რა სიმპტომები გვაფიქრებინებს, რომ ძუძუს კიბოსთან გვაქვს საქმე და რა არის გამომწვევი მიზეზები? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ონკოქირურგი, მამოლოგი თამარ აბულაძე.
- რამდენად ხშირია ძუძუს კიბო ქალებში?
- ქალთა ონკოლოგიურ დაავადებათა შორის ძუძუს კიბო პირველ ადგილზეა, შემდეგ მოდის საშვილოსნოს ყელის და ტანის სიმსივნეები, ბოლო პერიოდში შეინიშნება ძუძუს კიბოს გაახალგაზრდავების ტენდენცია 35 და ზემოთ ასაკში.
- ძირითადად, რა არის გამოწვევი მიზეზები?
- რისკფაქტორების ჯგუფიდან აღსანიშნავია:
ადრეული მენარხე (მენსტრუალური ციკლის დაწყება);
გვიანი მენოპაუზა (კლიმაქსი);
ხშირი აბორტები, გენეტიკური განწყობა, განსაკუთრებით, პირველი ხაზის ქალბატონებში (დედა და დეიდა);
ენდოკრინული და დისჰორმონალური ცვლილებების მოშლა, ასაკოვან ქალბატონებში პოსტრავმული წარმონაქმნები.
ონკოლოგიური დაავადების რისკს ზრდის ჰორმონალური დისბალანსის შედეგად მიმდინარე პროცესები, რომელშიც ჩართულია მთელი ენდოკრინული სისტემა. ამ პროცესს მიეკუთნება მასტოპათია, განსაკუთრებით საყურადღებოა მისი კვანძოვანი ფორმა, სწრაფად მზარდი ფიბროადენომა (ფილოიდი), სქელკედლიანი კისტები, სადინარშიდა პაპილომა, რომელიც კლინიკურად მხოლოდ სისხლიანი, ან მუქი ყავისფერი გამონადენით ხასიათდება, ხშირია პოსტრავმული წარმონაქმნები, განსაკუთრებით ხანდაზმულ ქალბატონებში, იგი დაზიანებული ან დაჟეჟილი ქსოვილიდან ვითარდება იქ, სადაც იყო ეგრედწოდებული ჰემატომა. მისი ალაგების შემდეგ ხშირია კარგად პალპირებადი წარმონაქმნი.
- რა სიმპტომები გვაფიქრებინებს, რომ მკერდის კიბოსთან გვაქვს საქმე?
- საეჭვო ნიშნებს შორის აღსანიშნავია: ძუძუს ფორმის შეცვლა, კანის გასქელება (ლიმონის ქერქი), გასინჯვადი წარმონაქმნის არსებობა, გადიდებული იღლიის ლიმფური კვანძები, ძუძუს თავის დვრილის ჩაბრუნება, სისხლიანი გამონადენი.
- როგორ უნდა ავირიდოთ თავიდან და როდის მივმართოთ ექიმს?
- იმისათვის, რომ დროულად მოხდეს ძუძუს კიბოს პრევენცია, საჭიროა ქალბატონებმა დროულად ჩაიტარონ სკრინინგი და ნებისმიერი საეჭვო ნიშნის აღმოჩენის შემთხვევაში მიმართონ ექიმ მამოლოგს. გისურვებთ ჯანმრთელობას!
„ყოველ ლუკმაზე დიდი რაოდენობით წყლის დაყოლება არ არის სწორი გადაწყვეტილება,“- ნუტრიციოლოგი მარი მალაზონია
ნუტრიციოლოგმა მარი მალაზონიამ კვების დროს წყლის სწორად მიღების წესებზე ისაუბრა:
„ჭამის დროს წყლის მიღება შეიძლება, მაგრამ გააჩნია როგორ და გააჩნია ვისთვის. უნდა შევთანხმდეთ, რომ ადამიანები ვართ განსაკუთრებულები და ჩვენს განსხვავებულობას აქვს ხიბლი. ჩვენ კვების ჩვევაც განსხვავებული გვაქვს და საკვების მიღების წესიც განსხვავებული გვაქვს, წყალიც განსხვავებულად გვჭირდება.
კვებამდე 15-20 წუთით ადრე წყლის მიღება არის კარგი არჩევანი. როდესაც ვლაპარაკობთ კვების მოწესრიგებაზე, ეს არის სიგნალი ორგანიზმისა და საჭმლის მომნელებელი სისტემისთვის, რომ „მე მოვდივარ.“ ეს არის შემზადება ყველანაირი თვალსაზრისით. კუჭის სავსეობის ეფექტი არის 15-20 წუთი. მერე ეს წყალი შეიწოვება და ეს ეფექტი დამთავრებულია.
როდესაც ვლაპარაკობთ საკვებთან დაკავშირებით, მივირთმევ საკვებს და მწყურია, ყოველ ლუკმას როდესაც აყოლებენ წყალს, ეს არის სპეციალური წვრთნა კუჭის ტევადობის გასაზრდელად. ბურგერების კონკურსი რომ არის, წინასწარ ასე ემზადებიან, რომ გაზარდონ კუჭი. ყოველ ლუკმაზე დიდი რაოდენობით წყლის დაყოლება არ არის სწორი გადაწყვეტილება, მაგრამ ეს იმას არ ნიშნავს, რომ ჭამის პროცესში მე არ დავლიო წყალი. მე დავასრულე კვება, ბოლო ლუკმა მივირთვი და დავაყოლე წყალი, აქაც არის გამონაკლისები. არიან ადამიანები, რომლებმაც არ შეიძლება ასეთი გადაწყვეტილება მიიღონ, მაგალითად, ვისაც აქვს რეფლუქსი,“- მოცემულ საკითხზე მარი მალაზონიამ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.