Baby Bag

„ბავშვი დაბადებიდან არის პიროვნება, რომელსაც თავისი პირადი საზღვრები თანდათან უყალიბდება,“ - ფსიქოთერაპევტი ნინო ნიბლაძე

„ბავშვი დაბადებიდან არის პიროვნება, რომელსაც თავისი პირადი საზღვრები თანდათან უყალიბდება,“ - ფსიქოთერაპევტი ნინო ნიბლაძე

ფსიქოთერაპევტი ნინო ნიბლაძე მოზარდებსა და მშობლებს შორის ურთიერთობების პრობლემებზე საუბრობს. მისი თქმით, სირთულეების გამომწვევი ხშირად მშობლების მხრიდან ჭარბი კონტროლია:

„მშობელი ცდილობს ისევ მორჩილებაში ჰყავდეს ბავშვი. მისი აზრით, მისი კონტროლის და ზედამხედველობის ქვეშ უნდა ხდებოდეს ყველაფერი. ​ეს საქართველოში მუდმივად გრძელდება. ამას ასაკობრივი ზღვარი არ აქვს. ბავშვი დაბადებიდან არის პიროვნება, რომელსაც თავისი პირადი საზღვრები თანდათან უყალიბდება. ამაში უნდა დავეხმაროთ ჩვენ. ჩვენ არ უნდა დავუზიანოთ ეს საზღვრები, მუდმივად შეჭრა ხდება, როდესაც სულ აკონტროლებ. როდესაც გარდატეხის ასაკი იწყება, ავტონომიურობისკენ ხდება სწრაფვა. ის ისწრაფვის დამოუკიდებლობისკენ, მისი მოთხოვნილებები იცვლება.“

ნინო ნიბლაძე სამ ფაზას აღწერს, რომელსაც ბავშვი განვითარების გზაზე გაივლის:

„სამ ფაზას გადის ბავშვი. ​თავიდან არის შერწყმის ფაზა მშობელთან. მისი მოთხოვნილება არის სიყვარული, ჩახუტება, მოფერება. მეორე არის დიფერენციაციის ფაზა. მისი მოთხოვნილება უკვე არის ინტელექტუალური. ჩვენც უნდა მივიდეთ იქამდე, რომ ოდესღაც ისინი დაგვეწევიან და გაგვასწრებენ კიდევაც. ეს უნდა ვაღიაროთ. მშობელი ამას თითქმის არ აღიარებს. ის თვლის, რომ რადგან შვილზე უფროსია, მეტი გამოცდილება აქვს, იცის მეტი. ეს არის მისი გამოცდილება, მისი ცხოვრება. მის გამოცდილებაში სრულიად სხვა ადამიანები იყვნენ, სრულიად სხვა დროში. მშობელი უნდა იყოს ჰორიზონტალურ ურთიერთობაში შვილთან, არა - ვერტიკალურში.“

ნინო ნიბლაძის თქმით, როდესაც მშობელი ბავშვს აიძულებს, რომ მან მხოლოდ მას უსმინოს და უპირობოდ მიიღოს მისი რჩევები, ამით ის შვილს ცუდ მაგალითს აძლევს:

„მე - მშობელი ვაიძულებ, რომ მისმინოს და გაიზიაროს ჩემი რჩევები, იმიტომ, რომ მე მაქვს მეტი გამოცდილება. ​როდესაც ამას ვაკეთებ, რას ვაკეთებ რეალურად? რეალურად ზეწოლას ვახდენ მასზე. მე არ ვასწავლი მას მოსმენას. ჩემგან უნდა მიიღოს მოსმენის მაგალითი. მე ვაიძულებ, რომ შენ მომისმინე უპირობოდ. რა თქმა უნდა, ეს არ უნდა გავაკეთოთ.“

„მე თანდათან ვუშვებ ჩემს შვილს. უცებ კი არ ვუშვებ, ეს გაშვება ხდება თანდათან. ნდობის ხარისხი უკვე იქამდეა, რომ მე მას ვენდობი. როდესაც ის ღამე არ მოდის სახლში, ე.ი. უკვე არის იმ ასაკში, როდესაც პასუხისმგებელია თავის ქცევაზე. სრული პასუხისმგებლობა არის 18 წლის ასაკში, როდესაც ზრდასრული ჰქვია ადამიანს. ჩვენ ვაყალიბებთ მის დამოკიდებულებას ადამიანების მიმართ. ​ბავშვს უყალიბდება გარკვეული დამოკიდებულება გარკვეული ტიპის ადამიანებისადმი. მე უკვე ვიცი მისი განწყობა ვის მიმართ როგორია. შემთხვევით არ აღმოჩნდებიან ასეთი ადამიანები მის ცხოვრებაში. ვიდრე მართვადია, გარკვეული ჩარჩოები აუცილებელია. უნდა ისწავლოს ბავშვმა პატარაობიდანვე რაღაცაზე „არას“ თქმა,“ - აღნიშნულ თემებზე ნინო ნიბლაძე ტელეკომპანია „მაესტროს“ გადაცემაში „გამარჯობა საქართველო“ ისაუბრა.

წყარო: ​„მაესტრო“

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„ბავშვი რომ ორი წლის გახდება და იტყვის: „მე მინდა“ ან „მე არ მინდა,“ ის უკვე პიროვნებაა და...
​​პედიატრი ყარამან ფაღავა მშობლისა და ბავშვის ურთიერთობაზე საუბრობს. მისი თქმით, მშობელი ბავშვის მიმართ ალერსიანი უნდა იყოს და მას ყოველთვის თანადგომას უცხადებდეს:„ბავშვი რომ ორი წლის გახდება ან...

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა მნიშვნელობა აქვს პირადი სივრცის არსებობას ბავშვის ცხოვრებაში?

რა მნიშვნელობა აქვს პირადი სივრცის არსებობას ბავშვის ცხოვრებაში?
რა მნიშვნელობა აქვს პირადი სივრცის არსებობას ბავშვის ცხოვრებაში, რა ფსიქოლოგიური პრობლემები შეიძლება შეუქმნას ბავშვს პირადი სივრცის დარღვევამ მშობლის მიერ? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა კლინიკური ფსიქოლოგიის მაგისტრი თათია მჟავია.
- ხშირად მშობლები ისე, რომ ვერ აცნობიერებენ ბავშვების პირად სივრცეს არღვევენ.
 ბავშვებისთვის პირადი სივრცის მნიშვნელობაზე რომ ვისაუბროთ.
- პირველ რიგში, საჭიროა განვმარტოთ, რა არის პირადი სივრცე და რას ნიშნავს პირადი სივრცის დარღვევა. პირადი სივრცე შეიძლება განისაზღვროს, როგორც კომფორტული მანძილი ჩვენსა და სხვა ადამიანს შორის, რომელსაც ესაუბრებით. ეს არის ადამიანის გარშემო არსებული უხილავი საზღვარი, რომელსაც იგი ფსიქოლოგიურად თავისად თვლის. პირადი სივრცის არსებობა გვეხმარება თავი დაცულად და კომფორტულად ვიგრძნოთ. თუ ვინმე შემოიჭრება თქვენს პირად სივრცეში ეს ნიშნავს, რომ ის ძალიან ახლოსაა თქვენთან და არღვევს თქვენს პერსონალურ საზღვრებს.
ბავშვის ასაკის მატებასთან ერთად იზრდება პირადი სივრცის ზრდის მოთხოვნილებაც. დაახლოებით 1 წლის ასაკიდან, როდესაც პატარები ცდილობენ დამოუკიდებლად გადადგან ნაბიჯები, სწორედ მაშინ იწყება საკუთარი სივრცის აღქმა და პირადი სივრცის მოთხოვნილება.
პირადი სივრცის მნიშვენლობა იზრდება გარდატეხის პერიოდში, როდესაც მოზარდი ცდილობს, შეისწავლოს საკუთარი თავი, როგორც ოჯახის წევრებისაგან დამოუკიდებელი პიროვნება. პირადი სივრცის საჭიროებას ზრდის ასევე, მოზარდის ორგანიზმში მიმდინარე ფიზიკური ცვლილებებიც. ბავშვის განვითარების ყველა ეტაპზე მნიშვენელოვანი ფაქტორია, რომ ისინი გრძნობდნენ მშობლებისა და ოჯახის წევრების მხრიდან მხარდაჭერასა და მათი პირადი სივრცის პატივისცემას.


​ 
- რა ფსიქოლოგიური პრობლემები შეიძლება გამოიწვიოს პირადი სივრცის რღვევამ ბავშვებში?
- ხშირად პირადი სივრცის რღვევა ასოცირდება დისკომფორტის, დაუცველობისა და შიშის განცდასთან. რა თქმა უნდა, ბავშვებთან ეს განცდები უფრო გამძაფრებულია. საკუთარი პირადი სივრცის არსებობა ბავშვს ეხმარება თავი დაცულად და მშვიდად იგრძნოს, პატარამ უნდა იცოდეს, ვის აქვს შეხების, ჩახუტების უფლება.
როდესაც ბავშვი ან მოზარდი არ ფლობს ინფორმაციას პირადი სივრცის შესახებ, ისინი ხშირად არღვევენ სხვის პირად სივრცესაც, რაც თავისთავად ქმნის სოციალურ, სირთულეებს, პატარებს უჭირთ თანატოლებთან და უფროსებთან კონტაქტი, ვერ ახერხებენ თანატოლებთან კომუნიკაციის სწორად დაამყარებას. 

- შესაძლოა თუ არა მცირეწლოვან ასაკში პირადი სივრცის დარღვევამ ზრდასრულ პერიოდში რაიმე სახის პრობლემა შეუქმნას ბავშვს?
- თუ ზრდასრული ადამიანი ვერ ახერხებს, დაიცვას საკუთარი პირადი სივრცე, ის ვერ შეძლებს, პატივი სცეს სხვის პირად სივრცესაც. ასეთ დროს პრობლემები ჩნდება ინტერპორსნალურ და სოციალურ ურთიერთობებში. პიროვნებას უჭირს საკუთარი სურვილებისა და განცდების გაცნობიერება და რეალიზება.
- რას ურჩევდით მშობლებს?
- მშობლებს ვურჩევ, ბავშვებს რაც შეიძლება დროულად, ასაკის შესაბამისად მიაწოდონ ინფორმაცია პირადი სივრცის შესახებ. ოჯახის წევრები ბავშვებისთვის ერთგვარი „როლური მოდელები“ ვართ, ჩვენს მაგალითზე ისინი სწავლობენ საკუთარი და სხვისი პირადი სივრცის პატივისცემას. ოჯახში შეძლებისდაგვარად უნდა იყოს გამოყოფილი ბავშვისთვის პირადი ოთახი ან კუთხე. ხშირად უფროსები ისე ვარღვევთ ბავშვებისა და მოზარდების პირად სივრცეს, რომ ვერც კი ვაცნობიერებთ ამას. ამიტომაცაა მნიშვნელოვანი ბავშვობისა და მოზარდობის პერიოდში მათი მხარდაჭერა და მოსმენა, პირველ რიგში, ბავშვები თავს დაცულად თქვენ გვერდით უნდა გრძნობდნენ.
 შეეცადეთ, ბავშვის ოთახში არ შეხვიდეთ დაკაკუნებისა და ნებართვის გარეშე, ანგარიში გაუწიეთ მის „არას“, მიეცით უფლება დამოუკიდებლად მოიწესრიგოს თავი (ასაკის შესაბამისად). ასეთი მიდგომით პატარები სწავლობენ თქვენი პირადი სივრცის პატივისცემასაც. პირადი სივრცის უზრუნველყოფა მოზარდს უქმნის განცდას, რომ მშობლები და გარშემომყოფები მას პატივს სცემენ.


ბავშვისთვის პირადი სივრცის სწორად დაწესება ისეთივე მნიშვენლოვანია, როგორც თქვენი ზრუნვა და სიყვარული, ამიტომ არ მოერიდოთ თქვენი შვილებისთვის სათანადო ცოდნის მიწოდებას პირადი სივრცის შესახებ და არასოდეს შეეცადოთ ზედმეტად დაარღვიოთ მათი პირადი საზღვრები. 

​ესაუბრა მარიამ ჩოქური
წაიკითხეთ სრულად