს, რომ წარუმატებლობა სამყაროს აღსასრულს არ ნიშნავს.

  • დამოუკიდებელი ბავშვი თვითრეგულაციას სწავლობს

წარუმატებლობა ბავშვისთვის ზოგჯერ აუცილებელიც არის. ამ დროს ის სწავლობს როგორ მოიქცეს, როდესაც თავს ცუდად გრძნობს. თუ ბავშვი წარუმატებლობის მიღებას არ ისწავლის, მას შფოთვა და დეპრესია შეაწუხებს. ცხოვრებაში წარუმატებლობა ყველა ადამიანს ხვდება. ბავშვმა უნდა იცოდეს, როგორ მიიღოს მარცხი მშვიდად და გაწონასწორებულად.

  • დამოუკიდებელმა ბავშვმა იცის, რომ სხვისთვის დახმარების თხოვნა მისაღები ქცევაა

ბავშვმა უნდა იცოდეს, რომ როდესაც დახმარება სჭირდება, ახლობელ ადამიანებს მორიდების ან შიშის გარეშე უნდა მიმართოს. შვილის სირთულეებისადმი მშობლის დამოკიდებულება ადეკვატური უნდა იყოს. როდესაც ბავშვი დახმარების თხოვნით მოგმართავთ, მას პოზიტიურად უნდა შეხვდეთ. როდესაც თქვენი შვილის ცხოვრებაში რაიმე სერიოზული ხდება, მას თქვენთან მოსვლის არ უნდა ეშინოდეს.

მომზადებულია ​brightside.me -ს მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

წაიკითხეთ სრულად