Baby Bag

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

თუ ბავშვს ეს ნიშნები აწუხებს, მაშინ ამ ვიდეოს ყურადღებით უნდა მოუსმინოთ - გიორგი ღოღობერიძის რჩევები მშობლებს

თუ ბავშვს ეს ნიშნები აწუხებს, მაშინ ამ ვიდეოს ყურადღებით უნდა მოუსმინოთ - გიორგი ღოღობერიძის რჩევები მშობლებს

ექიმმა გიორგი ღოღობერიძემ მშობლებს ბავშვებში გავრცელებული პრობლემის, ჭიების შესახებ დეტალური ინფორმაცია მიაწოდა და სასარგებლო რჩევები მისცა:

„ამ ვიდეოში უნდა გითხრა ის, რაც უნდა იცოდეს ყველა მშობელმა. წარმოიდგინე, რომ გყავს სკოლის ასაკის ბავშვი, რომელსაც მადა არ აქვს. ეუბნები, ჭამე საჭმელი, მაგრამ ვერ ჭამს საჭმელს. გყავს ბავშვი, რომელსაც სკოლაში აღარ აქვს კარგი ქულები, მისმა აკადემიურმა მოსწრებამ დაიწია, მეხსიერების პრობლემა აქვს, ძალიან ხშირად ეღვიძება ღამის საათებში, ვერ იძინებს, ძილის პრობლემა აქვს, წონაში იკლებს, აქვს ცისტიტი, არის მუდმივად გაღიზიანებული. თუ ეს აღენიშნება ბავშვს, ამ ვიდეოს უნდა უყურო.“

გიორგი ღოღობერიძის თქმით, ჭიები საქართველოში გავრცელებული პრობლემაა:

„საქართველოში ჭია ძალიან გავრცელებულია. მისი გამოცნობა საკმაოდ რთულია. ენტერობიოზი არის პარაზიტული ინფექცია, რომელსაც იწვევს ჭია. ბავშვების ლამის მესამედი ცხოვრების რაღაც პერიოდში ამ ჭიით ინფიცირდება. საუბარია სკოლის ასაკის ბავშვებზე. როდესაც ეს ჭია ბავშვს აინფიცირებს, ბავშვი წონაში იკლებს, მუცელი ტკივა, მადა არ აქვს, დილით ნერწყვდენა აქვს, ღამით ვერ იძინებს, ვეღარ სწავლობს. ყველაზე ტიპური ჩივილი არის ანუსის მიდამოში ქავილი, მაგრამ ის ყოველთვის არ გვხვდება. თუ ბავშვს ანუსი არ ექავება, ეს არ ნიშნავს, რომ მას ჭია არ აქვს.“

„როგორ გამოიცნო ეს დიაგნოზი? განავლის ანალიზი ჭიის კვერცხებზე არ გააკეთო. როგორც წესი, განავალში ეს ჭია კვერცხებს თითქმის არ დებს. მხოლოდ შემთხვევათა 15%-ში შეგვიძლია განავალში ეს კვერცხები ვიპოვოთ. პარაზიტოლოგიის ცენტრში არის სპეციალური ლენტი, გაძლევენ სპეციალურ ლენტს, რომელსაც ყოველ დილიტ გამოიყენებ. თუ ლენტზე ვერ იპოვეს ჭიის კვერცხები, ეს არ ნიშნავს იმას, რომ ჭია იქ არ არის. ამ ტესტის გაკეთებას რამოდენიმე დღე უნდა, რომ იპოვო ჭიის კვერცხები. ანტიპარაზიტული საშუალებები თვითნებურად არ მისცეთ ბავშვს. ასე შეიძლება ბავშვს სერიოზული ზიანი მიაყენოთ. ძალიან მარტივია ენტერობიოზით ხელახლა დაინფიცირება. ბავშვმა ყოველ დილით უნდა იბანაოს, საცვალი ყოველდღიურად უნდა იყოს გამოცვლილი, საწოლი ყოველდღიურად უნდა ახლდებოდეს, ფრჩხილები უნდა იყოს დაჭრილი ბოლომდე. ხელსახოციც ყოველთვის გამოცვლილი უნდა იყოს. თუ ასე არ გააკეთე, ბავშვს შეიძლება უმკურნალო, მაგრამ ხელახლა დაინფიცირდება,“- აღნიშნა გიორგი ღოღობერიძემ.

წყარო: Usmle მოსამზადებელი ცენტრი

წაიკითხეთ სრულად