რა სიმპტომები გვაფიქრებინებს, რომ ძუძუს კიბოსთან გვაქვს საქმე და რა არის გამომწვევი მიზეზები? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ონკოქირურგი, მამოლოგი თამარ აბულაძე.
- რამდენად ხშირია ძუძუს კიბო ქალებში?
- ქალთა ონკოლოგიურ დაავადებათა შორის ძუძუს კიბო პირველ ადგილზეა, შემდეგ მოდის საშვილოსნოს ყელის და ტანის სიმსივნეები, ბოლო პერიოდში შეინიშნება ძუძუს კიბოს გაახალგაზრდავების ტენდენცია 35 და ზემოთ ასაკში.
- ძირითადად, რა არის გამოწვევი მიზეზები?
- რისკფაქტორების ჯგუფიდან აღსანიშნავია:
ადრეული მენარხე (მენსტრუალური ციკლის დაწყება);
გვიანი მენოპაუზა (კლიმაქსი);
ხშირი აბორტები, გენეტიკური განწყობა, განსაკუთრებით, პირველი ხაზის ქალბატონებში (დედა და დეიდა);
ენდოკრინული და დისჰორმონალური ცვლილებების მოშლა, ასაკოვან ქალბატონებში პოსტრავმული წარმონაქმნები.
ონკოლოგიური დაავადების რისკს ზრდის ჰორმონალური დისბალანსის შედეგად მიმდინარე პროცესები, რომელშიც ჩართულია მთელი ენდოკრინული სისტემა. ამ პროცესს მიეკუთნება მასტოპათია, განსაკუთრებით საყურადღებოა მისი კვანძოვანი ფორმა, სწრაფად მზარდი ფიბროადენომა (ფილოიდი), სქელკედლიანი კისტები, სადინარშიდა პაპილომა, რომელიც კლინიკურად მხოლოდ სისხლიანი, ან მუქი ყავისფერი გამონადენით ხასიათდება, ხშირია პოსტრავმული წარმონაქმნები, განსაკუთრებით ხანდაზმულ ქალბატონებში, იგი დაზიანებული ან დაჟეჟილი ქსოვილიდან ვითარდება იქ, სადაც იყო ეგრედწოდებული ჰემატომა. მისი ალაგების შემდეგ ხშირია კარგად პალპირებადი წარმონაქმნი.
- რა სიმპტომები გვაფიქრებინებს, რომ მკერდის კიბოსთან გვაქვს საქმე?
- საეჭვო ნიშნებს შორის აღსანიშნავია: ძუძუს ფორმის შეცვლა, კანის გასქელება (ლიმონის ქერქი), გასინჯვადი წარმონაქმნის არსებობა, გადიდებული იღლიის ლიმფური კვანძები, ძუძუს თავის დვრილის ჩაბრუნება, სისხლიანი გამონადენი.
- როგორ უნდა ავირიდოთ თავიდან და როდის მივმართოთ ექიმს?
- იმისათვის, რომ დროულად მოხდეს ძუძუს კიბოს პრევენცია, საჭიროა ქალბატონებმა დროულად ჩაიტარონ სკრინინგი და ნებისმიერი საეჭვო ნიშნის აღმოჩენის შემთხვევაში მიმართონ ექიმ მამოლოგს. გისურვებთ ჯანმრთელობას!
„ხელს რომ დავიბანთ, ტელეფონს შევეშვათ, საჭმელი ვჭამოთ და კვების დასრულების შემდეგ დავუბრუნდეთ ტელეფონს,“- გიორგი ღოღობერიძის რეკომენდაცია
ონკოლოგმა გიორგი ღოღობერიძემ ვირუსებისგან თავის დაცვის წესებზე ისაუბრა და ფაღარათის შემთხვევაში დიეტის საჭიროებას გაუსვა ხაზი:
„ძალიან მარტივი ტაქტიკა არსებობს. ჩვენ ასეთი ჩვევა გვაქვს. შევდივართ აბაზანაში, ხელს დავიბანთ, გამოვდივართ და ტელეფონს ისევ ხელში დავიჭერთ. ასე ვჭამთ მერე საჭმელს. ამ ტელეფონზეა სწორედ ის ბაქტერიები, რომლებიც შენ მთელი დღის განმავლობაში შეგხვდა. ყოველ ჯერზე, როდესაც ჩვენ რაღაცას პირში მოვითავსებთ, ეს იქნება საკვები, თუ ბავშვის შემთხვევაში თითი, ის ყოველთვის უნდა იყოს დაბანილი.
ბაქტერიები არ ვრცელდება დაჟინებული მზერით. ისინი ვრცელდება სწორედ ფეკალურ-ორალური გზით. მოკიდე ხელი, შემდეგ ხელი პირში ჩაიდე და გავრცელდა. შეიძლება ჩვენ ნივთები მუდმივად არ ვწმინდოთ, მაგრამ ხელს რომ დავიბანთ, ტელეფონს შევეშვათ. საჭმელი ვჭამოთ და კვებას რომ დავასრულებთ, მერე ისევ განვაახლოთ ეს პროცესი.
ფაღარათის დროს დიეტის დაცვა საჭიროა. თუ ადამიანი იღებს მარტივ ნახშირწყლებს, რაც უცებ ათვისებადია, ეს შეიძლება კიდევ უფრო ზრდიდეს ფაღარათის სიმძიმეს. ჩემი ბავშვობის დროს ასეთი პრაქტიკა იყო, რომ ფაღარათის შემდეგ კომპოტს დაგალევინებდნენ. ასეთი მარტივი ნახშირწყლებით გაჯერებული სასმელები ერთ-ერთი ყველაზე არასასურველი რაღაც არის, რაც უნდა გააკეთო ფაღარათის დროს. რა სჭირდება ფაღარათს? სითხე და ელექტროლიტები, რაც ადამიანს ფაღარათის დროს სჭირდება და აფთიაქში იყიდება,“- მოცემულ საკითხზე გიორგი ღოღობერიძემ TV პირველის გადაცემაში „პირველამდე“ ისაუბრა.