Baby Bag

„ბავშვთან ურთიერთობის მთავარი პრინციპი არის თავისუფალი არჩევანი კონკრეტულ პირობებში,“ - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„ბავშვთან ურთიერთობის მთავარი პრინციპი არის თავისუფალი არჩევანი კონკრეტულ პირობებში,“ - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ბავშვთან ურთიერთობის მთავარი პრინციპის შესახებ ისაუბრა და თავისუფალი არჩევანის მნიშვნელობას გაუსვა ხაზი:

„შეიძლება ჩვენ ვერ შევაფასოთ, ​რა არის ცუდი და კარგი, ამიტომ ცუდიც კარგი გვეგონოს და ჩვენი ბავშვები ასეთ ქცევაში წავახალისოთ. მეორეა, როგორ მოვახერხოთ მიუღებელი ქცევის ელიმინირება. მე პირადად ძალადობის წინააღმდეგი ვარ. ჩვენგან იგებს ბავშვი ამას. ჩვენგან ხედავს როგორ შეიძლება მანიპულირება, ფსიქოლოგიური ძალადობა, ​არ არის სავალდებულო, რომ დაარტყა ადამიანს. ბავშვთან ურთიერთობის მთავარი პრინციპი არის თავისუფალი არჩევანი კონკრეტულ პირობებში. კონკრეტული პირობები არასდროს არის უსაზღვრო. მას აქვს ჩარჩო. ეს ჩარჩო ისედაც არსებობს, მაგრამ მშობელი ამატებს პირობას. აკრძალვა არ ხდება. უნდა შევუთანხმდეთ ბავშვს, რამდენი ხანი დასჭირდება სამეცადინოდ, რამდენი კიდევ რაღაც საქმის გასაკეთებლად და ამდენი ხანი გაატაროს კომპიუტერთან. ეს უნდა შეთანხმდეს შვილსა და მშობელს შორის. ეს შეთანხმება უნდა იყოს დაცული.“

თამარ გაგოშიძის თქმით, ბავშვის წახალისება ძალიან სასარგებლოა და ის კარგი ქცევის განმტკიცებას უწყობს ხელს:

„ცხადია, ჩვენ შეგვიძლია წავახალისოთ მცირეწლოვანი ბავშვები, მათ შორის, ცხრა წლის ასაკისაც. ჯილდო არ არის ცუდი რამ ჩვენი ტვინისთვის. ის შესაბამისი ქცევის ალბათობას ზრდის. გარკვეული პერიოდის შემდეგ წახალისება ბავშვს აღარ დასჭირდება. ​ჩვენი ქცევით ბავშვს ვაჩვევთ იმას, რომ მან არაძალადობრივი გზით მოახერხოს თავისი იმპულსის შეკავება, დაგეგმვა და თავისი ქცევის მართვა.“

თამარ გაგოშიძემ ადამიანის ტვინის განვითარების და კონკრეტული უნარების ჩამოყალიბების პროცესებზეც ისაუბრა. მისი თქმით, აღმასრულებელი ფუნქციების შეძენას განსაკუთრებული მნიშვნელობა ენიჭება:

„მე ვარ ნეიროფსიქოლოგი და ჩემთვის ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს,​ როდესაც აღზრდაზე ვსაუბრობთ, რა ემართება ჩვენს ტვინს. ჩვენი ტვინი ძალიან სწრაფად განვითარებადია, თუმცა ზოგიერთი უნარი და თვისებები ძალიან გვიან ვითარდება. მოტორიკა ძალიან სწრაფად ვითარდება. შვიდი წლის ასაკში ბავშვს იგივე მოტორული უნარები აქვს, რაც შემდეგ 30 წლის ასაკში ექნება. არსებობს ერთი ადამიანური უნარი, რომელიც ჩვენ ადამიანობას გვანიჭებს - ეს არის ე.წ. აღმასრულებელი ფუნქციები. რა არის აღმასრულებელი ფუნქცია? იმისთვის, რომ მე ქცევა შევასრულო, ჩემ გარშემო არსებული ყველა გამღიზიანებელი უნდა შევაკავო და მიზნის შესაბამისად ვიმოქმედო. ჩემი ქცევა უნდა დავგეგმო, რაღაცები გადავავადო, თუ საჭიროა ეს მიზნის მისაღწევად.“

„აღმასრულებელი ფუნქცია არის მიზნის მიღწევა, მიზნის დასახვა, იმპულსის შეკავება, გადავადება, გადაწყვეტილების მიღება.​ ახლა შევხედოთ ჩვენს საზოგადოებას, ვიკავებთ იმპულსს, გადაწყვეტილებას ადეკვატურად ვიღებთ? ძალიან საინტერესოა მიკერძოებული აზროვნება, რომელიც ყველას გვახასიათებს. გვაქვს მენტალური მოდელი, რომელშიც ყველაფერს ჩასვამ, მაგრამ ადამიანი იმიტომ ხარ, რომ შენი მენტალური მოდელის კრიტიკული ანალიზი მოახდინო. შენ შეგიძლია ყველაფერი მოაქციო შენს მენტალურ მოდელში, მაგრამ ეს არ იქნება რეალობა და არც სამართლიანი იქნება,“ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ პირადი ექიმი - მარი მალაზონია

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

3 შეცდომა, რომელსაც მშობლები ბავშვის რთული ქცევის მართვისას უშვებენ - ნეიროფსიქოლოგი თამარ...
​​ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ მშობლების მიერ ბავშვის რთული ქცევის მართვის დროს დაშვებულ სამ უმნიშვნელოვანეს შეცდომაზე ისაუბრა. მისი თქმით, უფროსები მეტისმეტად არიან ფოკუსირებულები ნეგატიური ქ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„დაშინება ბავშვზე მკვეთრად ნეგატიურად მოქმედებს 4-6 წლამდე ასაკში,“ - ბავშვთა ფსიქოლოგი ზაზა ვარდიაშვილი

„დაშინება ბავშვზე მკვეთრად ნეგატიურად მოქმედებს 4-6 წლამდე ასაკში,“ - ბავშვთა ფსიქოლოგი ზაზა ვარდიაშვილი

ბავშვთა ფსიქოლოგმა ზაზა ვარდიაშვილმა ბავშვებში გავრცელებული შიშების შესახებ ისაუბრა. მან ის ასაკობრივი ჯგუფი გამოყო, რომელზეც დაშინება მკვეთრად ნეგატიურად მოქმედებს:

„არის პერიოდები, როდესაც ​დაშინება მკვეთრად ნეგატიურად მოქმედებს, ეს არის განსაკუთრებით 4-6 წლამდე ასაკში. ამ პერიოდში ბავშვს იმდენად ძლიერი აქვს ფანტაზია, რომ რეალობასა და ფანტაზიას შორის საზღვარი თითქმის არ არის. მშობლის ნათქვამი მან შეიძლება წარმოიდგინოს, რეალობად აღიქვას და საკმაოდ ძლიერი სტრესი მიიღოს ამ ყოველივეს შედეგად. 8-9 წლის ასაკიდან ბავშვები საშიშ რაღაცებზე ერთმანეთთან საუბრობენ, ერთმანეთს აშინებენ. ეს მომზადების ეტაპად შეგვიძლია განვიხილოთ, რათა საშიშ რაღაცებს მზად შეხვდეს ადამიანი.“

ზაზა ვარდიაშვილის თქმით, დაუშვებელია ბავშვების გუდიანით ან სხვა საშიში, წარმოსახვითი არსებებით დაშინება:

„ეს დამოკიდებულება: „გუდიანი წაგიყვანს,“ ერთმნიშვნელოვნად ნეგატიურია. ​არ შეიძლება მცირე ასაკში ბავშვს ასეთი მძაფრი და მწვავე რეაქცია შევუქმნათ. ბავშვებში დიაბეტის ერთ-ერთი მთავარი მიზეზი სტრესი და სტრესული მდგომარეობებია. ძლიერი სტრესი ყოველთვის შესაძლებელია გახდეს აღნიშნულის მიზეზი. ცხრა წლამდე ბავშვის მთავარი შიში არის ე.წ. სეპარაციული შიში, მშობლის გარეშე დარჩენის შიში. როდესაც ამ შიშზე ვუკეთებთ აქცენტს, ეს ერთმნიშვნელოვნად შეიძლება გახდეს ძლიერი სტრესის მიზეზი. ბავშვები მწვავედ რეაგირებენ, როდესაც მშობელი სხვა ბავშვს ადარებს. ბავშვი ფიქრობს, რომ ის ბავშვი მჯობია და შესაძლოა, დედამ სხვა ბავშვში გამცვალოს.“

ზაზა ვარდიაშვილმა აღნიშნა, რომ ექვსი წლის ასაკიდან ბავშვებს მარტო ძილის შიში ეწყებათ:

​ბავშვებს ექვსი წლის ასაკში ეწყებათ მარტო ძილის შიში. ეს ფიზიოლოგიურია. ამ შემთხვევაში მშობლები ხშირად მიმართავენ ფრაზებს: „შენ უკვე დიდი ხარ, არ უნდა გეშინოდეს და ა.შ.“ თუ მშობელი ამ მეთოდით ცდილობს შიშთან გამკლავებას, ეს შიში გრძელდება 11-12 წლის ასაკამდე. თუ მშობელი საშუალებას აძლევს ბავშვს, რომ მასთან დაწვეს და მასთან ერთად გაატაროს ეს საშიში პერიოდი, ეს ყოველივე რვა წლის ასაკში უმტკივნეულოდ თავისით გაივლის.“

„ექვსი წლის ასაკიდან შემოდის ძირითადად ზებუნებრივი არსებების შიში. ზოგიერთი შიში ჩნდება, მერე ქრება, მერე ენაცვლება სხვა შიში. გარკვეული შიშები მთელი ბავშვობის პერიოდი გრძელდება. ერთი-ორი წლის ასაკში ბავშვს ეშინია ჩრდილების. ძალიან ბევრ ბავშვს მკვეთრი რეაქცია აქვს ჩრდილებზე და ჩრდილის მოძრაობაზე. ძალიან ხშირია, ​როდესაც მშობლები და უფროსი და-ძმები ნეგატიურად იყენებენ აღნიშნულ შიშებს. შეიძლება კვების დროს, რისიც ბავშვს ეშინია, იმის დემონსტრირება მოახდინონ. სამი წლის ასაკში არის ნიღბების შიში. ოთხი წლის ასაკში ბავშვების გარკვეულ ნაწილს ხმაურის, გასროლის ხმის ეშინია,“ - აღნიშნულ საკითხებზე ზაზა ვარდიაშვილმა საპატრიარქოს ტელევიზიის გადაცემაში „განთიადი“ ისაუბრა.

წყარო: „განთიადი“

წაიკითხეთ სრულად