Baby Bag

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

„შესაძლებელია, ბავშვებს კორონავირუსის გადატანის შემდეგ დარჩეთ ქრონიკული ხველა. ამ ბავშვების შეფასება არის აუცილებელი,“ - ივანე ჩხაიძე

„შესაძლებელია, ბავშვებს კორონავირუსის გადატანის შემდეგ დარჩეთ ქრონიკული ხველა. ამ ბავშვების შეფასება არის აუცილებელი,“ - ივანე ჩხაიძე

პედიატრმა ივანე ჩხაიძემ იმ სიმპტომების შესახებ ისაუბრა, რომელსაც კორონავირუსი ბავშვებში ხანგრძლივად ტოვებს:

„კორონავირუსის მწვავე ფაზის გადატანის შემდეგ ადამიანებში, მათ შორის ბავშვებში, ხანგრძლივად რჩება რომელიმე სიმპტომი. ამ სიმპტომების ჩამონათვალი ძალიან დიდია. ასამდე სიმპტომია გამოვლენილი ბავშვებში, რომელიც შეიძლება დარჩეს კორონავირუსის მწვავე პერიოდის გავლის შემდეგ. ​ერთ-ერთი გახლავთ სწორედ ხველა.“

ივანე ჩხაიძის თქმით, ქრონიკულია ხველა, რომელიც რვა კვირაზე მეტხანს გრძელდება:

„ხველა შეიძლება გაგრძელდეს თვეები, კვირები. როდესაც „ქრონიკულ“ ტერმინს ვიყენებთ ხველის შეფასებისას, ეს არის ხველა რვა კვირაზე მეტი. შესაძლებელია, ბავშვებს კორონავირუსის გადატანის შემდეგ დარჩეთ ქრონიკული ხველა. რა თქმა უნდა, ამ ბავშვების შეფასება არის აუცილებელი. არის თუ არა რაიმე სპეციფიკური სამკურნალო საშუალება? სამწუხაროდ, არა, არცერთ ამ სიმპტომს რაიმე სპეციფიკური სამკურნალო საშუალება არ გააჩნია.“

„თუ კითხვა ეხება ექვს წლის ზემოთ ასაკის ბავშვს, ძალიან მნიშვნელოვანია ამ ბავშვის ფილტვის ფუნქციის დროული შეფასება. მნიშვნელოვანია დოზირებული ფიზიკური აქტივობა, სუფთა ჰაერი, კვება, რომელიც უნდა იყოს ბალანსირებული. ​შესაძლებელია გამოიძებნოს ისეთი პროდუქტი, რომელიც ამ მხრივ ხელს შეუწყობს ბავშვის რეაბილიტაციას. ეს ხანგრძლივი პროცესია და აუცილებლად მოითხოვს დაკვირვებას, შეფასებას, არამხოლოდ ფილტვების, არამედ სხვა სისტემებისაც. არცერთი სხვა ვირუსი ან ბაქტერია ასეთ ხანგრძლივ ნარჩენ მოვლებს არ ტოვებს. ამ მხრივ ეს მართლაც გამორჩეული ვირუსია,“ - აღნიშნულ საკითხზე ივანე ჩხაიძემ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო: ​„პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“

წაიკითხეთ სრულად