Baby Bag

,,მშობლებს უნდა ახსოვდეთ, რომ მუდმივი შენიშვნები, მითითებები ტიკების სიხშირეს უფრო აძლიერებს'' - როგორ შეიძლება, დავეხმაროთ ბავშვებს ტიკების დაძლევაში?

,,მშობლებს უნდა ახსოვდეთ, რომ მუდმივი შენიშვნები, მითითებები ტიკების სიხშირეს უფრო აძლიერებს'' - როგორ შეიძლება, დავეხმაროთ ბავშვებს ტიკების დაძლევაში?

რა არის ტიკი, როგორი შეიძლება იყოს ტიკის გამოხატულება და როგორ დავეხმაროთ ბავშვებს მის დაძლევაში?- ​MomsEdu.ge-ს ამ და სხვა კითხვებს ფსიქოლოგმა მარიამ ბასოშვილმა უპასუხა.

- პირველ რიგში განგვიმარტეთ რა არი ტიკი?

- ტიკი ეს არის კუნთების უნებლიე, სწრაფი მოძრაობა, რომელიც ვლინდება სხეულის სხვადასხვა ნაწილში წინასწარი განზრახვის გარეშე და იწოდება როგორც, ტიკური აშლილობა. არსებობს მოტორული დარვევები, რომლებიც ძალიან ჰგავს ტიკებს მაგალითად, კუნთების უეცარი შეკრთომა ან დაკლაკნილი ჭიისებრი მოძრაობები, თუმცა ეს ტიკი არ არის და აუცილებელია სწორი დიაგნოსტირება.

- როგორი შეიძლება იყოს ტიკის გამოხატულება?

- არსებობს მარტივი და რთული ტიკები, მოტორული და ვოკალური. მარტივი მოტორული ტიკები ხასიათდება კუნთების სწრაფი, ხანმოკლე მოძრაობებით, მაგალითად, თვალების ხამხამი, წარბების აწევა ან სხვა სახის ჟესტები, რომელსაც შინაარსი არ გააჩნია და კონტექსტს არ შეესაბამება, ასევე მხრების მოძრაობები.

რთული მოტორული ტიკები არის უფრო ნელი უნებლიე მოძრაობები ვიდრე მარტივი მოტორული ტიკები. ხასიათდება საგნების ხელით მოსინჯვით, ფეხების ბაკუნით, უკუღმა სიარულით ან ცეკვით,ხტუნვითი მოძრაობებით.ხელებისა და ფეხების ქნევა, ასევე უხამსი ჟესტები მიეკუთვნება რთულ მოტორულ ტიკებს.

მარტივი ვოკალური ტიკები ეს არის - ჩახველება, სრუტუნი, ბურტყუნი.

რთულ ვოკალურ ტიკებს მიეკუთვნება სიტყვების ან მთელი ფრაზების უნებლიე წამოყვირება. შესაძლოა იყოს უხამსი და სოციალურად მიუღებელი სიტყვები.

- ვინ აფასებს ბავშვს და რა ასაკში შეიძლება გამომჟავნდეს ტიკები?

- დიაგნოსტიკურ სახელმძღვანელოებში, როგორც ზემოთ ვახსენე, დიაგნოზი იწოდება, როგორც ტიკური აშლილობა, ხოლო არის თუ არა გარდამავალი ტიკური აშლილობა, ქრონიკული თუ კომბინირებული, დაზუსტებული თუ დაუზუსტებელი ამას განსაზღვრავს ფსიქიატრი ან ნეიროფსიქოლოგი, შესაძლოა,  ნევროლოგის შეფასებაც გახდეს საჭირო.

გარდამავალი ტიკური აშლილობა იწყება ადრეულ ბავშვობაში. მარტივი ტიკები რამდენიმე კვირა ან თვე გრძელდება და სხვა სირთულეები თან არ ახლავს. ეს მდგომარება 3-4 ჯერ უფრო ხშირია ბიჭებში, ვიდრე გოგონებში. ადრეულ ბავშვობაში ბავშვებისთვის რაიმეს დასწავლის ერთ-ერთი გზა მიმბაძველობაა. ამ დროს ტიკის ათვისება უფრო მარტივად ხდება.

გარდამავალი ტიკური აშლილობის დროს ერთი ტიკი შესაძლოა, შეიცვალოს და ჩანაცვლდეს მეორე ტიკით, მაგალითად, ჩახველება სრუტუნით ან პირიქით. ქრონიკული ტიკური აშლილობისას კი ტიკი არ იცვლება ასე მარტივად.

- რა არის ტიკის გამომჟღავნების მიზეზი, რამ შეიძლება გაამწვავოს ტიკი?

- სტრესულ სიტუაციაში ბავშვებს ხშირად ეწყებათ თვალების ხამხამი, ფეხების ბაკუნი, მხრების აჩეჩვა, ჩახველება. მაგალითად, ბავშვებს თუ უწევთ აუდიტორიის წინაშე გამოსვლა ნერვიულობის ფონზე შეიძლება დაიწყოს უნებლიე ჩახველება, მხრების ჩეჩვა - ეს ყველაფერი არის ტიკი, თუმცა უმრავლეს შემთხვევაში უკვალოდ, ყოველგვარი ჩარევის გარეშე ქრება.

ტიკის სიხშირე მატულობს სტრესის ფონზე, დაღლილობისას, ხოლო მისი სიხშირე მცირდება ფიზიკური ან გონებრივი აქტივობებისას, ასევე ძილში.

- როგორ შეიძლება, დავეხმაროთ ბავშვებს ტიკების დაძლევაში, რა რჩევებს მისცემთ მშობლებს?

- ტიკები, როგორც წესი, ბავშვებისთვის კომპლექსად იქცევ ადა გავლენას ახდენს მათ თვითშეფასებაზე. აუცილებელია, რომ მასწავლებელმა, ასევე ბავშვებმა იცოდნენ ტიკის შესახებ და თანაკლასელი არ გახდეს სოციუმის მხრიდან ბულინგის მსხვერპლი. გარშემომყოფებს, მშობლებს უნდა ახსოვდეთ, რომ მუდმივი შენიშვნები, მითითებები ტიკების სიხშირეს უფრო აძლიერებს.

გარდა იმისა, რომ დიაგნოსტირება აუცილებელია, ასევე ფსიქოთერაპია ძალიან კარგი მეთოდია ტიკებთან სამუშაოდ. ზღაპრით თერაპია, არტ-ტერაპია, ფიზიკური-გონებრივი აქტივობები მკვეთრად დაეხმარება ბავშვს ტიკების დაძლევაში. ბავშვისთვის მშვიდი გარემო, ნაკლები სტრესი და მშობლების მხრიდან მხარდაჭერა ამ პროცესში ძალიან მნიშვნელოვანია.

ესაუბრა მაკა ქაფიანიძე 

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგ​უფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

როგორ გადავლახოთ მშობიარობის შიში? - რჩევები ორსულ ქალბატონებს

როგორ გადავლახოთ მშობიარობის შიში? - რჩევები ორსულ ქალბატონებს

ორსული ქალბატონები ხშირად ძალიან ღელავენ მოსალოდნელი მშობიარობის გამო და შიშისგან ღამეებსაც ათენებენ. მათი შიშები მრავალფეროვანია, თუმცა ყველაზე ხშირად მომავალ დედებს სამშობიარო ტკივილების ეშინიათ. გარდა ამისა ქალბატონები ღელავენ მშობიარობის შესაძლო გართულებებზე, ბავშვის ჯანმრთელობაზე, გაუთვალისწინებელ სირთულეებზე და ა.შ.

ორსული ქალბატონები მშობიარობის დაწყების ცრუ სიმპტომებისა და რეალური ნიშნების ერთმანეთისგან გარჩევის სირთულეზეც ხშირად ფიქრობენ. არ აქვს მნიშვნელობა სიმპტომები რეალურია თუ მოჩვენებითი, ნებისმიერი დისკომფორტისა და უჩვეულო ნიშნების დროს ორსულმა ქალბატონმა ექიმს უნდა მიმართოს. მნიშვნელოვანია, რომ ორსული მუდმივ კონტაქტში იყოს ექიმთან, რომელიც მას მისი სიმპტომებიდან გამომდინარე ურჩევს, როგორ მოიქცეს, რაც ორსულ ქალბატონს სამშობიაროში დროულად მისვლის შესაძლებლობას მისცემს.

მომავალ დედებს ვერ წარმოუდგენიათ, რომ სამშობიარო ბლოკში სიმშვიდის შენარჩუნება შესაძლებელია, თუმცა ეს რთული არ არის. მათ უნდა გააცნობიერონ, რომ პროფესიონალების გარემოცვაში იმყოფებიან და მშობიარობის პროცესი აქტიური მეთვალყურეობის ქვეშ მიმდინარეობს.

დედებმა უნდა გააცნობიერონ, რომ მათი ემოციები ბავშვსაც გადაედება. დედა და ბავშვი ერთი გუნდია, რის გამოც მნიშვნელოვანია, რომ დედამ სიმშვიდე შეინარჩუნოს, რათა მშობიარობის პროცესი ორივესთვის მარტივად წარიმართოს.

ორსულებს ასევე ეშინიათ მშობიარობის დროს შორისის ჩაჭრის საჭიროების წარმოქმნის და ფიქრობენ, რომ პროცედურა მტკივნეულია, თუმცა ეს ასე არ არის და ეპიზიოტომია უმტკივნეულოდ ტარდება.

ორსულმა ქალბატონებმა გესტაციურ პერიოდში პროფესიონალებისგან რჩევები რეგულარულად უნდა მიიღონ. ეს მათ არასაჭირო შიშებისა და  ცრურწმენების ზეგავლენისგან დაიცავს.

ორსულებზე ძალიან კარგად მოქმედებს იოგა, რაც მათ განტვირთვაში ეხმარება. მნიშვნელოვანია სხვა ორსულებთან გამოცდილების, განცდებისა და მოლოდინების გაზიარება და აზრების გაცვლა-გამოცვლაც.

ორსულმა ქალბატონმა დასვენებისთვის ნებისმიერი შესაძლებლობა უნდა გამოიყენოს და თავი გაინებივროს. განწყობის ასამაღლებლად და მშობიარობის მიმართ შიშების გასანეიტრალებლად, მნიშვნელოვანია, ორსულმა მის გარშემო დადებითი ატმოსფერო შექმნას. სქესის გამოცნობის ცერემონია, ბავშვის ტანსაცმლისა და ნივთების შეძენა, ჩვილის ოთახის მორთვა, ფოტოსესიების მოწყობა - ეს ყოველივე ორსულს ყურადღების გადატანასა და მშობიარობის შიშების გადალახვაში დაეხმარება.

მთავარია, რომ ორსულმა საკუთარი თავის ირწმუნოს და საკუთარ ორგანიზმს ენდოს. მომავალი დედა შვილის დაბადების უბედნიერეს წუთებს დადებითი მოლოდინით უნდა შეხვდეს და ირწმუნოს, რომ ყველაფერი საუკეთესო წინ არის.

წყარო:​ youaremom.com

წაიკითხეთ სრულად