რა სიმპტომები გვაფიქრებინებს, რომ ძუძუს კიბოსთან გვაქვს საქმე და რა არის გამომწვევი მიზეზები? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ონკოქირურგი, მამოლოგი თამარ აბულაძე.
- რამდენად ხშირია ძუძუს კიბო ქალებში?
- ქალთა ონკოლოგიურ დაავადებათა შორის ძუძუს კიბო პირველ ადგილზეა, შემდეგ მოდის საშვილოსნოს ყელის და ტანის სიმსივნეები, ბოლო პერიოდში შეინიშნება ძუძუს კიბოს გაახალგაზრდავების ტენდენცია 35 და ზემოთ ასაკში.
- ძირითადად, რა არის გამოწვევი მიზეზები?
- რისკფაქტორების ჯგუფიდან აღსანიშნავია:
ადრეული მენარხე (მენსტრუალური ციკლის დაწყება);
გვიანი მენოპაუზა (კლიმაქსი);
ხშირი აბორტები, გენეტიკური განწყობა, განსაკუთრებით, პირველი ხაზის ქალბატონებში (დედა და დეიდა);
ენდოკრინული და დისჰორმონალური ცვლილებების მოშლა, ასაკოვან ქალბატონებში პოსტრავმული წარმონაქმნები.
ონკოლოგიური დაავადების რისკს ზრდის ჰორმონალური დისბალანსის შედეგად მიმდინარე პროცესები, რომელშიც ჩართულია მთელი ენდოკრინული სისტემა. ამ პროცესს მიეკუთნება მასტოპათია, განსაკუთრებით საყურადღებოა მისი კვანძოვანი ფორმა, სწრაფად მზარდი ფიბროადენომა (ფილოიდი), სქელკედლიანი კისტები, სადინარშიდა პაპილომა, რომელიც კლინიკურად მხოლოდ სისხლიანი, ან მუქი ყავისფერი გამონადენით ხასიათდება, ხშირია პოსტრავმული წარმონაქმნები, განსაკუთრებით ხანდაზმულ ქალბატონებში, იგი დაზიანებული ან დაჟეჟილი ქსოვილიდან ვითარდება იქ, სადაც იყო ეგრედწოდებული ჰემატომა. მისი ალაგების შემდეგ ხშირია კარგად პალპირებადი წარმონაქმნი.
- რა სიმპტომები გვაფიქრებინებს, რომ მკერდის კიბოსთან გვაქვს საქმე?
- საეჭვო ნიშნებს შორის აღსანიშნავია: ძუძუს ფორმის შეცვლა, კანის გასქელება (ლიმონის ქერქი), გასინჯვადი წარმონაქმნის არსებობა, გადიდებული იღლიის ლიმფური კვანძები, ძუძუს თავის დვრილის ჩაბრუნება, სისხლიანი გამონადენი.
- როგორ უნდა ავირიდოთ თავიდან და როდის მივმართოთ ექიმს?
- იმისათვის, რომ დროულად მოხდეს ძუძუს კიბოს პრევენცია, საჭიროა ქალბატონებმა დროულად ჩაიტარონ სკრინინგი და ნებისმიერი საეჭვო ნიშნის აღმოჩენის შემთხვევაში მიმართონ ექიმ მამოლოგს. გისურვებთ ჯანმრთელობას!
შეიძლება თუ არა ასპირინმა ინფარქტი და ინსულტი აგვარიდოს თავიდან, თუ ყოველდღიურად მცირე დოზას დავლევთ? - მარი მალაზონიას რეკომენდაცია
ნუტრიციოლოგმა მარი მალაზონიამ ინფარქტისა და ინსულტის პროფილაქტიკის მიზნით ასპირინის გამოყენების პრაქტიკის შესახებ ისაუბრა:
„უნდა იყოს თუ არა უნივერსალურად ყველა 40 წლის ზემოთ ადამიანისთვის ე.წ. კარდიოასპირინი გამოყენებული, როგორც პროფილაქტიკური საშუალება? კვლევებმა აჩვენა, რომ ეს არჩევანი უფრო მეტ კითხვას აჩენს, ვიდრე მტკიცების საფუძველს. ძალიან ბევრმა ავტორიტეტულმა ორგანიზაციამ გააზიარა ინფორმაცია, რომ გამოიყო ჯგუფები, სადაც დაყოფილი იყო ასაკობრივი ნიშნით ადამიანები. ცალკეული ჯგუფების შემთხვევაში ასპირინის გამოყენების ეფექტიანობაზე იყო ლაპარაკი. რა ამოცანა ჰქონდა ამ ინფორმაციას? შეიძლება თუ არა ასპირინმა ინფარქტი და ინსულტი აგვარიდოს თავიდან, თუ პროფილაქტიკურად დავლევთ მცირე დოზას ყოველდღიურად? აღმოჩნდა, რომ 60 წლის ზემოთ ადამიანების შემთხვევაში, ვისაც არ აქვს გულ-სისხლძარღვთა პათოლოგიები, მათ არ უნდა მივცეთ ასპირინი ყოველდღიურად.
40-დან 59 წლამდე ადამიანს, რომელსაც აქვს რისკი ან აქვს გულ-სისხლძარღვთა სისტემის მხრივ ჩარევა, აუცილებლად სჭირდება თავისი სქემის ერთგულად დაცვა, როგორც ექიმმა დაუნიშნა. თუ 60 წლის და ზემოთ ასაკის ადამიანი არის ჯანმრთელი, მაშინ ასპირინის პროფილაქტიკური გამოყენება არ არის საჭირო. რისკისა და სარგებლის გაანალიზების შემდეგ, აპრილის ბოლოს გამოქვეყნდა სრულიად ახალი გზამკვლევი, რომელიც გვეუბნება, რომ პროფილაქტიურად 60 წლის ზემოთ ადამიანებმა, თვითნებურად ასპირინი არ უნდა მიიღონ, თუნდაც მინიმალური დოზით.
ბევრი თქვენგანი ასპირინს იყენებს მურაბაში, იმისთვის, რომ კარგად დააკონსერვონ პროდუქტები. ეს ტრადიცია საქართველოში ძალიან მოდურია. ბრონქული ასთმის შემთხვევაში, თუ სადმე არის დაფარული სალიცილის მჟავა, მას შეიძლება ჰქონდეს მაპროვოცირებელი ფაქტორის დატვირთვა ბრონქული ასთმის შეტევის განვითარებისთვის. როდესაც ასპირინს ვამატებთ მურაბაში, ხილფაფაში, ეს არის რისკი, რომლითაც ჩვენს ორგანიზმს ვტვირთავთ,“- მოცემულ საკითზე მარი მალაზონიამ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.