Baby Bag

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,დახურულ სივრცეში ბავშვს არ სიამოვნებს ხმაური და მრავალი ახალი სახის ნახვა" - წინასაახალწლო რჩევები პედიატრისგან

,,დახურულ სივრცეში ბავშვს  არ სიამოვნებს ხმაური და მრავალი ახალი სახის ნახვა" - წინასაახალწლო რჩევები  პედიატრისგან

რა უნდა გაითვალისწინოს მშობელმა წინასაახალწლოდ, რათა შვილს აარიდოს სადღესასწაულოდ მოსალოდნელი სტრესი - ამის შესახებ პედიატრი, ეკა  უბერი პირველი არხის გადაცემაში - ,,პირადი ექიმი მარი მალაზონია" საუბრობს.

,,სტატისტიკურად, საახალწლო, სადღესასწაულო დღეებში გაცილებით მაღალია როგორც ინფექცური, ისე - არაინფექციური პათოლოგიით განპირობებული ჯანმრთელობის დაზიანების შემთხვევები. ამიტომ, განსაკუთრებული ყურადღება გვმართებს იქ, სადაც პატარა ბავშვია, მით უფრო - 6 წლამდე ასაკის ბავშვების შემთხვევაში. ძალიან მნიშვნელოვანია, დავგეგმოთ ჩვენი დღე და სადღესასწაულო ღონისძიებები, რაც სახლში თუ სახლის გარეთ უნდა ჩატარდეს და მოვარგოთ ის ბავშვის რეჟიმს. 

ბევრი მშობელი დამეთანხმება, რომ ძილის რეჟიმის თუნდაც ერთ საათით დარღვევა ბავშვს ხდის ჭირვეულს, ის ტირის, უგუნებოდაა, კვების რეჟიმი ერღვევა, იცვლება მისი ქცევა და მშობელსაც აღარ აქვს ის კომფორტი. ამიტომ, ძალიან მნიშვნელოვანია, მას ძილის რეჟიმი არ დავურღვიოთ. ბევრი ბავშვი ვერ იტანს ხალხმრავლობას, სტუმრიანობას, ხმაურს. ეს ჩვეულებრივი მოვლენაა და უნდა მოვერგოთ ბავშვის მოთხოვნილებებს, რადგან ჩვენი ოჯახების ბედნიერება, პირველ ყოვლისა, ბავშვის კარგად ყოფნაში მდგომარეობს. შეძლებისდაგვარად, უნდა გავითვალისწინოთ მისი საჭიროებები.

შესაძლოა, ბანალურად ჟღერს, მაგრამ აღვნიშნავ - დახურულ სივრცეში ბავშვს  ნამდვილად არ სიამოვნებს ხმაური და მრავალი ახალი სახის ნახვა, ეს მათთვის არ არის სიამოვნების მომტანი. უკეთესია, ერთად გავიდეთ გარეთ, თუნდაც ბევრ ბავშვთან, მაგრამ არა - დახურულ სივრცეში", - აღნიშნავს ეკა უბერი.


წყარო:​ ,,პირადი ექიმი მარი მალაზონია"

წაიკითხეთ სრულად