Baby Bag

„ბუნება არის ბრძენი, განსაცდელს მოავლენს მაშინ, როდესაც ეს საჭიროა,“- ფსიქოლოგი ნანა ჩაჩუა

„ბუნება არის ბრძენი, განსაცდელს მოავლენს მაშინ, როდესაც ეს საჭიროა,“- ფსიქოლოგი ნანა ჩაჩუა

​ფსიქოლოგი ნანა ჩაჩუა კორონავირუსის პანდემიისადმი მოსახლეობის განწყობაზე საუბრობს და აცხადებს, რომ გულგრილობა ან პანიკა საფრთხეზე არასწორი რეაქციაა:

“ჩვენს დღევანდელ მდგომარეობას ზუსტად მიესადაგება ალბერ კამიუს „შავი ჭირი.“ ქალაქში შავი ჭირია და ადამიანები ამის გაცნობიერებას გაურბიან. როდესაც გაცნობიერებას გაურბიხარ, იქ საბედისწერო შედეგი დგება. თუ ადეკვატური ხარ რეალობასთან დამოკიდებულებაში, აღიქვამ, იგებ, გამოხატავ, მაშინ ამ სიტუაციის მართვა და რეგულირება შეგიძლია. თუ საფრთხის პროპორციულია შენი შიში, მაშინ მასთან შესაბამისი დამოკიდებულება გექნება. ​თუ შიში იმაზე მეტია, ვიდრე საფრთხე, მაშინ ეს არის პანიკა. თუ გულგრილობას იჩენ და ამის დანახვას გაურბიხარ, მაშინ ჩვეულებრივ, ყოფით ენაზე რომ ვთქვათ, ბრიყვი ხარ. ეს არის, როდესაც პასუხისმგებლობას გაურბიხარ არსებულ ვითარებასთან მიმართებაში.“

ნანა ჩაჩუას თქმით, ყველაზე ლოგიკური დამოკიდებულება იმ ადამიანებს ჰქონდათ, რომელთა რეაქცია საფრთხის პროპორციული იყო:

​დღევანდელი ქართული საზოგადოების მდგომარეობა ასეთია. თავდაპირველი რეაქცია ნაწილში იყო ​გულგრილი, შეიძლება ითქვას, ბრიყვული. გარკვეულ ნაწილში ეს ახლაც გრძელდება. მეორე ნაწილში იყო პანიკური მდგომარეობა. იყო საზოგადოების ის ნაწილიც, რომლის რეაგირება, აღქმა და გამოხატვა იმისა, რაც ხდებოდა, იყო პროპორციული. პირველ ეტაპზე სწორედ ამ ნაწილის დახმარებით გახდა მართვადი სიტუაცია.“

ნანა ჩაჩუა აცხადებს, რომ ადამიანები რეალობას არ უნდა გაურბოდნენ და არასწორი ქცევის კორექტირებას უნდა ცდილობდნენ:

„შემდეგ მოხდა ის, რაც ხდება კამიუს „შავ ჭირში.“ კარანტინში მყოფ ადამიანს შეყვარებული ჰყავს ქალაქგარეთ და ყველა ღონისძიებას უნდა მიმართოს, რომ მას შეხვდეს. ეს არის რეალობიდან გაქცევა. ეს არ არის სიყვარული. ეს დამოკიდებულება არის საკორექციო. დღეს შეგვახსენა ჩვენმა წარსულმა თავი, რომლის დავიწყებასაც მუდმივ რეჟიმში ვცდილობთ. ძველ საქართველოში ჩვენ ერთმანეთს ვესალმებოდით მკერდზე ხელის მიდებით და თავის დახრით. ამას მეც შევესწარი.“

„ბუნება არის ბრძენი, განსაცდელს მოავლენს მაშინ, როდესაც ეს საჭიროა. თუ განსაცდელის საჭიროებას ჩვენ ადეკვატურად მივხვდებით, დავფიქრდებით, თვითჩაღრმავების პროცესში გადავიყვანთ ჩვენი აზროვნების მიმართულებას, რომელიც სულ გარეთ გარბის ბრჭყვიალა საგნებისკენ, დროსტარებისკენ, დავფიქრდებით იმაზე, რომ ​სიცოცხლე უპირველესია, მაშინ მივხვდებით, რომ სიცოცხლისა და სიკვდილის ერთიანობა კიდევ უფრო უპირველესია. სადაც სიცოცხლეა, იქ სიკვდილი არსებობს. სიკვდილი, რომელიც სიცოცხლეში მოპოვებული გაქვს, არის სწორედ „სიკვდილითა სიკვდილისა დამთრგუნველი.“ ჩვენ ყველანაირად მოგვეცა ახლა საშუალება XXI საუკუნის დასაწყისში, ციფრული ტექნოლოგიების ეპოქაში, გავიხსენოთ, რომ ჩვენ ადამიანები ვართ და ვართ პასუხისმგებელი საკუთარი თავის, საზოგადოების, ბუნების წინაშე,“ - აღნიშნავს ნანა ჩაჩუა

​წყარო


არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„თუ ვინმეს მიმართ გაქვს აღტაცება, გიყვარს, გიხარია, პატივს სცემ, არ დააგვიანო, თქვი! თუ ახ...
​ფსიქოლოგი ნანა ჩაჩუა გულწრფელობის შესახებ საუბრობს და გვირჩევს, რომ ჩვენი დადებითი ემოციების ან დამოკიდებულებების შესახებ ხმამაღლა ვისაუბროთ, ნეგატიური აზრები კი დაუფიქრებლად არ გავაჟღეროთ:„მეორე ადა...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„სამ წლამდე ბავშვის ტვინი ყველაზე სწრაფად ვითარდება. იმისთვის, რომ მოხდეს მისი თავის ტვინის ორივე ნახევარსფეროს თანაბრად განვითარება, მნიშვნელოვანია მუსიკის მოსმენა“

„სამ წლამდე ბავშვის ტვინი ყველაზე სწრაფად ვითარდება. იმისთვის, რომ მოხდეს მისი თავის ტვინის ორივე ნახევარსფეროს თანაბრად განვითარება, მნიშვნელოვანია მუსიკის მოსმენა“

რა ზეგავლენას ახდენს მუსიკა ბავშვის ფსიქო-ემოციურ განვითარებაზე, რას უწყობს ხელს და როგორ მუსიკას მივანიჭოთ უპირატესობა, როგორც ორსულობის პერიოდში, ასევე ბავშვის დაბადების შემდეგ? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ლელი ყიფიანი.

- ქალბატონო ლელი, აქვს თუ არა მნიშვნელობა ბავშვების პიროვნული, ფსიქო-ემოციური განვითარების კუთხით მუსიკას, რომელსაც ვასმენინებთ?

- სკოლამდელი ასაკი არის ის პერიოდი, როდესაც საფუძველი ეყრება და ყველაზე აქტიურად მიმდინარეობს ადამიანის პიროვნების ჩამოყალიბება, რომელზეც პასუხისმგებლობა, უპირველეს ყოვლისა, ეკისრება ოჯახს (მშობლებს) და შემდეგ მის სოციალურ გარემოს. ამ პერიოდში, გარდა კოგნიტური უნარებისა, ძალიან მნიშვნელოვანია პიროვნების ფსიქო-ემოციური განვითარება. სკოლამდელ ასაკში ბავშვი უკვე ფლობს ემოციების ფართო სპექტრს, შეუძლია მართოს საკუთარი ემოციური რეაქციები, უვითარდება ემოციური ექსპრესია, ემპათია და შეუძლია ადეკვატურად შეაფასოს საკუთარი ქმედებები და სხვა.

ბავშვის ფსიქო-ემოციურ განვითრებაზე სხვადასხვა ფაქტორი მოქმედებს და ერთ-ერთი არის მუსიკის მოსმენა, რომელიც ძლიერ გავლენას ახდენს ბავშვის ფსიქიკაზე და ხელს უწყობს მის კოგნიტური, ფიზიკური   თუ შემოქმედებითი უნარების განვითარებას. უძველესი დროიდან მოყოლებული მუსიკა გამოიყენებოდა, როგორც სამკურნალო საშუალება. მაგალითად, ითვლებოდა, რომ მელანქოლიის მქონე ადამიანის გართობა აუცილებელი იყო მუსიკით. ამიტომ მიიჩნევდნენ, ექიმს აუცილებლად უნდა ჰქონოდა დაკვრის და სიმღერის უნარი. არისტოტელე ამბობდა, როდესაც ადამიანი უსმენს მუსიკას,  მთლიანად იცვლება მისი სულიერი მდგომარეობაო.

მუსიკა გავლენას ახდენს ადამიანის ნერვულ სისტემაზე. მას შეიძლება ჰქონდეს, როგორც დამამშვიდებელი, ასევე ამგზნები ზემოქმედება. ის ხელს უწყობს დადებითი ემოციების განვითარებას. მრავალი კვლევა არის ჩატარებული,  თუ რა გავლენა აქვს მუსიკას თავის ტვინზე და აღმოჩნდა, რომ ნებისმიერი მუსიკის მოსმენა ააქტიურებს თავის ტვინის ქერქს, განსაკუთრებით,  საფეთქლის წილს, რომელიც სმენის ორგანოების მეშვეობით მიღებული ინფორმაციის გადამუშავებაზე არის პასუხისმგებელი და ასევე ააქტიურებს თავის ტვინის იმ ნაწილს, რომელიც დაკავშირებულია ემოციებთან. თავის ტვინის ქერქის აქტივაცია აუმჯობესებს ნივთიერებათა ცვლას, სისხლის მიმოქცევას და სუნთქვას, ასტიმულირებს აზროვნების პროცესებს და აუმჯობესებს მეხსიერებას, რაც ხელს უწყობს ადამიანის ინტელექტუალური დონის ზრდას, შედეგად უმჯობესდება შრომისუნარიანობა. სამ წლამდე ბავშვის ტვინი ყველაზე სწრაფად ვითარდება, ამ პერიოდში იღებს ყველაზე მეტ ინფორმაციას. იმისთვის, რომ მოხდეს მისი თავის ტვინის ორივე ნახევარსფეროს თანაბრად განვითარება, მნიშვნელოვანია მუსიკის მოსმენა, რადგანაც მელოდიას აღიქვამს ორივე ნახევარსფერო.

ადრეული ასაკიდან მუსიკის მოსმენა აფართოვებს ბავშვის ემოციურ გამოცდილებას, ეხმარება მას ემოციების გამოხატვას, გაცნობიერებასა და სხვისი ემოციების გაგებაში (ზოგადად ემოციური სფერო მნიშვნელოვან როლს ასრულებს პიროვნების ჩამოყალიბებაში), ხელს უწყობს მის სულიერ, კულტურულ განვითარებას, ასევე ავითარებს მუსიკალურ გემოვნებას, ეხმარება სოციალიზაციაში და გავლენას ახდენს მეხსიერიების, აღქმის და ყურადღების კონცენტრაციის განვითარებაზე.

გარდა ამისა, მუსიკა გავლენას ახდენს ბავშვის ფიზიკურ განვითარებაზე, რადგან შეიცავს ისეთ ელემენტებს, როგორებიცაა: რიტმი, ტემპი, მელოდია და სხვა, რაც მნიშვნელოვანია მოტორიკის განვითარებისთვის, აუმჯობესებს კოორდინაციას და მოძრაობას.

- რა სახის მუსიკას მივანიჭოთ უპირატესობა?

- უმჯობესია, ბავშვებს მრავალფეროვანი მუსიკა შევთავაზოთ: კლასიკური მუსიკა, ფოლკლორი და ჯაზი.

კვლევებმა აჩვენა, რომ კლასიკური მუსიკის მოსმენა, განსაკუთრებით, მოცარტის, შოპენის და სხვათა  ნაწარმოებების, ამცირებს სისხლში სტრესის ჰორმონის, კორტიზოლის რაოდენობას, აქვს დამამშვიდებელი და ტკივილგამაყუჩებელი ეფექტი. ააქტიურებს ყურადღებას, კონცენტრაციას და აუმჯობესებს მეხსიერებას.

- მითია თუ რეალობა, რომ ორსულობის პერიოდში კლასიკური მუსიკის მოსმენა ნაყოფზე დადებით ზეგავლენას ახდენს?

- არ არის მითი. მუცლად ყოფნის პერიოდში, დაახლობით 18 კვირამდე, უკვე შეუძლია ბგერების გარჩევა. დადასტურებულია, რომ ნაყოფი თავს აბრუნებს იქით, საიდანაც ესმის ხმა და დაახლოებით 25 კვირისთვის შეუძლია დედის ხმის, სიტყვების და რიტმის გარჩევა. ის რეაგირებს, როგორც მშვიდ და დაბალ, ასევე ხმამაღალ მუსიკაზე, ამიტომ უმჯობესია კლასიკური, მშვიდი და სასიამოვნო მუსიკის მოსმენა, რომელიც იწვევს დადებით განწყობას.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად