რა სიმპტომები გვაფიქრებინებს, რომ ძუძუს კიბოსთან გვაქვს საქმე და რა არის გამომწვევი მიზეზები? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ონკოქირურგი, მამოლოგი თამარ აბულაძე.
- რამდენად ხშირია ძუძუს კიბო ქალებში?
- ქალთა ონკოლოგიურ დაავადებათა შორის ძუძუს კიბო პირველ ადგილზეა, შემდეგ მოდის საშვილოსნოს ყელის და ტანის სიმსივნეები, ბოლო პერიოდში შეინიშნება ძუძუს კიბოს გაახალგაზრდავების ტენდენცია 35 და ზემოთ ასაკში.
- ძირითადად, რა არის გამოწვევი მიზეზები?
- რისკფაქტორების ჯგუფიდან აღსანიშნავია:
ადრეული მენარხე (მენსტრუალური ციკლის დაწყება);
გვიანი მენოპაუზა (კლიმაქსი);
ხშირი აბორტები, გენეტიკური განწყობა, განსაკუთრებით, პირველი ხაზის ქალბატონებში (დედა და დეიდა);
ენდოკრინული და დისჰორმონალური ცვლილებების მოშლა, ასაკოვან ქალბატონებში პოსტრავმული წარმონაქმნები.
ონკოლოგიური დაავადების რისკს ზრდის ჰორმონალური დისბალანსის შედეგად მიმდინარე პროცესები, რომელშიც ჩართულია მთელი ენდოკრინული სისტემა. ამ პროცესს მიეკუთნება მასტოპათია, განსაკუთრებით საყურადღებოა მისი კვანძოვანი ფორმა, სწრაფად მზარდი ფიბროადენომა (ფილოიდი), სქელკედლიანი კისტები, სადინარშიდა პაპილომა, რომელიც კლინიკურად მხოლოდ სისხლიანი, ან მუქი ყავისფერი გამონადენით ხასიათდება, ხშირია პოსტრავმული წარმონაქმნები, განსაკუთრებით ხანდაზმულ ქალბატონებში, იგი დაზიანებული ან დაჟეჟილი ქსოვილიდან ვითარდება იქ, სადაც იყო ეგრედწოდებული ჰემატომა. მისი ალაგების შემდეგ ხშირია კარგად პალპირებადი წარმონაქმნი.
- რა სიმპტომები გვაფიქრებინებს, რომ მკერდის კიბოსთან გვაქვს საქმე?
- საეჭვო ნიშნებს შორის აღსანიშნავია: ძუძუს ფორმის შეცვლა, კანის გასქელება (ლიმონის ქერქი), გასინჯვადი წარმონაქმნის არსებობა, გადიდებული იღლიის ლიმფური კვანძები, ძუძუს თავის დვრილის ჩაბრუნება, სისხლიანი გამონადენი.
- როგორ უნდა ავირიდოთ თავიდან და როდის მივმართოთ ექიმს?
- იმისათვის, რომ დროულად მოხდეს ძუძუს კიბოს პრევენცია, საჭიროა ქალბატონებმა დროულად ჩაიტარონ სკრინინგი და ნებისმიერი საეჭვო ნიშნის აღმოჩენის შემთხვევაში მიმართონ ექიმ მამოლოგს. გისურვებთ ჯანმრთელობას!
„სათამაშოების და საგნების დამდუღვრა კატეგორიულად არასწორია,“- ბავშვთა ნევროლოგი ბაკურ კოტეტიშვილი
ბავშვთა ნევროლოგმა ბაკურ კოტეტიშვილმა ბავშვისთვის სახლში სტერილური გარემოს შექმნის ნეგატიურ მხარეებზე ისაუბრა:
„სათამაშოების და საგნების დამდუღვრა კატეგორიულად არასწორია. უბრალოდ ჩვენი საკუთარი ხელიდან და სახიდანაც იმდენი ბაქტერია გადადის, რომელსაც ვერავინ ვერ საზღვრავს. ვერ დამდუღრავ მთელ სახლს, ვერ დამდუღრავ მთელ გარემოს. ვერანაირ სახლში ვერ მოაწყობთ იმ სისტემას, რაც არის ბუნებრივად გარეთ. იმდენი სტიმულია გარეთ, უბრალოდ სიომ დაუბერა და ფოთოლი ააფრიალა, ეს უკვე სტიმულია ბავშვისთვის. რატომ მოსწონს მას ყველაფრისთვის ხელის ხლება, ეს არის ტაქტილური შეგრძნება. ეს ყველაფერი მისი ტვინისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია.
როგორც კი ახალშობილი ხმას ამოიღებს, მაშინვე უფროსების პასუხი არის: „არა, ჩუ-ჩუ.“ შესაბამისად იწყება უამრავი ზეწოლა ბავშვზე. რაც ბავშვი დაიწყებს უკვე სიარულს, ეხება უამრავ საგანს, გამოაღებს კარადას და ყველა ეუბნება: „დახურე.“ ჩვენ ფიზიკურს ვეძახით, მაგრამ ზრდა არის ტვინის მომწიფება, მეტი არაფერი. თუნდაც ხოხვით, თუნდაც კუბიკის ერთმანეთზე დალაგებით ის ვითარდება.
ბავშვობა არის ყველაზე ბედნიერი ასაკი ადამიანის მთელი სიცოცხლის მანძილზე. დააცადეთ ბავშვებს, იყვნენ ბავშვები. პატივი ეცით მათ უფლებებს. აუცილებლად უნდა ითამაშოს ბავშვმა გარეთ თანატოლებთან,“- მოცემულ საკითხზე ბაკურ კოტეტიშვილმა ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დღე“ ისაუბრა.