რა სიმპტომები გვაფიქრებინებს, რომ ძუძუს კიბოსთან გვაქვს საქმე და რა არის გამომწვევი მიზეზები? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ონკოქირურგი, მამოლოგი თამარ აბულაძე.
- რამდენად ხშირია ძუძუს კიბო ქალებში?
- ქალთა ონკოლოგიურ დაავადებათა შორის ძუძუს კიბო პირველ ადგილზეა, შემდეგ მოდის საშვილოსნოს ყელის და ტანის სიმსივნეები, ბოლო პერიოდში შეინიშნება ძუძუს კიბოს გაახალგაზრდავების ტენდენცია 35 და ზემოთ ასაკში.
- ძირითადად, რა არის გამოწვევი მიზეზები?
- რისკფაქტორების ჯგუფიდან აღსანიშნავია:
ადრეული მენარხე (მენსტრუალური ციკლის დაწყება);
გვიანი მენოპაუზა (კლიმაქსი);
ხშირი აბორტები, გენეტიკური განწყობა, განსაკუთრებით, პირველი ხაზის ქალბატონებში (დედა და დეიდა);
ენდოკრინული და დისჰორმონალური ცვლილებების მოშლა, ასაკოვან ქალბატონებში პოსტრავმული წარმონაქმნები.
ონკოლოგიური დაავადების რისკს ზრდის ჰორმონალური დისბალანსის შედეგად მიმდინარე პროცესები, რომელშიც ჩართულია მთელი ენდოკრინული სისტემა. ამ პროცესს მიეკუთნება მასტოპათია, განსაკუთრებით საყურადღებოა მისი კვანძოვანი ფორმა, სწრაფად მზარდი ფიბროადენომა (ფილოიდი), სქელკედლიანი კისტები, სადინარშიდა პაპილომა, რომელიც კლინიკურად მხოლოდ სისხლიანი, ან მუქი ყავისფერი გამონადენით ხასიათდება, ხშირია პოსტრავმული წარმონაქმნები, განსაკუთრებით ხანდაზმულ ქალბატონებში, იგი დაზიანებული ან დაჟეჟილი ქსოვილიდან ვითარდება იქ, სადაც იყო ეგრედწოდებული ჰემატომა. მისი ალაგების შემდეგ ხშირია კარგად პალპირებადი წარმონაქმნი.
- რა სიმპტომები გვაფიქრებინებს, რომ მკერდის კიბოსთან გვაქვს საქმე?
- საეჭვო ნიშნებს შორის აღსანიშნავია: ძუძუს ფორმის შეცვლა, კანის გასქელება (ლიმონის ქერქი), გასინჯვადი წარმონაქმნის არსებობა, გადიდებული იღლიის ლიმფური კვანძები, ძუძუს თავის დვრილის ჩაბრუნება, სისხლიანი გამონადენი.
- როგორ უნდა ავირიდოთ თავიდან და როდის მივმართოთ ექიმს?
- იმისათვის, რომ დროულად მოხდეს ძუძუს კიბოს პრევენცია, საჭიროა ქალბატონებმა დროულად ჩაიტარონ სკრინინგი და ნებისმიერი საეჭვო ნიშნის აღმოჩენის შემთხვევაში მიმართონ ექიმ მამოლოგს. გისურვებთ ჯანმრთელობას!
„ბავშვის 27-ლარიანი საკვები რამოდენიმე დღეა 32 ლარი გახდა, თითქმის ყოველ კვირაში ემატება ფასები,“- მშობლები ბავშვთა კვების სიძვირეზე საუბრობენ
პედიატრმა, ნუტრიციოლოგმა ნინო თოთაძემ ბავშვის სრულფასოვანი კვების მნიშვნელობაზე ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ ბავშვის ფიზიკური და ფსიქომოტორული განვითარებისთვის სწორ კვებას დიდი მნიშვნელობა ენიჭება:
„სრულფასოვანი კვება ყველა ასაკობრივი კატეგორიისთვის მნიშვნელოვანია, მაგრამ როდესაც საქმე ეხება ბავშვთა საკითხს, როგორც მშობლები, ასევე ექიმები განსაკუთრებულ სიფრთხილეს ვიჩენთ. 0-დან 2 წლამდე სრულფასოვანი კვების მნიშვნელობა განსაკუთრებით დიდია ბავშვის ფიზიკური და ფსიქომოტორული განვითარებისთვის. ბუნებრივია, რეკომენდაციას ვუწევთ სწორედ იმ პროდუქტს, რომელიც არის ასაკობრივად შესაბამისობაში, არის ქარხნულად დამუშავებული წესით. იქ თითოეული მარცვალი დამუშავებულია ისე, რომ ასაკისთვის იყოს მისაღები. ის გამდიდრებული უნდა იყოს აუცილებლად ისეთი ვიტამინებით, რომელიც იმავე ასაკობრივი ჯგუფისთვის მნიშვნელოვანია. სახლის პირობებში ზუსტად ასეთი ფორმატით მომზადება შეუძლებელია.“
ქართველი მშობლების ნაწილს ბავშვების სრულფასოვნად გამოკვების პრობლემა აქვს, რაც საბავშვო საკვების მაღალი ღირებულებითა და მშობლების დაბალი შემოსავლებით არის განპირობებული. ტელეკომპანია „ფორმულას“ გადაცემაში „დილა ფორმულაზე“ მშობლებმა ბავშვის კვების სიძვირის პრობლემაზე ისაუბრეს.
ნათია ჩხიროძე, რომელიც მცირეწლოვანი ბავშვის მშობელია, აცხადებს, რომ ბავშვის საკვების ფასი ყოველკვირეულად იმატებს:
„ბავშვს ალერგია აქვს და ჯერ კიდევ სჭირდება ხელოვნური კვება. ეს 27-ლარიანი საკვები რამოდენიმე დღეა 32 ლარი გახდა. თითქმის ყოველ კვირაში ემატება ფასები. უკვე ბავშვის გაჩენა და მოვლა არის ძალიან დიდ თანხებთან დაკავშირებული.“
„ბავშვი მოიხმარს რძის შემცველ პროდუქტს, იმის გამო, რომ ჩემი რძე არ მიიღო. სამი დღის განმავლობაში არ ჰყოფნის და ყოველ მესამე დღეს გვინდა 40 ლარი თანხა, რომ ბავშვი გამოვკვებოთ. არის საშუალო ხარისხის და არ არის მარგებელი ბავშვისთვის. მშობელს ნამდვილად არ აქვს იმის ფუფუნება, რომ ყოველ მესამე დღეს ბავშვი რძის პროდუქტით გამოკვებოს,“ - აღნიშნა კიდევ ერთმა მშობელმა თეონა მჟავიამ.