Baby Bag

​რა ფსიქოლოგიური ზიანი შეიძლება მიაყენოს ბავშვს ადრეულ ასაკში წონაზე ყურადღების გამახვილებამ?

​რა ფსიქოლოგიური ზიანი შეიძლება მიაყენოს ბავშვს ადრეულ ასაკში წონაზე ყურადღების გამახვილებამ?

რა ფსიქოლოგიური ზიანი შეიძლება მიაყენოს ბავშვს ადრეულ ასაკში წონაზე ყურადღების გამახვილებამ? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი, ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი, მარი ჯოხარიძე.

- ხშირად, როდესაც ბავშვს ჭარბი წონა აქვს ან პირიქით, ძალიან გამხდარია, მშობლები წონაზე უმახვილებენ ყურადღებას. რა ფსიქოლოგიური ზიანი შეიძლება მიაყენოს ბავშვს ადრეულ ასაკში?

მშობლები შვილებს ხშირად აკრიტიკებენ იმ მოტივით, რომ მათთვის საუკეთესო სურთ, უმახვილებენ ყურადღებას იმაზე, რაც მათი აზრით შესაცვლელი, გამოსასწორებელია. ერთი შეხედვით ,,უწყინარ შენიშვნას” ძალიან დიდი ზოგავლენის მოხდენა შეუძლია ბავშვი ქცევაზე და მომავალში, ზრდასრულობისას, მის თვითშეფასებაზე. დააკვირდით ბავშვებს, როცა რამეს წარმატებით აკეთებენ, ყოველთვის მშობლის რეაქციას აკვირდებიან. ყველაზე მეტად მათგან უხარიათ შექება და ყველაზე მეტად მათ კრიტიკას განიციდან.

- შესაძლოა თუ არა, ადრეულ ასაკში, წონასთან დაკავშირებით მშობლის მიერ არასწორად გაკეთებულმა კომენტარმა, თინეიჯერობის ან მოზრდილ ასაკში კვებითი ქცევის დარღვევა გამოიწვიოს?

რაც შეეხება კვებით აშლილობას, ბულემია, ანორექსია, უკონტროლო კვება (binge eating disorder), მათი გამომწვევი მიზეზი კომპლექსურია. ძირითათად თინეიჯერობისას ვლინდება ან მოგვიანებით, თუმცა, ადრეულ ასაკში სწორად მიწოდებული ინფორმაცია, საკუთარი თავის მიმართ ჯანსაღი დამოკიდებულების ჩამოყალიბება მომავალში ბევრ მსგავს პრობლემას აგავარიდებს თავიდან.

- როგორ უნდა მივაწოდოთ ბავშვს ინფორმაცია ისე, რომ არ დავაზიანოთ მისი ფსიქიკა?

  • წონაზე საუბრისას წაახალისეთ თქვენი შვილი რომ გაგიზიაროთ თავისი აზრები, გრძნობები სხეულის შესახებ;
  • აუხსენით რომ ადამიანების სხვადასხვა ფორმის და ზომის არიან და ეს განსხვავება ნორმალურია, თქვენ კი ძალიან გიყვართ და გეყვარებათ, როგორი წონა და ფორმაც არ უნდა ქონდეს მის სხეულს;
  • არ გააკეთოთ უარყოფითი კომენტარები არც თქვენი შვილის, არც საკუთარი და არც სხვა ადამიანის წონაზე;
  • აუხსენით ბავშვს რომ თუ მის წონაზე საუბრობთ ეს ხდება იმიტომ, რომ გინდათ ჯანმრთელი გაიზარდოს და არა იმიტომ, რომ გინდათ სხვანაირად გამოიყურებოდეს;
  • ესაუბრეთ იმაზე თუ რა საოცარი რამეების გაკეთება შეუძლია სხეულს განურჩევლად ფორმებისა და ზომებისა.

გააკეთეთ აქცენტი იმაზე თუ რა შეუძლია გააკეთოს ბავშვმა საკუთარი ჯანმრთელობისთვის, ისაუბრეთ ჯანსაღი კვების და ფიზიკური აქტივობის მნიშვნელობაზე.

არასდროს უთხრათ ბავშვს რომ რამის ჩაცმა ან კეთება არ შეიძლება წონის გამო.

თუ მშობელი თავადაც ცდილობს წონის მომატება ან დაკლებას უნდა აუხსნას ბავშვს, რომ ამას აკეთებს ჯანმრთელობის, ენერგიის გაუმჯობესებისთვის და მოერიდოს საუბარს დიეტაზე და იმაზე თუ როგორ გამოიყურება.

არ გააკრიტიკოთ ბავშვი მისი კვებითი ჩვევების გამო. ,,ძალიან ბევრს ჭამ“, ან ,,საერთოდ არაფერს ჭამ“, განსაკუთრებით სხვა ადამიანების წინაშე. ამის ნაცვლად ეცადეთ, რომ მისცეთ მაგალითი და ერთად შეიძინოთ ახალი სასარგებლო კვებითი ჩვევები. შეგიძლიათ ერთად მოიძიოთ ინფორმაცია იმ საკვებზე და ფიზიკურ აქტივობებზე, რაც თავს უფრო ჯანმრთელად და აქტიურად გაგრძნობინებთ.

თუ ბავშვთან რომელიმე თემაზე საუბრის დაწყება გიჭირთ, ამის გამო თავი არ აარიდოთ. თუ მშობელი რომელიმე თემას თავს არიდებს, შეიძლება ბავშვმა ჩათვალოს რომ რამე სამარცხვინო და უხერხულია ამაში. მოიძიეთ ინფორმაცია, მომეზადეთ ამ თემისთვის, თუ საჭირო გახდა ჰკითხეთ სპეციალისტს. ბავშვები ინფორმაციას მაინც მიიღებენ, რისთვისაც მიღების უამრავი წყარო არსებობს, თუმცა ყველა მათგანი არაა უსაფრთხო. უმჯობესია მისთვის მგრძნობიარე საკითხებზე უსაფრთხო, სანდო გარემოში მიიღოს სწორი ინფორმაცია იმ ადამიანებისგან, ვისაც მასზე დიდი გავლენა აქვს.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

შეიძლება დაინტერესდეთ

„რატომ უნდა იყოს COVID-19-ის საწინააღმდეგო ვაქცინაცია მასობრივი, სავალდებულო და არა მიზნობრივი?“ - დერმატო-ვენეროლოგი ზაზა თელია

„რატომ უნდა იყოს  COVID-19-ის  საწინააღმდეგო ვაქცინაცია მასობრივი, სავალდებულო და არა მიზნობრივი?“ - დერმატო-ვენეროლოგი ზაზა თელია

​​დერმატო-ვენეროლოგმა ზაზა თელიამ სოციალურ ქსელში პოსტი გამოაქვეყნა, რომელშიც არსებულ სამეცნიერო მტკიცებულებებზე დაყრდნობით განმარტა, თუ რატომ უნდა იყოს ვაქცინაცია მასობრივი, სავალდებულო და არა მიზნობრივი:

„არსებულ სამეცნიერო მტკიცებულებებზე დაფუძნებით რატომ უნდა იყოს COVID-19-ის საწინააღმდეგო ვაქცინაცია მასობრივი, სავალდებულო და არა მიზნობრივი?

რატომ შეიძლება მოახდინოს გავლენა კონკრეტული ადამიანების გადაწყვეტილებამ - აიცრას ან არ აიცრას სხვა დანარჩენ მოსახლეობაზე?

გავცეთ პასუხები:

1. როგორც ვიცით არც ერთი არსებული ვაქცინა არ არის 100% ეფექტურობის (ზუსტი ეფექტურობა დღემდე უცნობია), ეს იმას ნიშნავს რომ - აუცრელმა ადამიანმა შეიძლება დააინფიციროს აცრილი.

მაგალითად მრავალი შემთხვევაა როდესაც ვაქცინირებული ადამიანი დაინფიცირდა აუცრელი ოჯახის წევრისგან.

2. ჯერჯერობით ვერცერთი ვაქცინით ვერ აიცრება ყველა ადამიანი

ანუ არსებობს ძალიან მცირე უკუ-ჩვენებები რომლის გამოც კონკრეტული ადამიანები ვერ აიცრებიან (მაგალითად ალერგიული რეაქცია ვაქცინაში შემავალ კომპონენტებზე), ასევე ვაქცინები არ არის დამოწმებული გამოსაყენებლად 12 წლამდე ბავშვებში.

ინფიცირებულმა აუცრელმა ადამიანმა შეიძლება დააინფიციროს ბავშვები მის გარშემო. მაგალითად, ​სკოლაში აუცრელმა ინფიცირებულმა მასწავლებელმა დააინფიცირა ნახევარი კლასი (წინა მერხებზე მჯდომები).

3. როდესაც აუცრელი ინფიცირებული პაციენტები ჰოსპიტალიზირდებიან, იხარჯება დიდი რაოდენობით რესურსი - ინტენსიური პალატის საწოლები, სასუნთქი აპარატები, ადამიანური მოვლის რესურსები, ლაბორატორიული კვლევები, დრო და ასე შემდეგ. ეს გავლენას ახდენს თითოეულ ჰოსპიტალში მყოფ პაციენტზე, ანუ რესურსი ნაწილდება, ანუ ადამიანური და ტექნიკური რესურსი ამოწურვადია.

4. აუცრელი საზოგადოების გამო რთული ეპიდ სტატისტიკით განპირობებული არსებული შეზღუდვების არსებობა, ახალი შეზღუდვების დაწესება რომელიც ზეგავლენას ახდენს ყველა ადამიანის სოციო-ეკონომიკურ ვითარებაზე.

5. და ბოლოს ყველაზე მნიშვნელოვანი- ახალი პოტენციურად მუტირებული შტამების გაჩენის მომატებული რისკი.

როდესაც ყოველი ვირუსული ნაწილი განიცდის რეპლიკაციას (გამრავლებას) უჯრედში - ეს რეპლიკაციის პროცესი არ არის 100% სიზუსტის, რაც იმას ნიშნავს რომ ყოველი რეპლიკაციური პროცესის დროს არსებობს მცირე შანსი მოხდეს ვირუსის გენეტიკურ კოდში ცვლილება რაც შესაბამისად ნიშნავს ახალ მუტაციას.

ბევრი ასეთი მუტაცია გახლავთ ე.წ ჩუმი მუტაციები, რაც იმას ნიშნავს, რომ მათ არ აქვთ რაიმე ტიპის გავლენა ვირუსის ფუნქციონირებასა და ფორმაზე.

ზოგი მუტაცია დამაზიანებელია ვირუსისთვის, რაც იმას ნიშნავს, რომ ვირუსს, რომელიც ამ მუტაციას შეიცავს, აღარ ექნება უნარი დააინფიციროს უჯრედი ან რეპლიკაცია გაუკეთოს საკუთარ თავს.

რაც ყველაზე მნიშვნელოვანია არის ის,რომ ყოველი ასეთი მუტაციის დროს არსებობს ძალიან მცირე შესაძლებლობა - ამ ​მუტაციამ ვირუსი გახადოს უფრო მაინფიცირებელი, უფრო მკვლელი, ან უფრო გამძლე ჩვენი იმუნური სისტემის ანტი-კოვიდური იმუნიტეტის მიმართ. შესაბამისად: რაც უფრო მეტი ადამიანი დაინფიცირდება ვირუსით, მაგალითად იმიტომ რომ ისინი არ არიან აცრილები - მით მეტია ვირუსის რეპლიკაციის ციკლის რაოდენობა, რომელსაც ვირუსი გაივლის, რაც იმას ნიშნავს, რომ მეტია რენდომული მუტაციების რაოდენობა - რაც შესაბამისად ზრდის ახალი შტამის წარმოქმნის ალბათობას.

ვირუსის რეპლიკაციის რაოდენობა და პოტენციური რენდომული მუტაციის შანსი აუცრელ ადამიანებში ბევრად მაღალია ვიდრე აცრილებში,“ - აღნიშნა ზაზა თელიამ.

წაიკითხეთ სრულად