Baby Bag

​რა ფსიქოლოგიური ზიანი შეიძლება მიაყენოს ბავშვს ადრეულ ასაკში წონაზე ყურადღების გამახვილებამ?

​რა ფსიქოლოგიური ზიანი შეიძლება მიაყენოს ბავშვს ადრეულ ასაკში წონაზე ყურადღების გამახვილებამ?

რა ფსიქოლოგიური ზიანი შეიძლება მიაყენოს ბავშვს ადრეულ ასაკში წონაზე ყურადღების გამახვილებამ? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი, ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი, მარი ჯოხარიძე.

- ხშირად, როდესაც ბავშვს ჭარბი წონა აქვს ან პირიქით, ძალიან გამხდარია, მშობლები წონაზე უმახვილებენ ყურადღებას. რა ფსიქოლოგიური ზიანი შეიძლება მიაყენოს ბავშვს ადრეულ ასაკში?

მშობლები შვილებს ხშირად აკრიტიკებენ იმ მოტივით, რომ მათთვის საუკეთესო სურთ, უმახვილებენ ყურადღებას იმაზე, რაც მათი აზრით შესაცვლელი, გამოსასწორებელია. ერთი შეხედვით ,,უწყინარ შენიშვნას” ძალიან დიდი ზოგავლენის მოხდენა შეუძლია ბავშვი ქცევაზე და მომავალში, ზრდასრულობისას, მის თვითშეფასებაზე. დააკვირდით ბავშვებს, როცა რამეს წარმატებით აკეთებენ, ყოველთვის მშობლის რეაქციას აკვირდებიან. ყველაზე მეტად მათგან უხარიათ შექება და ყველაზე მეტად მათ კრიტიკას განიციდან.

- შესაძლოა თუ არა, ადრეულ ასაკში, წონასთან დაკავშირებით მშობლის მიერ არასწორად გაკეთებულმა კომენტარმა, თინეიჯერობის ან მოზრდილ ასაკში კვებითი ქცევის დარღვევა გამოიწვიოს?

რაც შეეხება კვებით აშლილობას, ბულემია, ანორექსია, უკონტროლო კვება (binge eating disorder), მათი გამომწვევი მიზეზი კომპლექსურია. ძირითათად თინეიჯერობისას ვლინდება ან მოგვიანებით, თუმცა, ადრეულ ასაკში სწორად მიწოდებული ინფორმაცია, საკუთარი თავის მიმართ ჯანსაღი დამოკიდებულების ჩამოყალიბება მომავალში ბევრ მსგავს პრობლემას აგავარიდებს თავიდან.

- როგორ უნდა მივაწოდოთ ბავშვს ინფორმაცია ისე, რომ არ დავაზიანოთ მისი ფსიქიკა?

  • წონაზე საუბრისას წაახალისეთ თქვენი შვილი რომ გაგიზიაროთ თავისი აზრები, გრძნობები სხეულის შესახებ;
  • აუხსენით რომ ადამიანების სხვადასხვა ფორმის და ზომის არიან და ეს განსხვავება ნორმალურია, თქვენ კი ძალიან გიყვართ და გეყვარებათ, როგორი წონა და ფორმაც არ უნდა ქონდეს მის სხეულს;
  • არ გააკეთოთ უარყოფითი კომენტარები არც თქვენი შვილის, არც საკუთარი და არც სხვა ადამიანის წონაზე;
  • აუხსენით ბავშვს რომ თუ მის წონაზე საუბრობთ ეს ხდება იმიტომ, რომ გინდათ ჯანმრთელი გაიზარდოს და არა იმიტომ, რომ გინდათ სხვანაირად გამოიყურებოდეს;
  • ესაუბრეთ იმაზე თუ რა საოცარი რამეების გაკეთება შეუძლია სხეულს განურჩევლად ფორმებისა და ზომებისა.

გააკეთეთ აქცენტი იმაზე თუ რა შეუძლია გააკეთოს ბავშვმა საკუთარი ჯანმრთელობისთვის, ისაუბრეთ ჯანსაღი კვების და ფიზიკური აქტივობის მნიშვნელობაზე.

არასდროს უთხრათ ბავშვს რომ რამის ჩაცმა ან კეთება არ შეიძლება წონის გამო.

თუ მშობელი თავადაც ცდილობს წონის მომატება ან დაკლებას უნდა აუხსნას ბავშვს, რომ ამას აკეთებს ჯანმრთელობის, ენერგიის გაუმჯობესებისთვის და მოერიდოს საუბარს დიეტაზე და იმაზე თუ როგორ გამოიყურება.

არ გააკრიტიკოთ ბავშვი მისი კვებითი ჩვევების გამო. ,,ძალიან ბევრს ჭამ“, ან ,,საერთოდ არაფერს ჭამ“, განსაკუთრებით სხვა ადამიანების წინაშე. ამის ნაცვლად ეცადეთ, რომ მისცეთ მაგალითი და ერთად შეიძინოთ ახალი სასარგებლო კვებითი ჩვევები. შეგიძლიათ ერთად მოიძიოთ ინფორმაცია იმ საკვებზე და ფიზიკურ აქტივობებზე, რაც თავს უფრო ჯანმრთელად და აქტიურად გაგრძნობინებთ.

თუ ბავშვთან რომელიმე თემაზე საუბრის დაწყება გიჭირთ, ამის გამო თავი არ აარიდოთ. თუ მშობელი რომელიმე თემას თავს არიდებს, შეიძლება ბავშვმა ჩათვალოს რომ რამე სამარცხვინო და უხერხულია ამაში. მოიძიეთ ინფორმაცია, მომეზადეთ ამ თემისთვის, თუ საჭირო გახდა ჰკითხეთ სპეციალისტს. ბავშვები ინფორმაციას მაინც მიიღებენ, რისთვისაც მიღების უამრავი წყარო არსებობს, თუმცა ყველა მათგანი არაა უსაფრთხო. უმჯობესია მისთვის მგრძნობიარე საკითხებზე უსაფრთხო, სანდო გარემოში მიიღოს სწორი ინფორმაცია იმ ადამიანებისგან, ვისაც მასზე დიდი გავლენა აქვს.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

შეიძლება დაინტერესდეთ

რამდენად უსაფრთხოა მიკროტალღურ ღუმელში გამთბარი საკვები?

რამდენად უსაფრთხოა მიკროტალღურ ღუმელში გამთბარი საკვები?

მიკროტალღური ღუმელის გამოგონებამ კერძების შენახვისა და მომზადების ჩვევები მნიშვნელოვნად შეცვალა. 1970 წლის შემდეგ ჩვენ გადანახული საკვების გაცხელებაში ძალიან ცოტა დროს ვხარჯავთ. მიკროტალღურ ღუმელში კერძის გათბობა საკმაოდ მარტივი პროცედურაა, რის გამოც მისი მოხმარება დიასახლისებისთვის ძალიან კომფორტულია. თუ თქვენ სამზარეულოში ფუსფუსი გიყვართ, ალბათ, გეცოდინებათ, რომ ალუმინის ფოლგის გამოყენებისას მიკროტალღურ ღუმელში კერძი სწრაფად ცხელდება, ხოლო ცეცხლგამძლე პლასტმასის კონტეინერები საკვებში მავნე ნივთიერებების მოხვედრას უწყობს ხელს. მიუხედავად მიკროტალღური ღუმელის გამოყენების შესახებ გავრცელებული სხვადასხვა ნეგატიური ინფორმაციისა, დიასახლისები საკვების ღუმელში გათბობას აქტიურად განაგრძობენ. როგორც გაირკვა, მათი უდიდესი ნაწილი კერძის გაცხელებისას უსაფრთხოების წესებს ნაკლებად იცავს, რითაც საკუთარ და სხვა ადამიანების ჯანმრთელობას საფრთხეს უქმნის.

კვების ექსპერტები თვლიან, რომ მიკროტალღურ ღუმელში ნებისმიერი ტიპის საკვების გაცხელებაა შესაძლებელი, თუმცა გარკვეული წესების დაცვა აუცილებელია. თქვენ შეგიძლიათ ქათამი, ინდაური, კვერცხი ან ბოსტნეული ღუმელში თამამად შეათბოთ, თუმცა არ უნდა დაგავიწყდეთ ტემპერატურის რეგულირება, რათა საკვები სათანადოდ გაცხელდეს. კერძის გათბობისას მას ერთხელ მაინც უნდა მოურიოთ, ან ადგილი შეუნაცვლოთ, საკვები პროდუქტი აუცილებლად უნდა დაფაროთ ცეცხლგამძლე მატერიით. თუ საკვების გათბობის მარტივ წესებს ზედმიწევნით დაიცავთ, კერძში მავნე ბაქტერიების მოხვედრის რისკს მინიმუმამდე დაიყვანთ, რაც ისეთი დაავადებების განვითარებისგან დაგიცავთ, როგორიცაა სალმონელა. განსხვავებული ტიპის საკვებს მიკროტალღურ ღუმელში სხვადასხვა წესით ათბობენ, რათა კერძის სიჯანსაღის შენარჩუნება შეძლონ.

• ბოსტნეულის გათბობა მიკროტალღურ ღუმელში

ბოსტნეული საქონლისა და ფრინველის ხორცთან, ასევე ხილთან ერთად, ერთ-ერთი საუკეთესო პროდუქტია, რომლის მომზადება ან გათბობა მიკროტალღურ ღუმელში შეგიძლიათ. ბოსტნეულს ტენიანობის მაღალი ხარისხი აქვს. რბილი პროდუქტები ღუმელში საკმაოდ კარგად თბება. რაც მთავარია, ბოსტნეულის გაცხელებისას ის სასარგებლო თვისებებსა და ნივთიერებებს მაქსიმალურად ინარჩუნებს, რის გამოც თქვენ ჯანსაღი პროდუქტის მირთმევის საშუალება გეძლევათ. უახლესმა კვლევამ დაადასტურა, რომ ბოსტნეულის სხვადასხვა ნაირსახეობა მოხარშვის დროს კვებით ღირებულებას მნიშვნელოვნად კარგავს, ხოლო ღუმელში გამოცხობის ან გათბობის შემთხვევაში, მათ უდიდეს ნაწილს სასარგებლო ნივთიერებები სრულად უნარჩუნდება.

ბოსტნეულის კერძების გათბობისას, უმჯობესია, შუშის ან კერამიკის კონტეინერები გამოიყენოთ. თუ ბოსტნეული გაყინულია, პირველ რიგში, ის კარგად გაალღვეთ და ღუმელში მხოლოდ ამის შემდეგ შედგით. ბოსტნეული მიკროტალღურში 135°F-მდე უნდა გაცხელდეს. კვების ექსპერტები გირჩევენ, რომ თავი აარიდოთ უმი სტაფილოს მიკროტალღურ ღუმელში მოთავსებას, რადგან მას აალება და ნაპერწკლების გამოყრა ახასიათებს.

•  ფრინველის ხორცის გაცხელება მიკროტალღურ ღუმელში

ქათმის სადილად მირთმევა ყველა გურმანს უყვარს, რის გამოც ის სასადილო მაგიდაზე ძალიან ხშირად გვხვდება. გათბობის პროცესში ქათამი აუცილებლად უნდა შემოაბრუნოთ, რათა დარწმუნდეთ, რომ ის ყველა მხრიდან თანაბრად თბება. კვების ექსპერტები გირჩევენ, რომ ქათამი ან მისგან მომზადებული კერძი მიკროტალღურ ღუმელში 154-165 °F-მდე გააცხელოთ. ღუმელში არასდროს შეათბოთ ქათამი, რომელიც შიგთავსით გაქვთ მომზადებული. უმჯობესია, თუ მთლიან ქათამს არ გაათბობთ, რადგან მსგავს შემთხვევაში სითბოს ღრმად შეღწევა უჭირს, რის გამოც ბაქტერიების განადგურება რთულდება. როდესაც გაყინულ პროდუქტს გაალღვობთ, ის დაუყოვნებლივ უნდა მოათავსოთ მიკროტალღურ ღუმელში. ფრინველის ხორცის არასათანადოდ გაცხელება ან მისი მომზადებისას დაშვებული შეცდომა ძალიან საშიში ბაქტერიული დაავადებების განვითარებას უწყობს ხელს. თუ თქვენ ღუმელში ქათმის კერძს სათანადოდ ვერ გააცხელებთ, შესაძლოა სალმონელას, სტაფილოკოკის ან ნაწლავური ჩხირის ბაქტერიების მსხვერპლად იქცეთ. ფრინველის ხორცის მომზადების ან გაცხელებისას უსაფრთხოების წესების უგულებელყოფამ, შესაძლოა, კამპილობაქტერ ჯეჯუნით დაავადებაც გამოიწვიოს, რაც კვებითი მოწამვლის საკმაოდ რთული ფორმაა. 

მომზადებულია ​​msn.com-ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

წაიკითხეთ სრულად