Baby Bag

„ემოციების გამოხატვისგან თავი არ უნდა შევიკავოთ“

„ემოციების გამოხატვისგან თავი არ უნდა  შევიკავოთ“

უნდა შევიკავოთ თუ არა თავი ემოციების გამოხატვისგან? - აღნიშნულ კითხვას ​ფსიქოთერ​აპიისა და კონსულტაციის სახლ „დიალოგის ფსიქოლოგმა ქეთი მესხსიშვილმა უპასუხა.

„ემოციების გამოხატვისგან თავი არ უნდა  შევიკავოთ. თუმცა მნიშვნელოვანია, რა ფორმით გამოვხატავთ ემოციას. ყოველი შეკავებული ემოცია დროთა განმავლობაში ძალიან ცუდად მოქმედებს თითოეულ ჩვენგანზე. ადამიანი ნელ-ნელა ივსება შეკავებული ემოციისგან და მერე, ვისაც რომელი ორგანო აქვს სუსტი, იმაზე ხდება ჩაჭიდება და პრობლემების გაჩენა. მაგალითად, ინსულტი, თრომბი...

გაბრაზება მოძრაობას, მოქმედებას ითხოვს. სტრესის, გაღიზიანების დროს სისხლძარღვებში დიდი რაოდენობით გამოიყოფა ადრენალინი, რომელიც სისხლძარღვებში მოძრაობს და „გამოსტყორცნა“ სჭირდება. ამ დროს სუნთქვა ხდება ზედაპირული, ადრენალინის ინტენსივობა ნელ-ნელა იკლებს, თუმცა აგრძელებს მოძრაობას და ჩერდება კუნთებში, რადგან ეს ის ორგანოა, რომელიც მუდმივად მოქმედებაშია და ადრენალინს კი როგორც უკვე აღვნიშნეთ, სწორედ მოძრაობა სჭირდება.

ბავშვები როდესაც ბრაზდებიან, ხელ-ფეხს აქნევენ, ყვირიან, კივიან... ეს კარგია. მთავარია, ამ დროს ბავშვი არ დაზიანდეს. ემოციებისგან განთავისუფება აუცილებელი და საჭიროა.

ჩვენი კულტურული და აღზრდის თავისებურებიდან გამომდინარე, გაბრაზება უმეტესად აკრძალულია, განსაკუთრებით მძაფრი ფორმებით (წივილ-კივილი, ჩხუბი). გაბრაზება კი ზუსტად ასეთი ძლიერი ემოციაა, რომლისგანაც ადამიანი აუცლებლად უნდა დაიცალოს. როცა ემოციების გამოხატვისგან თავს ვიკავებთ და გონებით ვაკონტროლებთ ამ ყველაფერს, ეს კი წლების განმავლობაში გრძელდება, მერე საკმაოდ ბევრ დაავადებას იწვევს. როგორც უკვე ვახსენე,  ნებისმიერი დაავადება შეიძლება იყოს ფსიქო-სომატური, ანუ ემოციების ფონზე გაჩენილი. თუნდაც დაავადებამდე სანამ მივალთ, უძილობა, ქრონიკული თავის ტკივილები, გადაღლიილობა, დაღლილი გაღვიძება. ეს ის მდგომარეობაა, როცა კუნთები ამდენი შეკავებული ემოციისგან ძალიან არის დაჭიმული, ვეღარ ხერხდება მოდუნება და შესაბამისად, თუ კუნთები არ მოდუნდა, ვერ ისვენებს ადამიანი.

რა არის გამოსავალი?

გაბრაზებას სჭირდება კონკრეტული ადრესატი, მე თუ ვინმეზე ვარ გაბრაზებული, უნდა მივიდე და ვუთხრა. როგორ უნდა მოხდეს ეს? - კი არ უნდა უთხრათ, თუ როგორი უპასუხისმგებლო და უზრდელია, არამედ უნდა აუხსნათ, რას გრძნობთ. ეს შეგიძლიათ შემდეგი სიტყვებით გამოხატოთ - შენ რომ ასე მოიქეცი, მე გავბრაზდი, მე მეწყინა, მე გავღიზიანდი. აქცენტი უნდა გაკეთდეს „მეზე“. მე წინადადებებით ნათქვამს მეორე ადამიანი თავდასხმად არ აღიქვამს, გისმენს და შემდეგ მისი ნებაა, მიიღებს შენს ნათქვამს თუ არა. აქ ყველზე მნიშვნელოვანია, რომ მე ვთავისუფლდები შეკავებული ემოციისგან. იმის გაჟღერებაც კი, რომ „მე გაბრაზებული ვარ“, ზოგჯერ საკმარისია ემოციების დაცლისთვის. თუ ეს არ არის საკმარისი, მაშინ კარგია, განმარტოება და თუნდაც კედელს მიარტყა ხელი (თავი არ უნდა დაიზიანო), კალამი გადატეხო და თქვა - უხ, როგორი გაბრაზებული ვარ. საკუთარ თავთან გულახდილი ლაპარაკი ასევე საუკეთესო საშუალებაა ემოციებისგან დასაცლელად“, - აღნიშნა ​ფსიქოლოგმა ქეთი მესხიშვილმა.

შეიძლება დაინტერესდეთ

„მე მესმის, რატომ არიან ბავშვები ასე მიჯაჭვულები TikTok-ზე, მათ ნამდვილად არ გააჩნიათ ალტერნატიული საქმიანობა," - ფსიქოლოგი თამარ თანდაშვილი

„მე მესმის, რატომ  არიან ბავშვები ასე მიჯაჭვულები TikTok-ზე, მათ ნამდვილად არ გააჩნიათ ალტერნატიული საქმიანობა," - ფსიქოლოგი თამარ თანდაშვილი

ფსიქოლოგმა თამარ თანდაშვილმა იმ საფრთხეების შესახებ ისაუბრა, რომელსაც მოზარდებს სოციალური ქსელების გადაჭარბებული გამოყენება უქმნის:

„მოზარდებში ​იმ შვიდი საათიდან, რომელსაც ისინი ეკრანთან ატარებენ, აქედან უმეტესობა ეთმობა TikTok-ს. ის კარგის არაფრის მომტანი არ არის. თინეიჯერებში იწვევს ისეთ აშლილობებს, როგორებიცაა: დეპრესია, შფოთვითი აშლილობები, დამოკიდებულების განვითარება.“

თამარ თანდაშვილის თქმით, ბავშვები TikTok-ს იმიტომ ეჯაჭვებიან, რომ მათ არ აქვთ ალტერნატიული საქმიანობა:

„მე მესმის, რატომ არიან ბავშვები ასე მიჯაჭვულები TikTok-ზე. მათ ნამდვილად არ გააჩნიათ ალტერნატიული საქმიანობა. ახლა ცოტა მივილიეთ კოვიდი და პოსტკოვიდურ პერიოდში გადავდივართ. ერთ-ერთი მთავარი წამალი, რაც ამ დროს ბავშვებს შეგვიძლია მივაშველოთ, არის ხელოვნების თერაპია. ნებისმიერი ტიპის ხელოვნებითი საქმიანობა, ​რომელიც არის ჩამთრევი, პირდაპირ მათ ემოციებზე გადის, არის საკმაოდ შრომატევადი, თუმცა ეს შრომა ბავშვისთვის მძიმედ არ აღიქმება. ამით ჩვენ ბავშვს საშუალებას ვაძლევთ, რამდენიმე საათის განმავლობაში დაუნაწევრებელი ყურადღებით ჩართულები იყვნენ საქმიანობაში, სადაც არამხოლოდ მათი თვალები მონაწილეობს, სხეული არის ჩართული შემოქმედებაში.“

„რატომ მაინცდამაინც თერაპია? რატომ ვხედავ ამას, როგორც პანაცეას? თერაპიული ნაწილი სად არის? ​ხელოვნება ბავშვებს ყურადღებას უვითარებს, უბრუნებს იმ საწყის მდგომარეობაში, რომელიც ჰქონდათ სოციალურ ქსელებამდე. სოციალური ქსელების სამყარო არის სპეციალურად მოწყობილი ისე, რომ იქ მოვიდეს ჩვენთვის ყველაზე სასურველი და ლამაზი სტიმულები. ჩვენ ვხედავთ, რომ ჩვენი შვილი არის კარგ ხასიათზე, მოძრაობს, ცეკვავს, ამაში ჩვენ ცუდს ვერაფერს ვერ ვხედავთ,“ - აღნიშნულ საკითხზე თამარ თანდაშვილმა ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „სხვა შუადღე“ ისაუბრა.

წყარო:​ „სხვა შუადღე“

წაიკითხეთ სრულად