Baby Bag

„ბავშვთან ურთიერთობის მთავარი პრინციპი არის თავისუფალი არჩევანი კონკრეტულ პირობებში,“ - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„ბავშვთან ურთიერთობის მთავარი პრინციპი არის თავისუფალი არჩევანი კონკრეტულ პირობებში,“ - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ბავშვთან ურთიერთობის მთავარი პრინციპის შესახებ ისაუბრა და თავისუფალი არჩევანის მნიშვნელობას გაუსვა ხაზი:

„შეიძლება ჩვენ ვერ შევაფასოთ, ​რა არის ცუდი და კარგი, ამიტომ ცუდიც კარგი გვეგონოს და ჩვენი ბავშვები ასეთ ქცევაში წავახალისოთ. მეორეა, როგორ მოვახერხოთ მიუღებელი ქცევის ელიმინირება. მე პირადად ძალადობის წინააღმდეგი ვარ. ჩვენგან იგებს ბავშვი ამას. ჩვენგან ხედავს როგორ შეიძლება მანიპულირება, ფსიქოლოგიური ძალადობა, ​არ არის სავალდებულო, რომ დაარტყა ადამიანს. ბავშვთან ურთიერთობის მთავარი პრინციპი არის თავისუფალი არჩევანი კონკრეტულ პირობებში. კონკრეტული პირობები არასდროს არის უსაზღვრო. მას აქვს ჩარჩო. ეს ჩარჩო ისედაც არსებობს, მაგრამ მშობელი ამატებს პირობას. აკრძალვა არ ხდება. უნდა შევუთანხმდეთ ბავშვს, რამდენი ხანი დასჭირდება სამეცადინოდ, რამდენი კიდევ რაღაც საქმის გასაკეთებლად და ამდენი ხანი გაატაროს კომპიუტერთან. ეს უნდა შეთანხმდეს შვილსა და მშობელს შორის. ეს შეთანხმება უნდა იყოს დაცული.“

თამარ გაგოშიძის თქმით, ბავშვის წახალისება ძალიან სასარგებლოა და ის კარგი ქცევის განმტკიცებას უწყობს ხელს:

„ცხადია, ჩვენ შეგვიძლია წავახალისოთ მცირეწლოვანი ბავშვები, მათ შორის, ცხრა წლის ასაკისაც. ჯილდო არ არის ცუდი რამ ჩვენი ტვინისთვის. ის შესაბამისი ქცევის ალბათობას ზრდის. გარკვეული პერიოდის შემდეგ წახალისება ბავშვს აღარ დასჭირდება. ​ჩვენი ქცევით ბავშვს ვაჩვევთ იმას, რომ მან არაძალადობრივი გზით მოახერხოს თავისი იმპულსის შეკავება, დაგეგმვა და თავისი ქცევის მართვა.“

თამარ გაგოშიძემ ადამიანის ტვინის განვითარების და კონკრეტული უნარების ჩამოყალიბების პროცესებზეც ისაუბრა. მისი თქმით, აღმასრულებელი ფუნქციების შეძენას განსაკუთრებული მნიშვნელობა ენიჭება:

„მე ვარ ნეიროფსიქოლოგი და ჩემთვის ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს,​ როდესაც აღზრდაზე ვსაუბრობთ, რა ემართება ჩვენს ტვინს. ჩვენი ტვინი ძალიან სწრაფად განვითარებადია, თუმცა ზოგიერთი უნარი და თვისებები ძალიან გვიან ვითარდება. მოტორიკა ძალიან სწრაფად ვითარდება. შვიდი წლის ასაკში ბავშვს იგივე მოტორული უნარები აქვს, რაც შემდეგ 30 წლის ასაკში ექნება. არსებობს ერთი ადამიანური უნარი, რომელიც ჩვენ ადამიანობას გვანიჭებს - ეს არის ე.წ. აღმასრულებელი ფუნქციები. რა არის აღმასრულებელი ფუნქცია? იმისთვის, რომ მე ქცევა შევასრულო, ჩემ გარშემო არსებული ყველა გამღიზიანებელი უნდა შევაკავო და მიზნის შესაბამისად ვიმოქმედო. ჩემი ქცევა უნდა დავგეგმო, რაღაცები გადავავადო, თუ საჭიროა ეს მიზნის მისაღწევად.“

„აღმასრულებელი ფუნქცია არის მიზნის მიღწევა, მიზნის დასახვა, იმპულსის შეკავება, გადავადება, გადაწყვეტილების მიღება.​ ახლა შევხედოთ ჩვენს საზოგადოებას, ვიკავებთ იმპულსს, გადაწყვეტილებას ადეკვატურად ვიღებთ? ძალიან საინტერესოა მიკერძოებული აზროვნება, რომელიც ყველას გვახასიათებს. გვაქვს მენტალური მოდელი, რომელშიც ყველაფერს ჩასვამ, მაგრამ ადამიანი იმიტომ ხარ, რომ შენი მენტალური მოდელის კრიტიკული ანალიზი მოახდინო. შენ შეგიძლია ყველაფერი მოაქციო შენს მენტალურ მოდელში, მაგრამ ეს არ იქნება რეალობა და არც სამართლიანი იქნება,“ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ პირადი ექიმი - მარი მალაზონია

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

3 შეცდომა, რომელსაც მშობლები ბავშვის რთული ქცევის მართვისას უშვებენ - ნეიროფსიქოლოგი თამარ...
​​ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ მშობლების მიერ ბავშვის რთული ქცევის მართვის დროს დაშვებულ სამ უმნიშვნელოვანეს შეცდომაზე ისაუბრა. მისი თქმით, უფროსები მეტისმეტად არიან ფოკუსირებულები ნეგატიური ქ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ეს საზღვრები თუ არ დაიცავი, ყველაფერი დაგანგრევს: სხვისი ცუდი ამბავიც და წუწუნიც,“ - ფსიქოლოგი მარინა კაჭარავა

ფსიქოლოგმა მარინა კაჭარავამ ხშირად მოწუწუნე ადამიანების შესახებ ისაუბრა და აღნიშნა, რომ წუწუნი გარკვეული როლია, რომელსაც ადამიანი ირგებს:

„ეს წუწუნი არის როლი. ​ჩვენ ხომ სოციალური როლები გვაქვს. ვთქვათ ბრძენის როლში ვარ და მინდა, რომ ყველამ მე მკითხოს ჭკუა, ვთქვათ დედა ტერეზასავით საყოველთაო დედა ვარ ან რაღაცის დირექტორი ვარ და ამიტომ, ყველას დირექტორი ვხდები. ეს როლი თეატრალური როლი კი არ არის, სოციალური როლია. ეს წუწუნი არის გაყინული გრიმასა სახეზე. ადამიანი რომ გხვდება და სულ მოწყენილი სახით რომ არის. ეს გაეყინა სახეზე და ამ როლიდან ვერ გამოდის. ტანჯულია, ბედი არ აქვს, მას არაფერი არ გამოსდის. ადამიანი საკუთარ თავს უკეთებს ამ სათაურებს.“

მარინა კაჭარავამ აღნიშნა, რომ ადამიანი, რომელიც საკუთარ ცხოვრებას ნეგატიურად უყურებს, სიხარულს კარგავს:

„რომ იფიქრებ, რომ ხარ უბედური, არაფერი არ გამოგდის, ფული არ გაქვს, საჭმელი არ გაქვს, ამ შემთხვევაში სიხარული საიდან იქნება?! ​ბუნებრივია, სიხარულსაც კარგავს ადამიანი. ადამიანს სჭირდება, რომ სიტყვებს შორის დაიჭიროს, რომ ცოცხალია, რომ ჯანმრთელია, რომ ხელები და ფეხები აქვს, სახლი აქვს და კარი აქვს. აქედან რომ შეხედოს თავის ცხოვრებას, ნამდვილად სიხარული გაუჩნდება, მადლიერება მაინც, რომ თურმე არც ისე ცუდად არის საქმე.“

მარინა კაჭარავას თქმით, მთავარია, რომ ურთიერთობაში ადამიანებმა საზღვრები დაიცვან და ერთმანეთის სივრცეში არ შეიჭრან:

​წუწუნა ადამიანი ჩემს გარშემოც ბევრია. მე პირადად არ მაწუხებს, რომ ის წუწუნებს. მგონი, თვითონ წუხდება. ჩვენ უნდა ვეცადოთ, რომ ჩვენი საზღვრები დავიცვათ. ეს საზღვრები თუ არ დაიცავი, ყველაფერი დაგანგრევს: სხვისი ცუდი ამბავიც და წუწუნიც. არც მე უნდა შევიჭრა სხვის საზღვრებში და არც სხვა უნდა შემოიჭრას ჩემს საზღვრებში. როგორც მე არ უნდა მოვიდე და არ უნდა დაგილაგოთ სახლი და ცხოვრება, ასევე მე არ უნდა მოგცეთ ამის საშუალება.“

„შეიძლება ზოგს კარგად აქვს წუწუნი დაცდილი. არის ეს მომენტიც: რომ ვწუწუნებ, მერე კარგად გამომდის საქმე. რამდენი ვთქვი, რომ კარგად არის, იმდენი ცუდად მოხდა." ესეც კოგნიტური შეცდომაა. ორ ერთმანეთთან დაუკავშირებელ მოვლენას შორის ხიდი გავდე. ​როდესაც ადამიანი წუწუნებს, მას რაღაც აკლია და ამის კომპენსაციას ახდენს. ჩვენ არ მოგვეთხოვება ფსიქოთერაპევტობა ურთიერთობებში,“ - აღნიშნა მარინა კაჭარავამ.

წყარო: ​„აზროვნების აკადემია“

წაიკითხეთ სრულად