Baby Bag

„ბავშვთან ურთიერთობის მთავარი პრინციპი არის თავისუფალი არჩევანი კონკრეტულ პირობებში,“ - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„ბავშვთან ურთიერთობის მთავარი პრინციპი არის თავისუფალი არჩევანი კონკრეტულ პირობებში,“ - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ბავშვთან ურთიერთობის მთავარი პრინციპის შესახებ ისაუბრა და თავისუფალი არჩევანის მნიშვნელობას გაუსვა ხაზი:

„შეიძლება ჩვენ ვერ შევაფასოთ, ​რა არის ცუდი და კარგი, ამიტომ ცუდიც კარგი გვეგონოს და ჩვენი ბავშვები ასეთ ქცევაში წავახალისოთ. მეორეა, როგორ მოვახერხოთ მიუღებელი ქცევის ელიმინირება. მე პირადად ძალადობის წინააღმდეგი ვარ. ჩვენგან იგებს ბავშვი ამას. ჩვენგან ხედავს როგორ შეიძლება მანიპულირება, ფსიქოლოგიური ძალადობა, ​არ არის სავალდებულო, რომ დაარტყა ადამიანს. ბავშვთან ურთიერთობის მთავარი პრინციპი არის თავისუფალი არჩევანი კონკრეტულ პირობებში. კონკრეტული პირობები არასდროს არის უსაზღვრო. მას აქვს ჩარჩო. ეს ჩარჩო ისედაც არსებობს, მაგრამ მშობელი ამატებს პირობას. აკრძალვა არ ხდება. უნდა შევუთანხმდეთ ბავშვს, რამდენი ხანი დასჭირდება სამეცადინოდ, რამდენი კიდევ რაღაც საქმის გასაკეთებლად და ამდენი ხანი გაატაროს კომპიუტერთან. ეს უნდა შეთანხმდეს შვილსა და მშობელს შორის. ეს შეთანხმება უნდა იყოს დაცული.“

თამარ გაგოშიძის თქმით, ბავშვის წახალისება ძალიან სასარგებლოა და ის კარგი ქცევის განმტკიცებას უწყობს ხელს:

„ცხადია, ჩვენ შეგვიძლია წავახალისოთ მცირეწლოვანი ბავშვები, მათ შორის, ცხრა წლის ასაკისაც. ჯილდო არ არის ცუდი რამ ჩვენი ტვინისთვის. ის შესაბამისი ქცევის ალბათობას ზრდის. გარკვეული პერიოდის შემდეგ წახალისება ბავშვს აღარ დასჭირდება. ​ჩვენი ქცევით ბავშვს ვაჩვევთ იმას, რომ მან არაძალადობრივი გზით მოახერხოს თავისი იმპულსის შეკავება, დაგეგმვა და თავისი ქცევის მართვა.“

თამარ გაგოშიძემ ადამიანის ტვინის განვითარების და კონკრეტული უნარების ჩამოყალიბების პროცესებზეც ისაუბრა. მისი თქმით, აღმასრულებელი ფუნქციების შეძენას განსაკუთრებული მნიშვნელობა ენიჭება:

„მე ვარ ნეიროფსიქოლოგი და ჩემთვის ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს,​ როდესაც აღზრდაზე ვსაუბრობთ, რა ემართება ჩვენს ტვინს. ჩვენი ტვინი ძალიან სწრაფად განვითარებადია, თუმცა ზოგიერთი უნარი და თვისებები ძალიან გვიან ვითარდება. მოტორიკა ძალიან სწრაფად ვითარდება. შვიდი წლის ასაკში ბავშვს იგივე მოტორული უნარები აქვს, რაც შემდეგ 30 წლის ასაკში ექნება. არსებობს ერთი ადამიანური უნარი, რომელიც ჩვენ ადამიანობას გვანიჭებს - ეს არის ე.წ. აღმასრულებელი ფუნქციები. რა არის აღმასრულებელი ფუნქცია? იმისთვის, რომ მე ქცევა შევასრულო, ჩემ გარშემო არსებული ყველა გამღიზიანებელი უნდა შევაკავო და მიზნის შესაბამისად ვიმოქმედო. ჩემი ქცევა უნდა დავგეგმო, რაღაცები გადავავადო, თუ საჭიროა ეს მიზნის მისაღწევად.“

„აღმასრულებელი ფუნქცია არის მიზნის მიღწევა, მიზნის დასახვა, იმპულსის შეკავება, გადავადება, გადაწყვეტილების მიღება.​ ახლა შევხედოთ ჩვენს საზოგადოებას, ვიკავებთ იმპულსს, გადაწყვეტილებას ადეკვატურად ვიღებთ? ძალიან საინტერესოა მიკერძოებული აზროვნება, რომელიც ყველას გვახასიათებს. გვაქვს მენტალური მოდელი, რომელშიც ყველაფერს ჩასვამ, მაგრამ ადამიანი იმიტომ ხარ, რომ შენი მენტალური მოდელის კრიტიკული ანალიზი მოახდინო. შენ შეგიძლია ყველაფერი მოაქციო შენს მენტალურ მოდელში, მაგრამ ეს არ იქნება რეალობა და არც სამართლიანი იქნება,“ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ პირადი ექიმი - მარი მალაზონია

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

3 შეცდომა, რომელსაც მშობლები ბავშვის რთული ქცევის მართვისას უშვებენ - ნეიროფსიქოლოგი თამარ...
​​ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ მშობლების მიერ ბავშვის რთული ქცევის მართვის დროს დაშვებულ სამ უმნიშვნელოვანეს შეცდომაზე ისაუბრა. მისი თქმით, უფროსები მეტისმეტად არიან ფოკუსირებულები ნეგატიური ქ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„მამა უნდა იყოს ემოციურად ხელმისაწვდომი. ბიჭსაც და გოგოსაც უნდა ჰქონდეს შესაძლებლობა, რომ მნიშვნელოვან საკითხებზე დაელაპარაკოს მამას,“ - მაია ბოჭორიშვილი

„მამა უნდა იყოს ემოციურად ხელმისაწვდომი. ბიჭსაც და გოგოსაც უნდა ჰქონდეს შესაძლებლობა, რომ მნიშვნელოვან საკითხებზე დაელაპარაკოს მამას,“ - მაია ბოჭორიშვილი

ფსიქოანალიტიკოსმა მაია ბოჭორიშვილმა ბავშვის ცხოვრებაში მამის როლსა და მნიშვნელობაზე ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ კარგი მამა ბავშვისთვის ემოციურად ხელმისაწვდომია:

„ყველანი მოვხვედრილვართ სუფრასთან. თამადა ამბობს: „ეს კაცი ისეთი არაჩვეულებრივი ქმარია, გადასარევი ადამიანია.“ გულის სიღრმეში სულ მქონდა განცდა: საიდან იცის ამ ადამიანმა, როგორი ქმარია ეს კაცი?!​ ვინ არის კარგი მამა ყველა კონკრეტულ შემთხვევაში კონკრეტული მამის შვილმა იცის, მაგრამ არსებობს ზოგადი რჩევები, რომლებიც მამებმა სასურველი იქნება, რომ გაითვალისწინონ. მამა უნდა იყოს ემოციურად ხელმისაწვდომი. ბიჭსაც და გოგოსაც უნდა ჰქონდეს შესაძლებლობა, რომ ემოციურად მისთვის მნიშვნელოვან საკითხებზე დაელაპარაკოს მამას. ბავშვს შიგნიდან არ უნდა ჰქონდეს თემები, რომ მე ამაზე მამას არ ველაპარაკები, მე ამაზე ველაპარაკები მარტო დედას. მარტო მამას შეუძლია, რომ ასეთი ატმოსფერო შექმნას თავის შვილთან, რომ ის იყოს ღია მთელი ინფორმაციის მისაღებად. კარგი მამის ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი თვისებაა, რომ დაიტიოს შვილის მოწოდებული ინფორმაცია და იმ წუთას არ ჰქონდეს რეაგირება, თუ არ მოსწონს, რასაც შვილი ეუბნება.“

მაია ბოჭორიშვილმა ​მამებს ურჩია, თანაგრძნობა გამოხატონ ბავშვის მიმართ, როდესაც ის გარკვეული პრობლემის შესახებ საუბრობს:

„მეორე არის ის, რომ თანაგრძნობის გამოხატვა შეგვეძლოს ბავშვისთვის. ბავშვისთვის შეიძლება ძალიან მნიშვნელოვანი იყოს ის, რითაც ის ჩემთან მოდის და ჩემთვის ეს იყოს ძალიან სასაცილო. მოსმენაში იგულისმება ის, რომ ძალიან მნიშვნელოვანია ყველაფერი არ დავაკომენტაროთ. ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ „ვიღაცასთან ვიჩხუბეზე“ არ გაგიჩნდეს სურვილი, რომ რჩევა მისცე. არ აქვს მნიშვნელობა როგორი იქნება რჩევა. გააჟღეროს ბავშვმა, დაიტიე და ჰკითხე: „შენ როგორ ფიქრობ, რა მოხდა მაგ დროს? რისი გაკეთება გინდოდა? რა გააკეთე და რას ნანობ?“ შეეცადეთ, რომ თქვენი გამოცდილების და ხასიათის პროეცირება არ მოახდინოთ.“

„რაღაც ასაკი არის, როდესაც კარგად მოდიან მამა და შვილი, მერე ცოტა ეს ურთიერთობა ირევა. ყურადღებიანი მამა ამჩნევს ამ ასაკის დაწყებას ვაჟში და ახერხებს, რომ უკიდურეს დაპირისპირებაში არ გადაიტანოს ეს. ​ხანდახან არ არის ჩვენთვის მისაღები, რასაც ჩვენი შვილები ამბობენ და აკეთებენ. ამის თქმაც შეიძლება, ოღონდ ეს არ უნდა იყოს კატეგორიული, აგრესიული ფორმით. ეს არ უნდა იყოს ძალიან ხშირად. ამას აქვს ძალიან დიდი მნიშვნელობა. ხშირი კონფრონტაცია ანგრევს იმ ძალიან ფაქიზ ურთიერთობას მშობლებთან, რომელიც ისედაც ძალიან მყიფე ხდება გარდამავალ ასაკში. უფროსები უნდა გავუფრთხილდეთ ამ ნდობის შენარჩუნებას ბავშვებთან,“ - აღნიშნულ საკითხებზე მაია ბოჭორიშვილმა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „ნაშუადღევს“ ისაუბრა.

წყარო: ​„ნაშუადღევს“

წაიკითხეთ სრულად