Baby Bag

როდესაც ბავშვები შიშვლები დადიან ყველას თვალწინ და ამის გამო სირცხვილის, მორიდების გრძნობა არ აქვთ - არის თუ არა ეს პრობლემა, რა შეიძლება იყოს მიზეზი?

როდესაც ბავშვები შიშვლები დადიან ყველას თვალწინ და ამის გამო სირცხვილის, მორიდების გრძნობა არ აქვთ - არის თუ არა ეს პრობლემა, რა შეიძლება იყოს მიზეზი?

როდესაც ბავშვები (ბაღის და სკოლის დაწყებითი კლასის) შიშვლები დადიან ყველას თვალწინ და ამის გამო სირცხვილის, მორიდების გრძნობა არ აქვთ. არის თუ არა ეს პრობლემა, რა შეიძლება იყოს მიზეზი? - ამ საკითხზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პრაქტიკოსი ქცევითი თერაპევტი, სუპერვაიზერი, ფსიქოლოგიის მაგისტრი მაკო გაგნიძე.

,,თავდაპირველად, როდესაც რაიმე ქცევაზე გვაქვს საუბარი მნიშვნელოვანია განვმარტოთ, თუ რა არის ქცევა. ქცევა არის ინდივიდის მიზანმიმართულად განხორციელებული აქტივობა, რომელსაც გააჩნია მიზანი და ფუნქცია. ასევე, უნდა გავუსვათ ხაზი, თუ რა არის და რა აღიქმება რთულ ქცევად, რომელთა რიგსაც თქვენს მიერ დასმულ შეკითხვაში მოყვანილი ქცევაც მიეკუთვნება. ამერიკის ფსიქიატრთა ასოციაციის განმარტებით რთული ქცევა არის: ,,ქცევა რომელიც საშიშია ან ხელს უშლის ადამიანს სკოლამდელ, საგანმანათლებლო ან ზრდასრულთა მომსახურების სერვისებში მონაწილეობას და ხშირად საჭიროებს სპეციალური ინტერვენციების შემუშავებას და გამოყენებას.“ აბსოლუტურად ყველა ქცევას აქვს მიზანი, ფუნქცია. აღვნიშნავ იმასაც, რომ ერთი და იგივე ქცევას შესაძლოა ჰქონდეს სხვადასხვა მიზანი, ფუნქცია. ქცევის წინაპირობები შეიძლება იყოს: იმედგაცრუება, ტკივილი, წყენა, შიში, სენსორული დეზინტეგრაცია, შფოთვა, დაღლა, შიმშილი, კომუნიკაციის სირთულე და ა.შ. “

- როდესაც ბავშვები (ბაღის და სკოლის დაწყებითი კლასის) შიშვლები დადიან ყველას თვალწინ და ამასთან მიმართებით სირცხვილის, მორიდების გრძნობა არ აქვთ. არის თუ არა ეს პრობლემა, რა შეიძლება იყოს მიზეზი?

აღნიშნული ქცევის მიზეზი და ფუნქციაც შეგვიძლია ვივარაუდოთ, რომ შესაძლოა იყოს სხვადასხვა, მაგალითად, გარემო პირობები (სიცხე, ფიზიკური დისკომფორტი) ყურადღების მიპყრობის სურვილი, არასასურველი აქტივობისგან გაქცევის მცდელობა, სექსუალური ქცევა (გახდა მასტურბაციის მიზნით) სენსორული დეზინტეგრაცია და ა.შ.

- როგორ უნდა მიუდგეს მშობელი?

- ქცევის მართვა არ არის: ყვირილი, მუქარა, სიმკაცრე ან ყველაფრის შესრულება. აღნიშნულ შემთხვევაში უნდა განისაზღვროს თუ რა არის ქცევის ფუნქცია, ასეთ დროს უნდა შეგროვდეს მონაცემი, რომელსაც ჩვენ ქცევითი თერაპევტები ABC მოდელს ვეძახით. ABC ანუ (Antecedent-Behavior-Consequence) წინაპირობა, ქცევა, შედეგი. აქედან გამომდინარე, უნდა განისაზღვროს ქცევის მიზანი, ფუნქცია და შესაბამისად განხორციელდეს მუშაობა. განვიხილოთ რამოდენიმე მაგალითი, თუკი ჩანაწერის მონაცემებით გამოვლინდა რომ მიზეზი არის სენსორული დეზინტეგრაცია (არ მოსწონს, ვერ ეგუება ტანსაცმლის სტრუქტურას) მაშინ ბავშვი უნდა შეაფასოს სენსორულმა თერაპევტმა, თუ საჭიროება მოითხოვს უნდა დაიწყოს მუშაობა ან მისცეს მშობელს რეკომენდაცია. თუკი მიზეზად გამოვლინდება ყურადღების მიპყრობა, მაგალითად, გაიხადა ტანსაცმელი და ყველა მას უყურებს, ზოგი იცინის, ზოგს უკვირს. მასწავლებელის და მომვლელის ყურადღებაც მისკენაა მიპყრობილი, როცა მანამდე ასეთ ინტერესს მის მიმართ არავინ იჩენდა, (წინაპირობა: ყურადღების მიქცევის სურვილი, ყურადღების ცენტრში ყოფნა. ქცევა: გახდა. შედეგი: მიიქცია ყურადღება, ანუ ქცევამ შედეგი გამოიღო, განმტკიცდადა განმტკიცებული ქცევის მომავალში ხშირად გამოვლენის ალბათობა ძალიან დიდია). განვმეორდები და ვიტყვი რომ გახდის ქცევას შესაძლოა ჰქონდეს ბევრი სხვადასხვა ფუნქცია, მიზანი. რამდენი ინდივიდიცაა იმდენნაირი და განსხვავებული მიზეზი არსებობს, რადგან ყველას გააჩნია ინდივიდუაური მახასიათებლები. ასეთ დროს, სპეციალისტის დაგეგმარებით უნდა გაკეთდეს ჩანაწერები, ქცევითი თერაპევტის რეკომენდაციით დაიგეგმოს სტრატეგია და დაიწყოს ქცევის ჩაქრობაზე მუშაობა. გაეცნოს მშობელს, ასევე ბაღის ან სკოლის პერსონალს, რომ ქცევის გამოვლენის შემთხვევაში ყველამ ერთნაირი მიდგომა იქონიონ. როდესაც ქცევა არ განმტკიცდება, ასე ვთქვათ არ წახალისდება ნელ-ნელა იკლებს და საბოლოოდ კი საერთოდ გაქრება.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,თხის რქა დედა საკუთარი შვილების ინტერესებს სიცოცხლის ფასად დაიცავს'' - რომელი ზოდიაქოს წარმომადგენელი ქალბატონები არიან საუკეთესო დედები?

,,თხის რქა დედა საკუთარი შვილების ინტერესებს სიცოცხლის ფასად დაიცავს'' - რომელი ზოდიაქოს წარმომადგენელი ქალბატონები არიან საუკეთესო დედები?

ყველა დედა უნიკალური და განსაკუთრებულია. თითოეული ზოდიაქოს ნიშნის წარმომადგენელ ქალბატონებს შვილებთან ურთიერთობისას ინდივიდუალური მეთოდები და მიდგომები აქვთ. მართალია, ყველა მშობელი შვილის კომფორტზე, სიმყუდროვესა და კეთილდღეობაზე ზრუნავს, თუმცა, როგორც აღმოჩნდა, ზოდიაქოს ნიშნის მიხედვით დედები ერთმანეთისგან მნიშვნელოვნად განსხვავდებიან. ვნახოთ, რომელი ზოდიაქოს წარმომადგენელი ქალბატონები არიან საუკეთესო დედები.

  • 1.თევზები (19 თებერვალი - 20 მარტი)

თევზი დედები შვილებს ხელოვნების სიყვარულს ასწავლიან და მათ კრეატიულ ადამიანებად ჩამოყალიბებაში უწყობენ ხელს. მათი შვილები ემოციური, მდიდარი წარმოსახვის მქონე, კეთილი და სხვათა მიმართ ემპათიით აღსავსე ადამიანები არიან. თევზი დედა შვილს ბუნების სიყვარულს და გასაჭირში მყოფთა დახმარებას ასწავლის. ის ბავშვს თავისუფალ და დამოუკიდებელ ადამიანად ზრდის. შესაძლოა, თევზმა დედამ შვილს საკუთარი ოცნებების რეალობად ქცევა ვერ ასწავლოს, მაგრამ ის საკუთარი შვილის ყველა წამოწყებას მხარს დაუჭერს და მას მიზნის მიღწევაში აუცილებლად დაეხმარება.

  • 2.ვერძი (21 მარტი - 19 აპრილი)

ვერძი დედა შვილების ყოველდღიურ გრაფიკს მუსიკალური აქტივობებით და სპორტით ტვირთავს. ის ბავშვებს სოციალურად აქტიურ პიროვნებებად აყალიბებს. ამასთან, ვერძ დედას თავადაც ყოველთვის დაკავებული გრაფიკი აქვს. მისი შვილები თავგადასავლების მოყვარული ადამიანები არიან. ვერძი დედები შვილებს პრობლემებთან თავით შეჯახებას და მათ წინააღმდეგ ბრძოლას ასწავლიან. ზოგჯერ ვერძს ბავშვებთან ურთიერთობაში უხეშობა ახასიათებს, რასაც ის ძალიან სწრაფად ნანობს. ვერძ დედებს შვილებზე ზეწოლაც ახასიათებთ. მათ დიდი ენერგიის მობილიზება სჭირდებათ, რათა ბავშვებს ყურადღებით მოუსმინონ და მათი სურვილები გაითვალისწინონ.

  • 3.ტყუპები (21 მაისი - 20 ივნისი)

ტყუპები საკუთარ შვილებს ნებისმიერ თემაზე სიამოვნებით ესაუბრებიან. ისინი ბავშვებთან საუბარს ადრეული ასაკიდანვე იწყებენ. ტყუპი დედები შვილებს არაფერს უმალავენ. მათ შვილებს სამყაროზე საკმაოდ ნათელი წარმოდგენა აქვთ. ტყუპი დედები შვილებს კომუნიკაციურ უნარებს წარმატებით უვითარებენ. ტყუპების განსაკუთრებულობა იმაშია, რომ მათ საკუთარი შვილის გაგება ყოველთვის შეუძლიათ, ბავშვის სქესს და ასაკს მნიშვნელობა არ აქვს. ისინი საუკეთესო წვეულებებს აწყობენ და ბავშვებთან ერთად შესანიშნავად ერთობიან.

  • 4.თხის რქა (22 დეკემბერი - 19 იანვარი)

თხის რქა დედა საკუთარი შვილების ინტერესებს სიცოცხლის ფასად დაიცავს. ისინი ძალიან ლოიალური მშობლები არიან და ბავშვს ყოველთვის მხარდაჭერას უცხადებენ. თხის რქა დედობას ძალიან სერიოზულ პასუხისმგებლობად თვლის. ის შვილებს ეთიკურად ზრდის და მათ დისციპლინას აჩვევს. როგორც წესი, თხის რქა დედებს სამსახურიც აქვთ. ისინი ძალიან ბევრს შრომობენ და ხშირად იმის შეხსენება სჭირდებათ, რომ დრო საკუთარ თავსაც უნდა დაუთმონ.

  • 5.კურო (20 აპრილი - 20 მაისი)

კურო დედებს წმინდანის მოთმინება აქვთ. ისინი ძალიან მიწიერი არსებები არიან და სამყაროს რეალისტური პერსპექტივიდან უყურებენ. კუროებს სიჯიუტე ახასიათებთ, რაც თინეიჯერ შვილებთან ურთიერთობაში ხშირად ხელს უშლით. კურო დედა ცდილობს შვილებს სილამაზისა და ბუნების პატივისცემა ასწავლოს. იმის გამო, რომ კუროებს ჭამა ძალიან უყვართ, ისინი სურსათის შესაძენად ზედმეტად დიდ თანხებს ხარჯავენ. კურო დედები ფრთხილად უნდა იყვნენ, რადგან, შესაძლოა, შვილებს ჭარბი წონის პრობლემა შეუქმნან.

  • 6.სასწორი (23 სექტემბერი - 22 ოქტომბერი)

სასწორები შესანიშნავი დედები არიან. მათ სიმშვიდე უყვართ. სასწორი დედები ოჯახში ჰარმონიას ამყარებენ. როდესაც ბავშვები ჩხუბობენ, ისინი აუცილებლად ორივე მხარეს მოუსმენენ და მათ შერიგებასაც შეძლებენ. სასწორ დედებს დისციპლინა არ მოსწონთ. ისინი შვილებთან მეგობრობენ, თუმცა ამჯობინებენ, რომ შვილებს მაშინ დაუმეგობრდნენ, როდესაც ისინი გაიზრდებიან. სასწორი დედა შვილს სიკეთის კეთებას, სხვების თანაგრძნობას და მეგობრობას ასწავლის.

  • 7.კირჩხიბი (21 ივნისი - 22 ივლისი)

კირჩხიბი დედა შვილების მფარველი და საუკეთესო აღმზრდელია. კირჩხიბის შვილებმა ყოველთვის იციან, რომ ისინი უყვართ და მათზე ზრუნავენ. ისინი ბავშვებს ყოველთვის უსმენენ და მათ მხარდაჭერასაც უცხადებენ. კირჩხიბი დედა სახლში კომფორტულ და თბილ ატმოსფეროს ქმნის. როდესაც ბავშვები თავს ცუდად გრძნობენ, ის მათ საყვარელ ნამცხვარს გამოაცხობს, რათა შვილების გაბედნიერება შეძლოს. კირჩხიბი დედა შვილს კრეატიულობის განვითარებაში ეხმარება. ის საკუთარი შვილის ნიჭიერებასა და საოცარ უნარებზე ყველასთან ხმამაღლა საუბრობს.

  • 8.მშვილდოსანი (22 ნოემბერი - 21 დეკემბერი)

მშვილდოსან დედას ვეებერთელა გული აქვს და მთელი სამყარო საკუთარი შვილისთვის უნდა. ის ბავშვებთან ერთად ხშირად მოგზაურობს. მშვილდოსანი დედა შვილს თავისუფლების სიყვარულს, ცოდნისადმი ინტერესს და საოცარ იუმორის გრძნობას ადრეული ასაკიდანვე უვითარებს. ის მხიარული დედაა, რომელიც ყოველთვის ცდილობს ბავშვებს დადებითი განწყობა შეუქმნას. მშვილდოსანს იმპულსური ხასიათი აქვს, მას განწყობა ხშირად ეცვლება. ის შვილებს ზედმეტ შეზღუდვებს არ უწესებს. მშვილდოსანი დედა ცდილობს ბავშვი დამოუკიდებელ ადამიანად გაზარდოს.

  • 9.ქალწული (23 აგვისტო - 22 სექტემბერი)

ქალწული დედა შვილის გატეხილ თოჯინას და გატეხილ გულს ერთნაირი წარმატებით გაამთელებს. მას შვილებისადმი ყოველთვის დიდი მოლოდინები აქვს. ქალწული დედა ხშირად კრიტიკულია, თუმცა შვილი მაშინაც უყვარს, როდესაც ის მას იმედებს უცრუებს. ქალწული დედა საოცრად მშრომელია. ის შვილებს ზრდის, მუშაობს, მოხალისეობასაც არ ერიდება და სახლიც ყოველთვის მოწესრიგებული აქვს. ქალწული ბავშვს დისციპლინას აჩვევს და ცდილობს ის მებრძოლ ადამიანად ჩამოაყალიბოს. ის პერფექციონისტი დედაა, რომელიც ხშირად იმდენად მომთხოვნია, რომ შვილის ფსიქიკაზე ნეგატიურად ზემოქმედებს.

  • 10.მორიელი (23 ოქტომბერი - 21 ნოემბერი)

მორიელი საოცრად ინტუიციური დედაა. ის შვილის სატკივარს ან განსაცდელს ყოველთვის წინასწარ გრძნობს. მორიელი ლოიალური, ძლიერი და გულწრფელი დედაა. მთავარია, შვილებმა მასთან არასდროს იცრუონ. ფრთხილად იყავით, ვიდრე მორიელის შვილს რამეს აწყენინებთ, რადგან მისი შურისძიება სასტიკი იქნება. მორიელი ოჯახს საკუთარ თავზე მაღლა აყენებს. საფრთხის მოახლოების შემთხვევაში ის შვილებს თავგანწირვით იცავს.

  • 11.მერწყული (20 იანვარი - 18 თებერვალი)

მერწყული დედები ყოველთვის სიმართლეს ამბობენ და კონფორმულები არასდროს არიან. ისინი შვილებს სხვების თანაგრძნობასა და დახმარებას ასწავლიან. მერწყული დედა ბავშვებს ისეთი მნიშვნელოვანი საკითხების შესახებ ესაუბრება, როგორიცაა მაგ. გლობალური დათბობა. ის შვილების წარმოსახვას და ექსპერიმენტულ უნარებს მაქსიმალურად ავითარებს. მერწყული დედა ბავშვის ემოციური აფეთქების დროს მოუთმენელი და ფიცხია. მას ხშირად სჭირდება იმის შეხსენება, რომ შვილებს სიყვარულში უნდა გამოუტყდეს და სითბო აგრძნობინოს.

  • 12.ლომი (23 ივლისი - 22 აგვისტო)

ლომი დედა ძალიან ბავშვური და მხიარულია. ის ბავშვებთან ერთად ხშირად თამაშობს და მათ სასიამოვნო საჩუქრებით ანებივრებს. ლომი ეგოისტი ნიშანია, რის გამოც ის საკუთარ ინტერესებს ხშირად შვილების ინტერესებზე წინ აყენებს. რატომ იხდის ის ძვირადღირებულ წვეულებას, იმიტომ რომ შვილების სურვილებს ასრულებს, თუ იმიტომ, რომ სხვა დედებს საკუთარი უპირატესობა დაუმტკიცოს?! ლომს საკუთარი შვილები ძალიან უყვარს, თუმცა ნარცისისტული ახირებების გამო ზოგჯერ მათ ინტერესებს არ ითვალისწინებს. ლომი დედა სიამოვნებით გაეფლირტავება შვილის მასწავლებელს ბავშვის თანდასწრებით, თუნდაც ეს მის შვილს საერთოდ არ მოსწონდეს.

მომზადებულია yourtango.com-ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა


წაიკითხეთ სრულად