რამდენჯერ უნდა ეძინოს ბავშვს დღისგანმავლობაში, არის თუ არა აუცილებელი შუადღის ძილი და როგორი ძილის რუტინა უნდა ჰქონდეს პატარას, რომ ჩაძინება გავუმარტივოთ? - ამ და სხვა საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა მედიცინის დოქტორი, ბავშვთა ნევროლოგი, ნინო გოგატიშვილი.
- რამდენად მნიშვნელოვანია ბავშვებისთვის დღის ძილი და რომელ ასაკში რამდენჯერ უნდა ეძინოს პატარას დღის განმავლობაში?
- ძილი მართლაც ძალიან მნიშვნელოვანია, როგორც ბავშვებისთვის, ისე მოზარდების და მოზრდილებისთვის.
ბავშვებისთვის მნიშვნელოვანია, როგორც დღის, ისე ღამის ძილი. სხვადასხვა ასაკში განსხვავებულია დღის ძილის ჯერადობა, დღის და ღამის ძილის ხანგრძლივობა. თუმცა აუცილებლად გასათვალისწინებელია ინდივიდუალური თავისებურებებიც.
ჩვილობის ასაკში (1 წლამდე) დღის ძილის ხანგრძლივობა არის 3-4 საათი, ღამის ძილის ხანგრძლივობა - 10 საათი. ამ ასაკში დღისით ბავშვები იძინებენ 2-3 ჯერ, შედარებით პატარები (2-3 თვის) 3-4 ჯერ. 1,5-2 წლის ასაკში ბავშვების უმრავლესობა დღეში 1-2 ჯერ იძინებს, დღის ძილის ხანგრძლივობა ამ ასაკში დაახლოებით 2-2,5 საათია. ღამით სძინავთ 11-12 საათის მანძილზე.
უფრო კონკრეტულად, სხვადასხვა ასაკში ძილის ხანგრძილობა ასეთია:
2-12 თვის ასაკში - საშუალოდ ძილის ხანგრძლივობა 15-16 საათია;
1-2 წ.- ძილის ხანგრძლივობა 14 საათია;
3-5 წ.- ძილის ხანგრძლივობა 10-13 საათია;
6-11 წ.- ძილის ხანგრძლივობა 9-10 საათია;
13-18 წ. - ძილის ხანგრძლივობა 8-9 საათია.
- ზოგიერთ ბავშვს არ სძინავს შუადღეზე. ეს წარმოადგენს თუ არა პრობლემას?
- 3 წლამდე ასაკის ბავშვების უმრავლესობა იძინებს დღისით. მშობლები გადაწყვეტენ ხოლმე, ბავშვი არ დააძინონ დღისით იმ მოტივით, რომ ღამით პატარამ ადრე დაიძინოს. ხშირად ეს ძილის დარღვევის მიზეზი ხდება და ბავშვები ღამითაც ვეღარ იძინებენ, ადვილად ღიზიანდებიან, ტირიან, ჭირვეულობენ.
ძალიან მნიშვნელოვანია ძილის რეჟიმის დაცვა. საჭიროა 3 წლამდე ასაკის ბავშვი იძინებდეს დღისით, შუადღემდე და არა შუადღის შემდეგ, რომ არ მოხდეს ღამის ძილის გადავადება. ღამით ბავშვი უნდა იძინებდეს არაუგვიანეს საღამოს 9 საათისა, შესაბამისად, დილით უნდა იღვიძებდეს 8 საათზე. მნიშვნელოვანია ამ რეჟიმის ზუსტი დაცვა. ძილისთვის მომზადება სასურველია, დავიწყოთ ერთსა და იმავე დროს.
- როგორ გავუმარტივოთ პატარას ჩაძინება?
- პატარასთვის ჩაძინების გასამარტივებლად შესაძლოა, გამოვიყენოთ მისთვის საყვარელი რბილი სათამაშო, რომელსაც ჩაეხუტება, ასევე კარგი ვარიანტია ზღაპრის მოყოლა. მნიშვნელოვანია გავითვალისწინოთ, რომ ძილის წინ ბავშვი მსუბუქად ვავახშმოთ და არ გადავტვირთოთ. ასევე ზედმეტი ფიზიკური აქტივობა, კომპიუტერული თამაშები, თუნდაც ანიმაციური ფილმების ნახვა ძილის წინ იწვევს ჩაძინების გაძნელებას. საძინებელ ოთახში სასურველია, არ იყოს ტელევიზორი. გვქონდეს სუსტი განათება, როცა ბავშვი შეიღვიძებს ღამით ადვილად უნდა გაერკვეს გარემოში და უფრო ადვილად შეიბრუნებს ძილს.
- ხელში დაძინება რამდენად მიზანშეწონილია და როცა ძილის დრო აქვს და ტირის, უნდა დავტოვოთ თუ არა თავის საწოლში?
- ხელში დაძინება მიზანშეწონილი არ არის. უკვე 4-5 თვის ასაკიდან ბავშვი უნდა მიეჩვიოს დამოუკიდებლად ჩაძინებას თავის საწოლში. ეს მნიშვნელოვანია, რადგან ბავშვები, რომლებიც იძინებენ დამოუკიდებლად, ასევე ადვილად შეიბრუნებენ ძილს, როცა შეიღვიძებენ არ დასჭირდებათ უფროსის დახმარება.
როცა პატარას ძილის დრო აქვს და ტირის, უნდა დავტოვოთ საწოლში, დავჯდეთ გვერდით რამდენიმე წუთით, მოვეფეროთ. შემდეგ დავტოვოთ, თუ კვლავ აგრძელებს ტირილს, კვლავ შევაკითხოთ და მშვიდად ვუთხრათ, რომ ძილის დროა.
- რა რჩევებს მისცემდით მშობლებს, როგორ ჩამოუყალიბონ ბავშვს სწორი ძილის რუტინა?
- მნიშვნელოვანია, ბავშვს ადრეული ასაკიდან ჰქონდეს ძილის რუტინა, ძილის წინ მომზადება მოხდეს ერთსა და იმავე დროს, ეს მოიცავს, მაგალითად, ბანაობას ძილის წინ. ეს უნდა ემთხვეოდეს იმ დროს, როცა ბავშვს რეალურად ეძინება. როგორც წესი, მშობელი ამჩნევს ხოლმე როდის ეძინება პატარას. ძალიან მნიშვნელოვანია, ეს დრო არ გადავავადოთ რაიმე მიზეზით, მაგალითად, საოჯახო საქმე, სტუმრები და სხვა. ძილის დროის გადავადება იწვევს ძილის დარღვევას.
ღამის ძილზე დადებითად აისახება დღისით, სუფთა ჰაერზე ფიზიკური აქტივობა. ამიტომ დღისით ეცადეთ, აუცილებლად გაასეირნოთ პატარა, დატვირთოთ თამაშებით, ხოლო უშუალოდ ჩაძინებამდე 1-2 საათი ბავშვი არ დატვირთოთ ფიზიკურად.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
მოუსვენარ ბავშვებს თვითკონტროლის უნარის განვითარება სჭირდებათ. ამ მიზნის მიღწევისთვის საუკეთესო გზა თამაშია. გთავაზობთ 5 საუკეთესო თამაშს მოუსვენარი პატარებისთვის, რომელიც მათ მოზღვავებული ემოციებისგან გათავისუფლებასა და თვითკონტროლის უნარის განვითარებაში დაეხმარება.
1. ბუშტით თამაში
ბავშვის გასართობად ბუშტით თამაში ყოველთვის კარგი იდეაა. ნერვულ და ემოციურ ბავშვთან ბუშტით თამაშზე უარს ნუ იტყვით. ბავშვები გაერთობიან და ამავე დროს დამშვიდდებიან კიდეც. განსხვავებული ფორმებისა და ფერების გამო ბუშტი ბავშვის ყურადღებას იპყრობს. ბუშტით თამაში გაცილებით უფრო მშვიდი აქტივობაა, ვიდრე ბურთით თამაში. გარდა ამისა, ბუშტით თამაში სახლის პირობებშიც თავისუფლად არის შესაძლებელი. ბუშტი ჰაერში ააგდეთ და ბავშვთან ერთად დააკვირდით, რამდენი ხანი დასჭირდება მიწაზე დასაშვებად, შეეჯიბრეთ ერთმანეთს, ვინ უფრო მაღლა ააგდებს ბუშტს, ითამაშეთ ფრენბურთი ბუშტის გამოყენებით და ა.შ.
2. ხტუნვა
ხტუნვა იდეალური თამაშია მოუსვენარი ბავშვისთვის, რადგან ის ენერგიას ხარჯავს, ერთობა და არც სხვა ადამიანების სივრცეს არღვევს. გარკვეულ სივრცეზე ოთხკუთხედი მოხაზეთ, სადაც სახტუნაო სივრცე მოეწყობა. მუსიკა ჩართეთ და ბავშვს ხტუნვის საშუალება მიეცით. თოკზე სხვადასხვა ფიგურა ჩამოკიდეთ და ბავშვები მწკრივში ჩააყენეთ. ისინი ერთმანეთს უნდა შეეჯიბრონ, ვინ მისწვდება თოკს და ვინ უფრო მეტ ფიგურას ჩამოხსნის თოკიდან. თოკის სიმაღლე ეტაპობრივად გაზარდეთ.
3. საპნის ბუშტებით თამაში
საპნის ბუშტებით თამაში ბავშვების უმრავლესობას ძალიან ართობს და ამშვიდებს. შეგიძლიათ საპნის ბუშტებით ბავშვი მუსიკის ფონზე ათამაშოთ. მუსიკა ჩართეთ, ბავშვმა მუსიკის ხმაზე ბუშტები უნდა გაუშვას, ხოლო მუსიკის ყოველ შეწყვეტაზე სწრაფად გაშეშდეს, თითქოს ქანდაკებაა. მუსიკის ხელახლა აჟღერებისთანავე ბავშვმა კვლავ სწრაფად განაგრძოს თამაში.
4. კვერცხი კოვზზე
ეს საკმაოდ მარტივი თამაშია. ბავშვი კოვზს სახელურით იჭერს, კოვზზე კი მოხარშულ კვერცხს ვდებთ. უნდა განსაზღვროთ საწყისი წერტილი და დანიშნულების ადგილი, სადაც ბავშვმა კვერცხი ძირს დავარდნის გარეშე უნდა მიიტანოს. ბავშვები ერთმანეთს უნდა შეეჯიბრონ და მოახერხონ კვერცხის დაზიანების გარეშე მისი მიტანა დანიშნულების ადგილამდე.მთავარი წონასწორობა, შეუპოვრობა და მოთმინებაა. თუ კვერცხი კოვზიდან ჩამოვარდება, ბავშვი საწყის წერტილს უბრუნდება და ყველაფერს თავიდან იწყებს. შეგიძლიათ კვერცხის ნაცვლად მცირე ზომის ბურთები გამოიყენოთ.
5. დამალობანა
დამალობანა ბავშვებს თვითკონტროლსა და თვითდისციპლინას აჩვევს. როდესაც ერთი ბავშვი ითვლის, სხვები იმალებიან. დამალული ბავშვი ცდილობს არ გამოძრავდეს, ჩუმად იყოს და შეუმჩნეველი დარჩეს. მოუსვენარ ბავშვებს უჭირთ საკუთარი ქცევის გაკონტროლება და საჭიროების შემთხვევაში მშვიდად ჯდომა. დამალობა მათ ამ უნარების განვითარებაში დაეხმარება.