Baby Bag

„ბავშვი დაბადებიდან არის პიროვნება, რომელსაც თავისი პირადი საზღვრები თანდათან უყალიბდება,“ - ფსიქოთერაპევტი ნინო ნიბლაძე

„ბავშვი დაბადებიდან არის პიროვნება, რომელსაც თავისი პირადი საზღვრები თანდათან უყალიბდება,“ - ფსიქოთერაპევტი ნინო ნიბლაძე

ფსიქოთერაპევტი ნინო ნიბლაძე მოზარდებსა და მშობლებს შორის ურთიერთობების პრობლემებზე საუბრობს. მისი თქმით, სირთულეების გამომწვევი ხშირად მშობლების მხრიდან ჭარბი კონტროლია:

„მშობელი ცდილობს ისევ მორჩილებაში ჰყავდეს ბავშვი. მისი აზრით, მისი კონტროლის და ზედამხედველობის ქვეშ უნდა ხდებოდეს ყველაფერი. ​ეს საქართველოში მუდმივად გრძელდება. ამას ასაკობრივი ზღვარი არ აქვს. ბავშვი დაბადებიდან არის პიროვნება, რომელსაც თავისი პირადი საზღვრები თანდათან უყალიბდება. ამაში უნდა დავეხმაროთ ჩვენ. ჩვენ არ უნდა დავუზიანოთ ეს საზღვრები, მუდმივად შეჭრა ხდება, როდესაც სულ აკონტროლებ. როდესაც გარდატეხის ასაკი იწყება, ავტონომიურობისკენ ხდება სწრაფვა. ის ისწრაფვის დამოუკიდებლობისკენ, მისი მოთხოვნილებები იცვლება.“

ნინო ნიბლაძე სამ ფაზას აღწერს, რომელსაც ბავშვი განვითარების გზაზე გაივლის:

„სამ ფაზას გადის ბავშვი. ​თავიდან არის შერწყმის ფაზა მშობელთან. მისი მოთხოვნილება არის სიყვარული, ჩახუტება, მოფერება. მეორე არის დიფერენციაციის ფაზა. მისი მოთხოვნილება უკვე არის ინტელექტუალური. ჩვენც უნდა მივიდეთ იქამდე, რომ ოდესღაც ისინი დაგვეწევიან და გაგვასწრებენ კიდევაც. ეს უნდა ვაღიაროთ. მშობელი ამას თითქმის არ აღიარებს. ის თვლის, რომ რადგან შვილზე უფროსია, მეტი გამოცდილება აქვს, იცის მეტი. ეს არის მისი გამოცდილება, მისი ცხოვრება. მის გამოცდილებაში სრულიად სხვა ადამიანები იყვნენ, სრულიად სხვა დროში. მშობელი უნდა იყოს ჰორიზონტალურ ურთიერთობაში შვილთან, არა - ვერტიკალურში.“

ნინო ნიბლაძის თქმით, როდესაც მშობელი ბავშვს აიძულებს, რომ მან მხოლოდ მას უსმინოს და უპირობოდ მიიღოს მისი რჩევები, ამით ის შვილს ცუდ მაგალითს აძლევს:

„მე - მშობელი ვაიძულებ, რომ მისმინოს და გაიზიაროს ჩემი რჩევები, იმიტომ, რომ მე მაქვს მეტი გამოცდილება. ​როდესაც ამას ვაკეთებ, რას ვაკეთებ რეალურად? რეალურად ზეწოლას ვახდენ მასზე. მე არ ვასწავლი მას მოსმენას. ჩემგან უნდა მიიღოს მოსმენის მაგალითი. მე ვაიძულებ, რომ შენ მომისმინე უპირობოდ. რა თქმა უნდა, ეს არ უნდა გავაკეთოთ.“

„მე თანდათან ვუშვებ ჩემს შვილს. უცებ კი არ ვუშვებ, ეს გაშვება ხდება თანდათან. ნდობის ხარისხი უკვე იქამდეა, რომ მე მას ვენდობი. როდესაც ის ღამე არ მოდის სახლში, ე.ი. უკვე არის იმ ასაკში, როდესაც პასუხისმგებელია თავის ქცევაზე. სრული პასუხისმგებლობა არის 18 წლის ასაკში, როდესაც ზრდასრული ჰქვია ადამიანს. ჩვენ ვაყალიბებთ მის დამოკიდებულებას ადამიანების მიმართ. ​ბავშვს უყალიბდება გარკვეული დამოკიდებულება გარკვეული ტიპის ადამიანებისადმი. მე უკვე ვიცი მისი განწყობა ვის მიმართ როგორია. შემთხვევით არ აღმოჩნდებიან ასეთი ადამიანები მის ცხოვრებაში. ვიდრე მართვადია, გარკვეული ჩარჩოები აუცილებელია. უნდა ისწავლოს ბავშვმა პატარაობიდანვე რაღაცაზე „არას“ თქმა,“ - აღნიშნულ თემებზე ნინო ნიბლაძე ტელეკომპანია „მაესტროს“ გადაცემაში „გამარჯობა საქართველო“ ისაუბრა.

წყარო: ​„მაესტრო“

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„ბავშვი რომ ორი წლის გახდება და იტყვის: „მე მინდა“ ან „მე არ მინდა,“ ის უკვე პიროვნებაა და...
​​პედიატრი ყარამან ფაღავა მშობლისა და ბავშვის ურთიერთობაზე საუბრობს. მისი თქმით, მშობელი ბავშვის მიმართ ალერსიანი უნდა იყოს და მას ყოველთვის თანადგომას უცხადებდეს:„ბავშვი რომ ორი წლის გახდება ან...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„რეკომენდებულია 7-8 წლის ასაკიდან მოხდეს მეორე ენის დამატება“ - როდიდან უნდა დაიწყოს ბავშვმა სხვა ენის შესწავლა და რა უნდა გავითვალისწინოთ ამ დროს? ​

„რეკომენდებულია 7-8 წლის ასაკიდან მოხდეს მეორე ენის დამატება“ - როდიდან უნდა დაიწყოს ბავშვმა სხვა ენის შესწავლა და რა უნდა გავითვალისწინოთ ამ დროს? ​
რა ასაკიდან არის მიზანშეწონილი ბავშვს დავაწყებინოთ უცხო ენის შესწავლა, უწყობს თუ, პირიქით ხელს უშლის, სკოლამდელი ასაკის ბავშვის სწორად განვითარებას დამატებითი ენების შესწავლა? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ეკა ნინოშვილი.

​- ქალბატონო ეკა, ხშირად მშობლები ადრეული ასაკიდან (3 წლიდან) ცდილობენ პატარებს დააწყებინონ უცხო ენის შესწავლა. ფსიქოლოგიური კუთხით რამდენად მიზანშეწონილია ბავშვებისთვის?

- იმ მოსაზრების გამო, რომ ბავშვს ადრეულ ასაკში მარტივად, ზედმეტი ძალისხმევის გარეშე შეუძლია დაეუფლოს უცხო ენას, ხშირად ხდება, რომ მშობლები ირჩევენ უცხოენოვან ძიძას, დიდი დოზით აყურებინებენ უცხოენოვან მულტფილმებს ან შეჰყავთ საბავშვო ბაღში, სადაც 2-3 ენის შესწავლას სთავაზობენ.
ჩნდება კითხვა: რამდენად უწყობს მსგავსი არჩევანი ბავშვის განვითარებას ხელს და იღებს თუ არა მშობელი იმ შედეგს რასაც ელოდა?

​მრავალი კვლევა ადასტურებს, რომ სასურველია ბავშვმა პირველ ეტაპზე მეტყველება დაიწყოს მშობლიურ ენაზე, გაიაროს ყველა ის ეტაპი, რაც ნამდვილი მეტყველების ფორმირებას უწყობს ხელს და მხოლოდ ამის შემდეგ მოხდეს დამატებითი ენის შეტანა. კერძოდ: ერთი წლის, წლინახევრის ასაკიდან ბავშვს უნდა შეეძლოს სიტყვების მიზანმიმართული გამოყენება. ეს არის პერიოდი, როდესაც ბავშვი ახდენს თავის ცხოვრებაში უდიდეს აღმოჩენას, ხვდება, რომ ყველა საგანს თავისი სახელი ჰქვია, ანუ იწყებს სიტყვის სიმბოლური მნიშვნელობის გაგებას, რაც მჭიდრო კავშირშია ბავშვის აზროვნებასთან. ამ დროს ხდება ე.წ „ინტელქტუალური გადატრიალება“. ეს არის პერიოდი, როდესაც ბავშვი საოცარი სისწრაფით იწყებს ლექსიკური მარაგის გამდიდრებას. ორი წლიდან იწყება სიტყვათა გაერთიანება წინადადებებში, მარტივი წინადადებების ფორმირების ეტაპი. ამ დროს ცოცხალ, პირისპირ კომუნიკაციას უდიდესი მნიშვნელობა აქვს.
ეს არის პერიოდები, რომელსაც გადის ყველა ბავშვი და ასაკობრივ განვითარებასთან ერთად ეტაპობრივად ხდება ერთი ენობრივი სისტემის ათვისება, რომელიც დაახლოებით 5-6 წლამდე პერიოდში ფორმირდება.
- როდიდან უნდა დაიწყოს ბავშვმა სხვა ენის შესწავლა და რა უნდა გავითვალისწინოთ ამ დროს?
- 5-6 წლის ბავშვთან კონკრეტული ენის სისტემა მეტ-ნაკლებად სტრუქტურირებულია. ამ დროს ბავშვს უკვე გავლილი აქვს გრამატიზაციის, მრავალსიტყვიანი წინადადებების ფორმირების ეტაპი და შეუძლია აზრთა ლოგიკური თანმიმდევრობის გადმოცემა. ეს არის პერიოდი, როცა შეგვიძლია შევიტანოთ დამატებით უცხო ენა, ოღონდ არა სწავლების, არამედ თამაშის სახით, რადგან 5-6 წლის ასაკის ბავშვი ჯერ კიდევ თამაშის სუბიექტია.
არსებობს მრავალი კვლევა, რომელთა მიხედვითაც სასურველია, ბავშვი დაეუფლოს მშობლიურ ენაზე, არამარტო ზეპირ, არამედ წერით მეტყველებას. შესაბამისად, რეკომენდებულია არა 5, არამედ 7-8 წლის ასაკიდან მოხდეს მეორე ენის დამატება. სრულიად შესაძლებელია ბავშვები, რომელთაც დაიწყეს უცხო ენის შესწავლა 7 წლიდან, 2-3 წელიწადში ისევე ფლობდნენ უცხო ენას, როგორც ისინი, ვინც სკოლამდელ ასაკში ეუფლებოდნენ მას.
გამონაკლისია ბილინგუალი ანუ ორენოვანი ოჯახები. გამომდინარე იქიდან, რომ ეს გარემო ერთდროულად ორი ენის ათვისებისას ნაკლებ სირთულეს წარმოშობს. თუმცა აქაც გასათვალისწინებელია ერთი ფაქტორი - სასურველია, ოჯახის თითოეული წევრი მხოლოდ ერთ ენაზე საუბრობდეს, რადგან, როცა ერთი და იგივე ადამიანი ხან ერთ ენაზე ესაუბრება ბავშვს და ხან მეორეზე, ენის სტრუქტურები შეიძლება აირიოს.
რაც შეეხება ტექნოლოგიებიდან ათვისებულ ენას. დღევანდელ რეალობაში საკმაოდ მომრავლდა, თუმცა უმეტესწილად ეს არის მექანიკურად დასწავლილი სიტყვები და ფრაზები, რომელთა კომუნიკაციაში მიზანმიმართული გამოყენება ბავშვებს უჭირთ, რადგან კომპიუტერთან კომუნიკაცია არ ესაჭიროებათ. უფრო მეტიც, შესაძლოა, ასე ნასწავლმა უცხო ენამ მშობლიურ ენაზე აზროვნებისა და მეტყველებისთვის სერიოზული ბარიერი შექმნას.
ერთი მნიშვნელოვანი საკითხი, რომელიც უნდა გაითვალისწინოს მშობელმა, არის ის, რომ წინასწარ არ ვიცით ექნება, თუ არა ბავშვს მეტყველების განვითარების დარღვევა. ამ დროს, მშობლების აჩქარებამ შესაძლოა, საკმაოდ გაართულოს სიტუაცია, ამიტომ მანამ, სანამ მშობელი არ დაინახავს, როგორ გადის მეტყველების განვითარების პერიოდებს მისი შვილი, სჯობს არ გარისკოს, მიჰყეს ბავშვის შესაძლებლობებს და ასაკობრივ განვითარებასთან შესაბამისად შეიტანოს მის ცხოვრებაში სხვადასხვა აქტივობა.
- ძირითადად, მშობლები დასაწყისში პრიორიტეტს ანიჭებენ ინგლისური ენის შესწავლის დაწყებას, რადგან საერთაშორისო ენაა და საჭიროა. რეალურად, შესაძლოა ბავშვს სხვა ენის მიმართ ჰქონდეს მიდრეკილება და ინტერესები. როგორ უნდა მოვიქცეთ ასეთ დროს?

​- რაც შეეხება საკითხს, თუ რომელი ენა სჯობს ბავშვმა შეისწავლოს. საინტერესოა, რა მიზნით სურს მშობელს ბავშვისთვის ამა თუ იმ ენის სწავლება. უმნიშვნელოვანესია, ამ დროს მშობელმა იზრუნოს ბავშვის შინაგანი მოტივაციის შექმნაზე. არ არის საკმარისი მხოლოდ ინფორმირებულობა, რატომ ასწავლიან ამ ენას, საჭიროა მოიძებნოს და შეირჩეს სწავლების ისეთი ფორმა, რაც ბავშვის ინტერესებსა და შესაძლებლობებზე იქნება მორგებული. 

ესაუბრა მარიამ ჩოქური 

წაიკითხეთ სრულად