Baby Bag

„ასეთ პირობებში ბავშვი მატყუარა არ გაიზრდება...“ - შალვა ამონაშვილის რეკომენდაციები მშობლებს

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა ბავშვებში ტყუილის თქმისკენ მიდრეკილების მიზეზებზე ისაუბრა და მშობლებს საინტერესო რჩევები მისცა:

„ბევრი მშობელი ჩივის ხოლმე, რომ ბავშვი ტყუის და მართალს არ მეუბნებაო. როდესაც ბავშვი მართალს არ ამბობს, მიზეზი აქვს ამას. მას არ უნდა, რომ დედა ან მამა გააღიზიანოს. მშობლებმა რაღაც აუკრძალეს და იმან გააკეთა. ბავშვმა იცის, თუ გაამხელს, შეიძლება დასაჯონ, გაუწყრნენ. აქედან ორი გამოსავალია. ერთი, რომ ვიცი ბავშვი მატყუებს და ხმას ვიმაღლებ: „როგორ ბედავ, შვილო, ჩემთან ტყუილს?“ ვამხელ ბავშვს, კედელთან მივაყენებ: „განა ეს შენ არ გააკეთე?“ მერე ბავშვი იტყვის სიმართლეს და ატირდება. ამით ჩვენ თითქოს აღზრდა მოვახდინეთ, მაგრამ ეს არ არის აღზრდის წესი. ბავშვმა კი იტირა, მაგრამ წყენა რომ დარჩა გულში?! მან იტირა, მაგრამ ეს ტყუილი არსად წასულა, რადგან ის ელოდება, რომ ხვალაც თუ რაიმე მართალს ეტყვის დედას ან მამას, იგივე მოხდება. ამიტომ ეს ტყუილი რჩება და გადადის ჩვევაში.

ბავშვს და ჩვენც გვაქვს საიდუმლო განცდა ჩვენში. ამას ჰქვია სინდისი. სინდისი თანდაყოლილი განცდაა. სინდისმა ყოველთვის იცის, რა უნდა გავაკეთო და რა არ გავაკეთო. ბავშვმაც იცის, რომ ეს ცუდია და ეს კარგია, მაგრამ ცუდს მიეტანება, იმიტომ, რომ იქ მეტი ხალისია, აქ კი ყველაფერი მწყობრშია. ბავშვს თავი მოვაჩვენოთ, ვითამაშოთ, რომ ვითომ დავიჯერეთ მისი ნათქვამი. ჩემი გამომეტყველება ბავშვს თითქოს არწმუნებს, რომ ეს ასეა. ბავშვი თავის თავში გრძნობს, რომ მე შეცდომაში შემიყვანა. მას სინდისი ნელ-ნელა ქენჯნას დაუწყებს. ის გრძნობს, რომ დედა ან მამა მიხვდა რაღაცას, მაგრამ ის მხილებული არ არის. მხილებული რომ არ არის, გულში იტანჯება ბავშვი. ეს არის დაწყებული სამი წლიდან, ძალიან მცირედ, მაგრამ 6-7 წლის ბავშვი ძალიან განიცდის ტყუილს. ზოგჯერ მოგადგება და გეტყვის: „დედა, მე ტყუილი გითხარი შენ.“ ეს იმიტომ, რომ დედამ არ დასაჯა ბავშვი, მიიღო შვილი ისეთი, როგორიც არის. მაშინ მადლობას ვეტყვით, არაფერიაო, ვეტყვით.

ბევრი იკითხავს: „როგორ? მატყუარა გავზარდო ჩემი შვილი?“ ეს იქნება მაშინ, როდესაც მე არ დავუფასე ბავშვს მართლის თქმა. რაღაც დროს ხომ იქნება ბავშვი მართალი? უნდა გამიკვირდეს, გამიხარდეს. განა ერთხელ ან ორჯერ? სამჯერ, თხუთმეტჯერ... ძილის წინ უნდა ვუთხრა მადლობა: „შვილო, შენ როგორი მართალი ბიჭი ყოფილხარ! რა გოგო მყოლიხარ, ასეთი გამბედავი! ძალიან მახარებ ასეთი ქცევით!“ იმ ერთ გმირობას ისე დავუფასებ ბავშვს, რომ ეს უფრო მეტი იყოს მისთვის, ვიდრე ტყუილის თქმა. ასეთ პირობებში ბავშვი მატყუარა არ გამეზრდება.

დასჯის პირობებში ბავშვი უფრო ძლიერი მატყუარა იქნება. რაც უფრო მეტია დასჯა, უფრო მეტად ხელოვნურად უნდა მოგატყუოს. როდესაც ის დაინახავს, რომ მის მიერ ჩადენილ საქციელს სასჯელები არ მოჰყვება, ბავშვს არ დასჭირდება ტყუილი. ტყუილი არ ჩნდება იმ ოჯახში, სადაც მშობლები ბავშვს უგებენ. იქ ბავშვს არ აქვს მიზეზი, რომ მოგვატყუოს ჩვენ. ხომ გაქვს დედის გული? თვითონ მიხვდები, რის გამო რას ამბობს ბავშვი. ის მიზეზი თუ მოუხსენი, აღარ დასჭირდება მას ტყუილი, უბრალოდ იფანტაზიორებს,”- მოცემულ საკითხზე შალვა ამონაშვილმა საქართველოს პირველ არხზე „ტელესკოლის“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​„ტელესკოლა“

შეიძლება დაინტერესდეთ

„თუ დაღლილობა გაწუხებს, მაშინ ეს ვიდეო ზეპირად უნდა ისწავლო,“ - გიორგი ღოღობერიძის საინტერესო რჩევები

ექიმმა გიორგი ღოღობერიძემ დაღლილობის შესახებ ისაუბრა და იმ ადამიანებს, რომლებსაც უენერგიობა აწუხებთ საინტერესო რჩევები მისცა:

„შეიძლება შენც გაწუხებდეს დაღლილობის განცდა. დილით რომ გაიღვიძებ, ენერგია არ გაქვს. თითქოს ყველაფერი კარგადაა, მაგრამ ენერგია არ გაქვს. არ იცი რა გჭირს, სულ დაღლილად გრძნობ თავს. სწორედ ამ დროს უნდა ნახო ეს ვიდეო. ეს ის არის, რაც შენ აუცილებლად უნდა იცოდე.“

„დაღლილობის მიზეზი შეიძლება იყოს ის, რომ პაციენტს ჰქონდეს რაღაც აუტოიმუნური დაავადება: ცელიაკია, გაფანტული სკლეროზი და ა.შ. დაღლილობის კიდევ ერთი მიზეზი შეიძლება იყოს ანემია. როდესაც გაქვს ანემია, ორგანიზმს ჟანგბადი აკლია. ანემიის მქონე პაციენტებს აქვთ ფერმკრთალი კანი, სისუსტე, დაღლილობა, თავბრუ ეხვევათ. ეს ტიპური ანემიაა. თუ დილით იღვიძებ და ენერგია არ გაქვს, ხომ არ სჯობს ჩააბარო სისხლის ანალიზი და გაიგო, ხომ არ გაქვს ანემია. არამარტო რკინის ნაკლებობა, არამედ მისი სიჭარბეც შეიძლება იყოს დაღლილობის მიზეზი. დაღლილობის მიზეზი შეიძლება იყოს სიმსივნე. სიმსივნე, როგორც წესი, თავიდან არაფრით არ ვლინდება. პაციენტს შეიძლება ჰქონდეს მხოლოდ დაღლილობა, წონაში კლება, ცხელება. დაღლილობას იწვევს ალკოჰოლიც. სხეულს უჭირს გლუკოზის წარმოქმნა და გაქვს დაღლილობის განცდა.“

„დაღლილობის გამომწვევია დეპრესიაც, შაქრიანი დიაბეტიც. შაქრიანი დიაბეტი არის ჩუმი მტერი. დაღლილობის განცდა ადამიანს აქვს ჰიპოთირეოზის დროს, ამ დროს შეიძლება ჰქონდეს მშრალი კანიც, წონაში მატება, კუნთების სისუსტე და შეკრულობა. დაღლილობას იწვევს ადისონის დაავადებაც, თუმცა ასეთი პაციენტი ბევრი არ მყავს. ასევე ძალიან ვერაგი დაავადებაა ფიბრომიალგია. ამ დროს ადამიანს სხეულის სხვადასხვა უბანში აქვს ტკივილი, ყველგან ტკივა, ამინდზე, ტემპერატურაზე, შეხებაზე მგრძნობიარეა. ახალგაზრდებს ვთხოვ, რომ ფრთხილად იყვნენ აივ ინფექციასთანაც. შეიძლება აივ ინფექციის დროს ერთადერთი ნიშანი იყოს დაღლილობა და გადიდებული ლიმფური კვანძები. დაღლილობის გამომწვევი შესაძლოა იყოს ინფექციებიც, მათ შორის ინფექციური მონონუკლეოზი ( ასეთი პაციენტები საქართველოში ბევრი არიან), ასევე ჩვენი მთავარი პრობლემა, ტუბერკულოზიც.“

„დაღლილობას იწვევს ლეიკემია და ლიმფომა. როდესაც ვიღაცას აქვს დაღლილობის განცდა, ისინი ყოველთვის უნდა შემოწმდნენ ლეიკემია-ლიმფომაზე. ამ დაავადებებს ახლავს კლასიკური ჩივილი: მუდმივად დაღლილობის განცდა. ამასთანავე, თუ ვინმეს აქვს ჰეპატიტი, მას შეიძლება ჰქონდეს დაღლილობის განცდა. დაღლილობის წინაპირობა შესაძლოა იყოს პარკინსონის დაავადება. უენერგიობას იწვევს ძილის დარღვევები, ზედაპირული ძილი. თუ ხვრინავ, მით უმეტეს. ის იწვევს დილის საათებში გამოხატულად დაღლილობის განცდას. თუ შენ სვამ მედიკამენტებს არითმიების წინააღმდეგ, წნევის წინააღმდეგ, ასევე ანტიბიოტიკებს, თუ ხარ ქიმიოთერაპიაზე ან რადიოთერაპიაზე, ესეც იწვევს დაღლილობის განცდას. დაღლილობის გამომწვევია გაღიზიანებული ნაწლავის სინდრომიც. ფიქრი, რომ „არაუშავს, დაღლილი ვარ, ალბათ, ვიტამინები მაკლია,“ ეს სწორი მიდგომა არ არის. თუ შენ გაქვს დაღლილობის განცდა, მიმართე ექიმს. ჩაიტარე სისხლის ანალიზი ანემიაზე, ფარისებრი ჯირკვლის ჰორმონების ტესტირება, ასევე ღვიძლის დაავადებებზე, სიმსივნეებზე. ექიმს მიანდე ეს საქმე და იოლად დადგინება ყველაფერი,“- აღნიშნა გიორგი ღოღობერიძემ.

წყარო: ​Usmle მოსამზადებელი ცენტრი

წაიკითხეთ სრულად