რამდენჯერ უნდა ეძინოს ბავშვს დღისგანმავლობაში, არის თუ არა აუცილებელი შუადღის ძილი და როგორი ძილის რუტინა უნდა ჰქონდეს პატარას, რომ ჩაძინება გავუმარტივოთ? - ამ და სხვა საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა მედიცინის დოქტორი, ბავშვთა ნევროლოგი, ნინო გოგატიშვილი.
- რამდენად მნიშვნელოვანია ბავშვებისთვის დღის ძილი და რომელ ასაკში რამდენჯერ უნდა ეძინოს პატარას დღის განმავლობაში?
- ძილი მართლაც ძალიან მნიშვნელოვანია, როგორც ბავშვებისთვის, ისე მოზარდების და მოზრდილებისთვის.
ბავშვებისთვის მნიშვნელოვანია, როგორც დღის, ისე ღამის ძილი. სხვადასხვა ასაკში განსხვავებულია დღის ძილის ჯერადობა, დღის და ღამის ძილის ხანგრძლივობა. თუმცა აუცილებლად გასათვალისწინებელია ინდივიდუალური თავისებურებებიც.
ჩვილობის ასაკში (1 წლამდე) დღის ძილის ხანგრძლივობა არის 3-4 საათი, ღამის ძილის ხანგრძლივობა - 10 საათი. ამ ასაკში დღისით ბავშვები იძინებენ 2-3 ჯერ, შედარებით პატარები (2-3 თვის) 3-4 ჯერ. 1,5-2 წლის ასაკში ბავშვების უმრავლესობა დღეში 1-2 ჯერ იძინებს, დღის ძილის ხანგრძლივობა ამ ასაკში დაახლოებით 2-2,5 საათია. ღამით სძინავთ 11-12 საათის მანძილზე.
უფრო კონკრეტულად, სხვადასხვა ასაკში ძილის ხანგრძილობა ასეთია:
2-12 თვის ასაკში - საშუალოდ ძილის ხანგრძლივობა 15-16 საათია;
1-2 წ.- ძილის ხანგრძლივობა 14 საათია;
3-5 წ.- ძილის ხანგრძლივობა 10-13 საათია;
6-11 წ.- ძილის ხანგრძლივობა 9-10 საათია;
13-18 წ. - ძილის ხანგრძლივობა 8-9 საათია.
- ზოგიერთ ბავშვს არ სძინავს შუადღეზე. ეს წარმოადგენს თუ არა პრობლემას?
- 3 წლამდე ასაკის ბავშვების უმრავლესობა იძინებს დღისით. მშობლები გადაწყვეტენ ხოლმე, ბავშვი არ დააძინონ დღისით იმ მოტივით, რომ ღამით პატარამ ადრე დაიძინოს. ხშირად ეს ძილის დარღვევის მიზეზი ხდება და ბავშვები ღამითაც ვეღარ იძინებენ, ადვილად ღიზიანდებიან, ტირიან, ჭირვეულობენ.
ძალიან მნიშვნელოვანია ძილის რეჟიმის დაცვა. საჭიროა 3 წლამდე ასაკის ბავშვი იძინებდეს დღისით, შუადღემდე და არა შუადღის შემდეგ, რომ არ მოხდეს ღამის ძილის გადავადება. ღამით ბავშვი უნდა იძინებდეს არაუგვიანეს საღამოს 9 საათისა, შესაბამისად, დილით უნდა იღვიძებდეს 8 საათზე. მნიშვნელოვანია ამ რეჟიმის ზუსტი დაცვა. ძილისთვის მომზადება სასურველია, დავიწყოთ ერთსა და იმავე დროს.
- როგორ გავუმარტივოთ პატარას ჩაძინება?
- პატარასთვის ჩაძინების გასამარტივებლად შესაძლოა, გამოვიყენოთ მისთვის საყვარელი რბილი სათამაშო, რომელსაც ჩაეხუტება, ასევე კარგი ვარიანტია ზღაპრის მოყოლა. მნიშვნელოვანია გავითვალისწინოთ, რომ ძილის წინ ბავშვი მსუბუქად ვავახშმოთ და არ გადავტვირთოთ. ასევე ზედმეტი ფიზიკური აქტივობა, კომპიუტერული თამაშები, თუნდაც ანიმაციური ფილმების ნახვა ძილის წინ იწვევს ჩაძინების გაძნელებას. საძინებელ ოთახში სასურველია, არ იყოს ტელევიზორი. გვქონდეს სუსტი განათება, როცა ბავშვი შეიღვიძებს ღამით ადვილად უნდა გაერკვეს გარემოში და უფრო ადვილად შეიბრუნებს ძილს.
- ხელში დაძინება რამდენად მიზანშეწონილია და როცა ძილის დრო აქვს და ტირის, უნდა დავტოვოთ თუ არა თავის საწოლში?
- ხელში დაძინება მიზანშეწონილი არ არის. უკვე 4-5 თვის ასაკიდან ბავშვი უნდა მიეჩვიოს დამოუკიდებლად ჩაძინებას თავის საწოლში. ეს მნიშვნელოვანია, რადგან ბავშვები, რომლებიც იძინებენ დამოუკიდებლად, ასევე ადვილად შეიბრუნებენ ძილს, როცა შეიღვიძებენ არ დასჭირდებათ უფროსის დახმარება.
როცა პატარას ძილის დრო აქვს და ტირის, უნდა დავტოვოთ საწოლში, დავჯდეთ გვერდით რამდენიმე წუთით, მოვეფეროთ. შემდეგ დავტოვოთ, თუ კვლავ აგრძელებს ტირილს, კვლავ შევაკითხოთ და მშვიდად ვუთხრათ, რომ ძილის დროა.
- რა რჩევებს მისცემდით მშობლებს, როგორ ჩამოუყალიბონ ბავშვს სწორი ძილის რუტინა?
- მნიშვნელოვანია, ბავშვს ადრეული ასაკიდან ჰქონდეს ძილის რუტინა, ძილის წინ მომზადება მოხდეს ერთსა და იმავე დროს, ეს მოიცავს, მაგალითად, ბანაობას ძილის წინ. ეს უნდა ემთხვეოდეს იმ დროს, როცა ბავშვს რეალურად ეძინება. როგორც წესი, მშობელი ამჩნევს ხოლმე როდის ეძინება პატარას. ძალიან მნიშვნელოვანია, ეს დრო არ გადავავადოთ რაიმე მიზეზით, მაგალითად, საოჯახო საქმე, სტუმრები და სხვა. ძილის დროის გადავადება იწვევს ძილის დარღვევას.
ღამის ძილზე დადებითად აისახება დღისით, სუფთა ჰაერზე ფიზიკური აქტივობა. ამიტომ დღისით ეცადეთ, აუცილებლად გაასეირნოთ პატარა, დატვირთოთ თამაშებით, ხოლო უშუალოდ ჩაძინებამდე 1-2 საათი ბავშვი არ დატვირთოთ ფიზიკურად.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
რა არის პოზიტიური ყურადღება და რატომ არის ის ბავშვისთვის მნიშვნელოვანი?
მშობელი შვილისადმი პოზიტიურ დამოკიდებულას სხვადასხვა ფორმით გამოხატავს. ის შვილს უღიმის, ნაზად უყურებს თვალებში, ეფერება, მას სასიამოვნო, დადებითი სიტყვებით ამხნევებს, მისი იდეების, აქტივობებისა და ინტერესების მიმართ აღტაცებას ვერ მალავს.
პოზიტიური ყურადღება ბავშვს ძალიან სჭირდება. მისთვის მნიშვნელოვანია, რომ თავს საჭირო ადამიანად გრძნობდეს. ბავშვი უნდა გრძნობდეს, რომ მას სხვებისთვის სიხარული და ბედნიერება მოაქვს. მშობლების მხრიდან გამოჩენილი პოზიტიური ყურადღება, დადებითი რეაქციები და დამოკიდებულებები ბავშვს თავს დაფასებულ, სრულფასოვან ადამიანად აგრძნობინებს.
ბავშვი საკუთარი თავის შესახებ წარმოდგენას წლების განმავლობაში იქმნის. ყველაფერი იმაზეა დამოკიდებული, თუ როგორ ექცევიან მას მშობლები და ის უფროსები, რომლებიც მისთვის მნიშვნელოვანი ადამიანები არიან. იმისთვის, რომ თქვენმა შვილმა თავი უსაფრთხოდ იგრძნოს, მისი შიშები ყოველთვის სათანადო არგუმენტების დახმარებით უნდა დაამარცხოთ, მას ახალ გარემოსთან ადაპტაციაში უნდა დაეხმაროთ და ყოველთვის მის გვერდით იყოთ, როდესაც ეს სჭირდება.
ყოველდღიური აქტივობების დროს მშობელსა და შვილს შორის ძლიერი ურთიერთკავშირი მყარდება. საფენის გამოცვლისას, კვების პროცესში ან ბავშვის სკოლაში წაყვანისას, თქვენ ბავშვს განსაკუთრებული ყურადღება უნდა დაუთმოთ. როდესაც ბანაობის შემდეგ ბავშვს პირსახოცით ამშრალებთ, მისი კოცნა და მოფერება პატარასთვის პოზიტიური გამოცდილებაა. ის გრძნობს, რომ მშობელი მისთვის ყველაფერს სიყვარულით აკეთებს.
ბავშვის ასაკს მნიშვნელობა არ აქვს. მის მიმართ სიყვარულისა და სითბოს გამოსახატად, შეგიძლიათ შემდეგი რეკომენდაციებით იხელმძღვანელოთ:
ბავშვს რაც შეიძლება ხშირად გაუღიმეთ.
გამოიჩინეთ ინტერესი ყველაფრისადმი, რასაც თქვენი შვილი აკეთებს.
ბავშვის საუბარს ყურადღებით და ინტერესით მოუსმინეთ.
შვილთან ერთად გარკვეული რიტუალები ჩამოაყალიბეთ.
პოზიტიური ყურადღების გამოხატვის სხვადასხვა გზა არსებობს, რომლებიც ბავშვის ასაკის მატებასთან ერთად იცვლება.
პოზიტიური ყურადღების გამოხატვა ჩვილი ბავშვებისადმი
ბავშვი დაბადებიდანვე გრძნობს, თუ რა დამოკიდებულება გაქვთ მისდამი, რას აკეთებთ და როგორ იქცევით. მართალია, ჩვილებს თქვენ მიერ ნათქვამი სიტყვების მნიშვნელობა არ ესმით, მაგრამ ისინი თქვენი საუბრის ტონს, მიმიკებს და ქცევებს ყურადღებით აკვირდებიან.
ატირებულ ბავშვს განსაკუთრებული ყურადღება მიაქციეთ, რათა დამშვიდდეს.
ჩვილის ღიმილს ყოველთვის ღიმილით უპასუხეთ.
ჩვილს ხშირად ესაუბრეთ.
ახალშობილს თქვენი გრძნობები ხშირად გაუმხილეთ.
ყურადღება მიაქციეთ, რა აინტერესებს ჩვილს. თუ მას ფერადი სათამაშო მიიზიდავს, ასწავლეთ, როგორ უნდა დაიჭიროს ის ხელში.
პოზიტიური ყურადღების გამოვლენა 1-3 წლამდე ასაკის ბავშვების მიმართ
ბავშვი ასაკის მატებასთან ერთად უკეთ იგებს, თუ რას ეუბნებით ან როგორ ეუბნებით.
ყოველთვის აღნიშნეთ თქვენი შვილის მოსაწონი ქცევა. აუხსენით ბავშვს, რომ ძალიან მოგწონთ, როდესაც ის კუბიკებით თამაშობს.
ბავშვის განცდების გაზიარება სცადეთ. მასთან ერთად იხტუნავეთ და ითამაშეთ.
როდესაც ბავშვს ესაუბრებით, მას პასუხის გაცემის შესაძლებლობა მიეცით. მაშინაც კი, თუ ბავშვს არ შეუძლია სრულფასოვნად საუბარი.
პოზიტიური ყურადღების გამოხატვა სკოლამდელი ასაკის ბავშვისადმი
სკოლამდელი ასაკის ბავშვისადმი პოზიტიური დამოკიდებულების გამოვლენა ძალიან ბევრი ფორმით შეგიძლიათ.
ბავშვისთვის საყვარელი აქტივობებით მასთან ერთად დაკავდით, კუბიკებით ითამაშეთ, ირბინეთ, ერთად დახატეთ ან იმღერეთ.
ბავშვის პოზიტიური ქცევა აუცილებლად წაახალისეთ. თუ თქვენი შვილი სადილის შემდეგ თეფშს ონკანში ჩადებს, შეაქეთ და უთხარით, რომ ის ძალიან გეხმარებათ.
დილით გაღვიძებისას ბავშვს ღიმილით შეეგებეთ, მას თვალებში უყურეთ და მოეფერეთ.
პოზიტიური ყურადღების გამოხატვა სკოლის ასაკის ბავშვისადმი
მართალია, სკოლაში წასვლის შემდეგ ბავშვის ცხოვრება უფრო მრავალფეროვანი ხდება, მაგრამ თქვენი სითბო, მოფერება და ყურადღება მისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია.
როდესაც ბავშვს თქვენთან საუბარი სურს, მიატოვეთ საქმე, რომელსაც აკეთებთ და თქვენს შვილს მოუსმინეთ. შესაძლოა, სკოლის ამბების მოყოლა მან სახლში დაბრუნებისთანავე არ მოისურვოს და ამის შესახებ ძილის წინ გიამბოთ. ბავშვის ამბების მოსასმენად დრო ყოველთვის უნდა გამონახოთ.
როდესაც ბავშვი გესაუბრებათ, მას კითხვები დაუსვით, რათა თქვენი ინტერესი გამოხატოთ და საუბარი გამოაცოცხლოთ.
ბავშვის პოზიტიური ქცევები წაახალისეთ. შეაქეთ ის, თუ მან მეგობრისადმი ყურადღება და ემპათია გამოავლინა.
ყოველთვის პოზიტიურ განწყობაზე ვერ იქნებით და ეს სავსებით ნორმალურია. მთავარია, რომ ბავშვმა თქვენგან უმეტესად სითბო და სიყვარული იგრძნოს. თუ მშობელს ბავშვისთვის დრო არასდროს აქვს, ეს ბავშვზე ნეგატიურ ზეგავლენას ახდენს. ბავშვი მშობლის უყურადღებობას ადრეული ასაკიდანვე გრძნობს. ჩვილები სტრესის ნიშნებს ექვსი თვის ასაკიდან ავლენენ, როდესაც მშობლის ყურადღება აკლდებათ. მშობლის უყურადღებობა ბავშვის ჯანმრთელობასა და კეთილდღეობას უდიდეს ზიანს აყენებს.