Baby Bag

როგორ მოვიქცეთ, თუ ბავშვი ცუდ ნიშნებს იღებს? – 5 საინტერესო რჩევა მშობლებს

როგორ მოვიქცეთ, თუ ბავშვი ცუდ ნიშნებს იღებს? – 5 საინტერესო რჩევა მშობლებს

თუ ბავშვი ცუდ ნიშნებს იღებს, ყვირილი გამოსავალი არ არის და პრობლემის მოგვარებაში არ დაგეხმარებათ. მნიშვნელოვანია, რომ შვილს სირთულეების აღმოჩენასა და ცვლილებების განხორციელებაში დაეხმაროთ.

  • შეინარჩუნეთ სიმშვიდე

ბავშვმა უნდა ისწავლოს და აკადემიურ მოსწრებაზე უნდა იზრუნოს. სწორედ ამიტომ, შვილების ცუდ ნიშნებზე მშობლები აგრესიულად რეაგირებენ. საკუთარ ემოციებზე კონტროლის დაკარგვა გამოსავალი არ არის. ყვირილი, ბავშვის შეურაცხყოფა და მუქარა თქვენ შორის ურთიერთობას გააფუჭებს და ბავშვის ემოციურ მდგომარეობას დაამძიმებს. ამის საპირისპიროდ, სიმშვიდის შენარჩუნება, ბავშვთან საუბარი და ცუდი ნიშნების მიღების გამომწვევი მიზეზების დადგენა სამომავლოდ პრობლემის მოგვარებაში დაგეხმარებათ. პრობლემის გადაჭრის გზის მოძიება გაცილებით მნიშვნელოვანი და სასარგებლოა, ვიდრე კონფლიქტური გარემოს შექმნა.

  • გამოყავით და წაახალისეთ პოზიტიური ასპექტები

არ დაგავიწყდეთ იმ საგნების გამოყოფა, რომელშიც ბავშვი კარგ ნიშნებს იღებს. მისი მიღწევები უნდა აღიაროთ. ხშირად წარუმატებლობა წარმატებას ჩრდილავს, რაც ძალიან დიდი შეცდომაა. თუ თქვენმა შვილმა მათემატიკაში მაღალი ქულა მიიღო, ხოლო ინგლისურ ენაში დაბალი, მათემატიკაში მისი მიღწევები უყურადღებოდ არ დატოვოთ. მისი მიღწევების აღიარება ბავშვის თვითშეფასებას გააუმჯობესებს, რაც მას მისთვის რთულ საგნებში წარმატების მიღწევას გაუადვილებს.

  • გამოააშკარავეთ შესაძლო პრობლემები, რომლებიც დაბალი ნიშნების მიღმა დგას

ზოგიერთ ბავშვს დასწავლის პრობლემები და სირთულეები აქვს, რასაც სპეციალისტის ჩართულობა და დახმარება ესაჭიროება. გარდა ამისა ოჯახური სირთულეები, თანატოლებთან ურთიერთობის პრობლემები, ბავშვის ემოციური ინტელექტის დონე მნიშვნელოვან გავლენას ახდენს მის აკადემიურ მოსწრებაზე. შესაძლოა, თქვენს შვილს ისეთი პრობლემები აქვს, რომლის შესახებ არაფერი იცით. მნიშვნელოვანია, რომ მსგავსი საკითხები ყურადღების მიღმა არ დატოვოთ.

  • გააუმჯობესეთ ბავშვის დასწავლის ჩვევები და დაეხმარეთ მას დღის განრიგის დაგეგმვაში

სწავლა მხოლოდ სკამზე ჯდომა და წიგნის კითხვა არ არის. დასწავლის ჩვევები და ტექნიკები ძალიან დიდ გავლენას ახდენს კოგნიტური რესურსების სწორად გამოყენებასა და აკადემიურ მოსწრებაზე. ასწავლეთ თქვენ შვილს როგორ გადაანაწილოს დრო სწავლისთვის სწორად, როგორ დაგეგმოს მეცადინეობა და როგორ გამოიყენოს სწორი მეთოდები მასალის ასათვისებლად.

  • შეაქეთ ბავშვი მონდომებისთვის და არა შედეგისთვის

ბავშვი ყოველდღიურად მეცადინეობს, სწავლობს, ნიშნებს კი მას სემესტრის განმავლობაში მხოლოდ რამოდენიმეჯერ უწერენ. მნიშვნელოვანია, მეცადინეობს თუ არა ბავშვი სახლში, ამზადებს თუ არა საშინაო დავალებას. ბავშვს მოტივაცია უნდა გაუჩინოთ, რომ ყოველდღიურად იმუშაოს, იშრომოს და მიზნების მისაღწევად იბრძოლოს. დააფასეთ ბავშვის მონდომება და შრომა. ყურადღებას ნუ გაამახვილებთ მის შედეგებზე. ამით მას მძიმე ტვირთისგან გაათავისუფლებთ და სწავლის პროცესისადმი დადებითად განაწყობთ.

წყარო:​ youaremom.com

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა ფსიქოლოგიურ ზიანს ვაყენებთ ბავშვს, როდესაც ვცდილობთ სასურველი მოქმედება დაშინებით გავაკეთებინოთ - ფსიქოლოგი ანა მეუნარგია

რა ფსიქოლოგიურ ზიანს ვაყენებთ ბავშვს, როდესაც ვცდილობთ სასურველი მოქმედება დაშინებით გავაკეთებინოთ - ფსიქოლოგი ანა მეუნარგია
როგორ უნდა მიუდგეს მშობელი ბავშვს, რომელიც არ უჯერებს (მაგალითად, ჭამის, ჩაცმის, მეცადინეობის დროს) და რა ფსიქოლოგიურ ზიანს ვაყენებთ პატარას, როდესაც ვცდილობთ სასურველი მოქმედება დაშინებით გავაკეთებინოთ? ამ საკითხებზე ​Momsedu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ანა მეუნარგია.

​- ქალბატონო ანა, ხშირად მშობლები ბავშვებს აშინებენ (პოლიცია მოვა, „ბუა“ წაგიყვანს და ა.შ.), რომ საჭმელი აჭამონ, ჩააცვან, დაუჯერონ. რა სახის ზეგავლენას ახდენს ეს ბავშვის ფსიქო-ემოციური განვითარებაზე?

​- მინდა გითხრათ, რომ საკმაოდ ნეგატიური გავლენა აქვს. მარტივად რომ ვთქვათ, ასე ბავშვებს ვასწავლით, საკუთარ საჭიროებებს არ მოუსმინონ. მათ ცხოვრებაში 0-1 წლამდე არის პერიოდი, როცა ბავშვი დამოკიდებულია მშობელზე და გარშემომყოფ უფროსებზე. ბავშვზე მზრუნველი ადამიანი მისი ტირილით უნდა მიხვდეს, თუ რა აწუხებს და რა სჭირდება მას. ასე უყალიბდება პატარას გარემოსა და ადამიანებისადმი ნდობა. თუმცა ამ დროსაც კი ბავშვი მიგვანიშნებს, როდის დანაყრდა, აღარ შია და ა.შ. ე.ი. მნიშვნელოვანია მოსმენა. ასაკის მატებასთან ერთად ნელ-ნელა სწავლობს, რომ მიგვანიშნოს და მერე გვითხრას თავისი საჭიროებების შესახებ, მაგალითად, როდის შია, წყალი უნდა თუ წვენი და ასე შემდეგ. ამ პერიოდში უყალიბდება დამოუკიდებლობისკენ სწრაფვის სურვილი და დამოუკიდებლობის ხარისხიც იზრდება. როცა მშობელი ბავშვს საკუთარი საჭიროებების დაკმაყოფილების შესაძლებლობას აძლევს და ბავშვთან ერთად ცდილობს ამოიცნოს მისი საჭიროებები, პატარა სწავლობს იმის გარჩევას, თუ რა მოსწონს ან არ მოსწონს, როდის სცივა ან შია, რა აინტერესებს და ა.შ. მაშინ კი, როცა მშობელი ბავშვის მაგივრად აკეთებს რაღაცას და თან არ უსმენს, მაგალითად, აცმევს 5 ან 4 წლის ასაკში, მხოლოდ იმას, რაც თავად სურს, ოთახსაც ისე უწყობს, როგორც თავად წარმოუდგენია, მაშინ აჭმევს და მხოლოდ იმას, რაც თვითონ უნდა, ასე ბავშვს ვეუბნებით და ვასწავლით, რომ ის, რაც მას სურს და აინტერესებს უმნიშვნელოა, სხვისი ინტერესები და საჭიროებები მეტად მნიშვნელოვანია, ვასწავლით საკუთარი თავის მიმართ უნდობლობას.

​- არის თუ არა დაშინებით მიღწეული შედეგი ბავშვზე ძალადობა?

​- დაშინება ემოციური, ფსიქოლოგიური ძალადობის ერთ-ერთი ფორმაა, რაც საკმაოდ ნეგატიურად აისახება ბავშვის ემოციურ მდგომარეობაზე და შემდეგ ქცევაზეც. „გუდიანით“ შეშინება კი ცალკე პრობლემაა, რადგან ამით, მშობელი ბავშვს მესიჯს აწვდის, რომ ის თავის პატარას ვერ დაიცავს, რაც უკიდურეს შფოთვასთან ასოცირდება. შედეგად კი ბავშვისგან შეიძლება, მივიღოთ უარესი ქცევა, რადგან მისი ემოციური მდგომარეობა არეულია. შესაძლოა, მშობლები იყენებდნენ დაშინებით მეთოდს და თავადაც ვერ ხვდებოდნენ ამას, ერთ-ერთი მაგალითია, როცა დედა, მამა ან ბებია-ბაბუები ეუბნებიან ხოლმე ბავშვს: „ამის მერე შენი დედა (მამა, ბაბუა) აღარ ვიქნები“, „ე.ი. არ გიყვარვარ, ხო? მაშინ აღარ მოხვიდე, არც მე მიყვარხარ!“. ამით ბავშვის უსაფრთხოების განცდას პირდაპირ ზიანს ვაყენებთ და ვეუბნებით, რომ თუ ის „კარგია“, ჩვენთან იქნება და თუ „ცუდია“, აღარ გვჭირდება. თანაც „ცუდია“ და „კარგია“ განისაზღვრება ბავშვისგან საკუთარი სურვილების, ინტერესების ან საჭიროებების დაცვის დროს (ზოგადად ბავშვის ამ კატეგორიებად დაყოფა, კიდევ ცალკე პრობლემას წარმოადგენს). თუნდაც, როდესაც ვეუბნებით, ჭამე თორე ბუა წაგიყვანს, ამ დროს, ბავშვს არ შია, ან საჭმელი არ მოსწონს და უარს გვეუბნება, ჩვენ კი ამით ვაწვდით მესიჯს, რომ თუ შენ საკუთარ ინტერესებს იცავ, ცუდი ხარ, მე აღარ მჭირდები. ჩვენ მათ ვაყენებთ არჩევანის წინაშე, ან საკუთარი თავი ან მშობელი (ბებია, ბაბუა). სევდიანია, არა?!

​- რამდენად დიდია შანსი, რომ ასეთი ქმედებით ბავშვის ფსიქიკა არასრულფასოვნად (არაჯანსაღად) ჩამოყალიბდეს?

​- როგორც ზემოთ აღვნიშნეთ, ასეთ დროს ადამიანს, ბავშვს უჩნდება დაუცველობის განცდა, მომატებული შფოთვა, ექმნება თვითშეფასებასთან დაკავშირებული პრობლემები, დანაშაულის შეგრძნება სხვადასხვა საკითხის მიმართ.

​- არის კატეგორია ბავშვების, რომლებიც არანაირი ქმედებით არ უჯერებენ მშობლებს, ასეთ შემთხვევაში რას ურჩევდით, როგორ მიუდგნენ შვილებს?

​- მგონია, რომ ასეთი ბავშვები არ არსებობენ. ალბათ, ბავშვი, როცა ასეთ წინააღმდეგობას გვიწევს, აქვს განცდა იმისა, რომ არ უსმენენ და მხოლოდ ასე თუ შეძლებს, გააგებინოს მშობელს თავად რა სურს. მეორე ვარიანტია, რომ ბავშვი ზომავს სადამდე შეუძლია საკუთარი საზღვრის გადაწევა, ამიტომაც, ორივე შემთხვევისთვის მნიშვნელოვანია, რომ მშობელს ჰქონდეს ​ავტორიტეტული აღზრდის სტილი. ფსიქოლოგები საკმაოდ დიდხანს იკვლევდნენ და ეძებდნენ ოპტიმალურ აღზრდის სტილს და კვლევების თანახმად აღმოჩნდა, რომ ავტორიტეტული აღზრდის სტილით ბავშვის აღზრდა საუკეთესოა. ამ დროს, პატარებში ნაკლებია შფოთვა, დეპრესია, თვითშეფასების პრობლემები და ასეთ ოჯახში აღზრდილი ბავშვებიც თავს უფრო ბედნიერად და წარმატებულად გრძნობენ. ავტორიტეტული აღზრდა გულისხმობს სითბოსა და წესების დაცვას შორის ბალანსის დაჭერას. სადაც, ერთი მხრივ, ვითვალისწინებთ ბავშვის სურვილებსა და ინტერესებს, მის ხასიათს, გუნება-განწყობის ამოცნობას, პატივისცემას ვცდილობთ და ამასთან, წესების დაცვით ვამყარებთ ბალანსს. აქ ვგულისხმობ, რომ გვაქვს წესები (რამდენიმე, რასაც ოჯახის ყველა წევრი აუცილებლად იცავს) და ვაკვირდებით ბავშვის ემოციურ მდგომარეობას, რა აწუხებს, რა სურს და ა.შ.

​ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად