Baby Bag

სასურველია, წელიწადის მზიან პერიოდში D ვიტამინი მივიღოთ ბუნებრივი გზით და არა მედიკამენტოზურად

სასურველია, წელიწადის მზიან პერიოდში D ვიტამინი მივიღოთ ბუნებრივი გზით და არა მედიკამენტოზურად

დღეს სამშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა D ვიტამინის შესახებ მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას. რა არის D ვიტამინი, როგორია D ვიტამინის როლი ორგანიზმში, როგორ ვლინდება D ვიტამინის დეფიციტი, რომელია D ვიტამინის წყარო - სწორედ ამ საკითხებს შეიტყობთ დღევანდელი სტატიიდან.

D ვიტამინი მიეკუთვნება ცხიმში ხსნადი ვიტამინების ჯგუფს. ბოლო წლებია უკვე D ვიტამინი იწოდება როგორც სტეროიდული ჰორმონი და არა ვიტამინი. ვიტამინებსა და ჰორმონებს შორისაც იგი ერთგვარ გამონაკლისს წარმოადგენს, რამდენადაც წარმოიქმნება კანში ულტრაიისფერი სხივების ზემოქმედების შედეგად.

D ვიტამინის როლი წინა საუკუნეში შემოიფარგლებოდა მხოლოდ კალციუმის და ფოსფორის ცვლის რეგულირებით, ახლა კი ცნობილია, რომ იგი მოქმედებს პრაქტიკულად ყველა ორგანოთა სისტემაზე და არეგულირებს ორგანიზმის გამართულ მუშაობას. ორგანიზმში D ვიტამინის ადეკვატურ შემცვლელობაზეა დამოკიდებული კალციუმის ნორმალურ დონეზე შენარჩუნება, იგი განაპირებობებს კალციუმის შეწოვას ნაწლავებიდან, ხოლო კალციუმის ნორმალური დონე ორგანიზმში ჯანსაღი ძვლოვანი სისტემის წინაპირობაა. D ვიტამინი უმნიშვნელოვანეს როლს ასრულებს იმუნური სისტემის გამართულ ფუნქციონირებაში, რაც ძალიან მნიშვნელოვანია არსებული კოვიდ პანდემიის პირობებში. 
D ვიტამინის დეფიციტი ხელს უწყობს შემდეგი პროცესების განვითარებას ჩვენს ორგანიზმში: ძვალსახსროვანი სისტემის დეფექტები (მათ შორის, რაქიტი ბავშვთა ასაკში), სიმსუქნე, შაქრიანი დიაბეტი, აუტოიმუნური პროცესები, ინფექციებით ხშირი ავადობა, დეპრესიულობა, უშვილობა, არტერიული ჰიპერტენზია, ალცჰაიმერის დაავადება და სხვა.
D ვიტამინის დეფიციტის მიერ გამოწვეული სიმპტომები მრავალფეროვანია, ესენია: საერთო სისუსტე, ოფლიანობა, თმის ცვენა, ფრჩხილების მტვრევადობა, კუნთების ტკივილი, დისკომფორტი ძვლების და სახსრების არეში, მიდრეკილება დეპრესიულობისკენ, წონაში მატება.
ორგანიზმისთვის D ვიტამინის ძირითადი წყარო არის მზის სხივები, რომლის საშუალებითაც ჩვენი ორგანიზმი ასინთეზირებს კანში D ვიტამინს, მისი 80-90% ორგანიზმში მოდის სწორედ მისი კანში სინთეზისგან, დანარჩენი პროცენტობა კი ეთმობა საკვებიდან მიღებულ D ვიტამინს.

სასურველია, წელიწადის მზიან პერიოდში D ვიტამინი მივიღოთ ბუნებრივი გზით და არა მედიკამენტოზურად, ამისთვის კი საჭიროა დილით ადრე მზის სხივების პირდაპირი ზემოქმედება სხეულზე დაბრკოლების გარეშე. დაბრკოლებად ითვლება ტანისამოსი ან მინა (ხშირად მოსახლეობას ჰგონია, რომ მინის ბარიერის მიუხედავად, მაინც მიიღებს მზისგან D ვიტამინის საზრდოს). მზის პირდაპირი ზემოქმედების ქვეშ უნდა იმყოფებოდეს სხეულის რომელიმე ნაწილი და ეს საკმარისია მისი სინთეზისთვის. 
D ვიტამინით მდიდარი საკვები პროდუქტებია: თევზეული - კალმახი, ქაშაყი, სკუმბრია, ორაგული, თინუსი. ასევე მისი წყაროა - კვერცხი, რძის ნაწარმი, საქონლის ხორცი.

რაც შეეხება D ვიტამინის დეფიციტის მედიკამენტოზურ მკურნალობას, რეკომენდებულია ლაბორატორიული ანალიზის ჩატარების შემდგომ ექიმის მიერ შერჩეული დოზის მიღება და არა თვითნებურად ჩატარებული მკურნალობა.
გისურვებთ ჯანმრთელობას!
ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი 
თინათინ კაჭარავა

შეიძლება დაინტერესდეთ

სასარგებლოა თუ არა საკვები რაციონიდან გლუტენის ამოღება წონის კორექციის მიზნით?

სასარგებლოა თუ არა საკვები რაციონიდან გლუტენის ამოღება წონის კორექციის მიზნით?

დღეს სამშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას, რა არის გლუტენი, რას ნიშნავს გლუტენის აუტანლობა, სასარგებლოა თუ არა საკვები რაციონიდან გლუტენის ამოღება წონის კორექციის მიზნით?

გლუტენი არის პროტეინი (ცილა), რომელიც გვხვდება მარცვლეულში: ხორბალში, ქერსა და ჭვავში. თუ ადამიანს გააჩნია გლუტენის აუტანლობა, ასეთ დროს გლუტენმა შესაძლებელია, გამოიწვიოს ჯანმრთელობის სერიოზული პრობლემები. მიუხედავად იმისა, რომ სხვა მარცვლეული, როგორიცაა: სიმინდი, ბრინჯი და ქინოა, ასევე შეიცავენ გლუტენს, ისინი ნაკლებად ქმნიან იმავე პრობლემებს, რასაც იწვევს ხორბალი, ქერი და ჭვავი. იმის გამო, რომ ხორბალი, ჭვავი, ქერი და მათგან დამზადებული პროდუქტები ჩვენს რაციონში ხშირია, მათი საკვები რაციონიდან ამოღება იწვევს ბოჭკოს, ვიტამინებისა და სხვა საკვები ნივთიერებების მიღების შემცირებას. ამიტომ მნიშვნელოვანია ვიცოდეთ, როგორ უნდა ავარჩიოთ საკვები ორგანიზმის საერთო კვების მოთხოვნილებების შესაბამისად. 
ნებისმიერი კვების ტიპის დროს აუცილებელია, შევინარჩუნოთ დაბალანსებული კვების რაციონი. გლუტენისგან თავისუფალი რაციონი აუცილებელია ცელიაკიის ნიშნებისა და სიმპტომების დროს და ასევე გლუტენთან დაკავშირებული სხვა სამედიცინო მდგომარეობების მართვისას. გლუტენის აუტანლობით ხასიათდება შემდეგი პროცესები: ცელიაკია - არის აუტოიმუნური დაავადება, როდესაც გლუტენი იწვევს იმუნური სისტემის აქტივობას, ზიანდება წვრილი ნაწლავი, დროთა განმავლობაში ეს დაზიანება აფერხებს საკვები ნივთიერებების შეწოვას ორგანიზმში. გლუტენის მიმართ მომატებული მგრძნობელობა, რომელიც იწვევს ცელიაკიის მსგავს ზოგიერთ ნიშნებსა და სიმპტომებს - მათ შორის მუცლის ტკივილს, მუცლის შებერილობას, დიარეას, ყაბზობას, გამონაყარს, თავის ტკივილს - მიუხედავად იმისა, რომ ამ დროს წვრილი ნაწლავის ქსოვილები არ არის დაზიანებული, გამოკვლევებმა აჩვენა, რომ აქაც იმუნური სისტემა თამაშობს გარკვეულ როლს, ეს პროცესი ამ ეტაპზე ბოლომდე შესწავლილი არ არის. ასევე არსებობს ხორბლის ალერგია, ისევე როგორც სხვა კვებითი ალერგიები, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს შეშუპება, სუნთქვის გაძნელება და ალერგიისთვის დამახასიათებელი სხვა სიმპტომები.
გლუტენისგან თავისუფალი დიეტა პოპულარული გახდა იმ ადამიანებში, ვისაც გლუტენთან დაკავშირებული სამედიცინო მდგომარეობა არ აქვთ დიაგნოსტირებული. ამის სავარაუდო მიზეზია, რომ გლუტენისგან თავისუფალი კვების სარგებელი არის ჯანმრთელობის ზოგადი მდგომარეობის გაუმჯობესება, წონის კლება, თუმცა ამ კუთხით საჭიროა დამატებითი ღრმა კვლევები.
ადამიანებს უჩნდებათ მცდარი მოლოდინები საკვები რაციონიდან გლუტენის ამოღებასა და წონის კორექციას შორის. ხშირ შემთხვევებში ის პროდუქტები, რომლებიც არ შეიცავენ გლუტენს, ბევრად მაღალი კალორაჟის შემცველნი არიან, ვიდრე გლუტენიანი პროდუქტები. წონის კორექცია ვერ მოხდება საკვები რაციონიდან მხოლოდ გლუტენიანი საკვების ამოღებით. წონის კორექციისთის მნიშვნელოვანია დაბალანსებული, მრავალფეროვანი საკვებისგან შემდგარი რაციონი. თუ თქვენ გაწუხებთ გლუტენის აუტანლობასთან ასოცირებული სიმპტომები შესაძლებელია მისი საკვები რაციონიდან დროებით ამოღება და სიმპტომებზე დაკვირვება, ასევე გლუტენის აუტანლობის დიაგნოსტირება სპეციალური ლაბორატორიული ანალიზით. ყველა სხვა შემთხვევაში გლუტენის გამორიცხვა საკვები რაციონიდან არ არის აუცილებელი.
გისურვებთ ჯანმრთელობას!

ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა

წაიკითხეთ სრულად